Prowadzę działalność gospodarczą na zasadach ogólnych. Korzystam ze zwolnienia z VAT ze względu na wysokość obrotów. Sprzedaję usługi tylko dla innych podmiotów gospodarczych, wystawiając im rachunki. Jak należy prowadzić ewidencję sprzedaży?
RADA
Ustawa o VAT nie narzuca podatnikom tego podatku określonej formy ewidencji. Ważne jest, aby podatnik prowadził ewidencję sprzedaży, z której będzie wynikała wartość sprzedaży opodatkowanej, niezbędna do ustalenia wysokości obrotów podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego.
UZASADNIENIE
Ze zwolnienia mogą korzystać podatnicy, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła kwoty 10 000 euro w poprzednim roku podatkowym (w 2006 r. jest to kwota 39 200 zł). Podatnicy korzystający z tego zwolnienia są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień. Wpisy w tej ewidencji należy robić nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym (art. 109 ust. 1 ustawy o VAT).
Ewidencja ta ma służyć precyzyjnemu ustaleniu momentu, w którym podatnik zwolniony podmiotowo (ze względu na wysokość obrotów) przekracza próg kwoty sprzedaży i traci zwolnienie. Kontrola nad wielkością obrotów umożliwia więc tak podatnikowi, jak i organom podatkowym zorientowanie się, czy spełnia on warunki uprawniające do korzystania ze zwolnienia z VAT.
Żaden przepis nie określa jednak wprost, jak ma wyglądać taka ewidencja. Wskazuje się jedynie, że należy ewidencjonować sprzedaż za dany dzień. W ewidencji podlega ujawnieniu sprzedaż w znaczeniu określonym w art. 2 pkt 22 ustawy, dlatego należy w niej wykazywać:
• odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
• eksport towarów,
• wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Ponieważ do wartości limitu obrotów uprawniających do korzystania ze zwolnienia podmiotowego nie wlicza się:
• sprzedaży zwolnionej z VAT,
• obrotu uzyskiwanego ze sprzedaży towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji
– powyższych czynności nie należy wykazywać w ewidencji VAT.
WAŻNE!
Ponieważ ustawa nie określa formy prowadzenia ewidencji, możliwe jest uznanie za ewidencję sprzedaży także innych ewidencji o charakterze księgowym, do których prowadzenia zobowiązany jest podatnik na podstawie przepisów podatkowych, czy też administracyjnych. Z prowadzenia dziennej ewidencji zwalnia podatnika również ewidencjonowanie obrotu w kasie fiskalnej.
Na koniec należy zwrócić uwagę na przepis art. 109 ust. 2 wymienionej ustawy, który określa sankcje za nieprowadzenie ewidencji lub prowadzenie jej w sposób nierzetelny. Gdy organ podatkowy stwierdzi, że podatnik nie prowadzi ewidencji sprzedaży lub prowadzi ją w sposób nierzetelny, wówczas oszacowuje wartość niezaewidencjonowanej sprzedaży i ustala podatek z zastosowaniem stawki 22%. Jednocześnie pozbawia prawa obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług.
• art. 109 ust. 1 i 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Jerzy Dudziński
pracownik aparatu skarbowego, specjalista w zakresie VAT