Podczas sprawdzania zasadności salda rozrachunków z urzędem celnym, dotyczących kilku naszych przedpłat na VAT z roku 2003 i jednej z 2002, stwierdzono brak kilku dokumentów SAD. Po dokładniejszym zbadaniu sprawy ustalono, że owe dokumenty w ogóle do nas nie przyszły. Po zwróceniu się na piśmie do urzędu celnego otrzymaliśmy potwierdzone kserokopie dokumentów SAD, za zgodność z oryginałem (data potwierdzenia 8 marca 2006 r.). Kiedy przysługiwało nam prawo do odliczenia VAT?
RADA
Czytelnik będzie, co do zasady, posiadał prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z uwierzytelnionej przez organ celny kopii dokumentu SAD w miesiącu otrzymania tej kopii lub w miesiącu następnym.
UZASADNIENIE
Dokumenty celne mogą być podstawą dokonania odliczenia podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu, stanowi bowiem suma kwot wynikająca z dokumentu celnego.
Momentem, w którym podatnik uprawniony jest do dokonania odliczenia podatku naliczonego, jest, co do zasady, okres rozliczeniowy, w którym otrzymał on dokument celny, lub okres następny.
Przykład
Podatnik otrzymał dokument celny SAD 14 maja 2006 r. Rozlicza się z podatku VAT za okresy miesięczne. W takiej sytuacji będzie mógł odliczyć podatek naliczony, wynikający z dokumentu celnego, w rozliczeniu za maj albo czerwiec 2006 r.
Przykład
Podatnik otrzymał dokument celny SAD 14 maja 2006 r. Rozlicza się z podatku VAT za okresy kwartalne. W takiej sytuacji będzie mógł odliczyć podatek naliczony, wynikający z dokumentu celnego, w rozliczeniu za II kwartał albo za III kwartał 2006 r.
Trzeba jednak zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uszczegóławia zakresu pojęcia „dokument celny”. Przepisy wykonawcze do ustawy o VAT nie zawierają również, tak jak w odniesieniu do faktur, szczegółowych regulacji stanowiących o tym, co powinien zawierać prawidłowy dokument celny.
W praktyce przyjmuje się, że dokumentami celnymi są Jednolite Dokumenty Administracyjne SAD. Należy się jednak zastanowić, czy uwierzytelniona kopia takiego dokumentu również będzie mogła zostać uznana za dokument celny. W tym celu należy dokonać analizy samego pojęcia dokumentu celnego.
Analizę taką rozpocząć należy od uzyskania odpowiedzi na pytanie, czym w ogóle jest ten dokument. W tym zakresie odwołać się można do definicji określonej w Kodeksie karnym. Gdzie w art. 115 § 14 znajduje się definicja, zgodnie z którą „dokumentem jest każdy przedmiot lub zapis na komputerowym nośniku informacji, z którym związane jest określone prawo albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne”.
Określenie „celny” stanowi natomiast wskazanie, że określony dokument ma swoje źródło w prawie celnym albo dokumentuje okoliczności mające znaczenie z punktu widzenia prawa celnego.
Należy stwierdzić, iż dopuszczalne jest uznanie, zgodnie z którym dokumentem celnym jest również uwierzytelniona przez organ celny kopia dokumentu SAD, mimo że przepisy nie mówią o duplikatach faktur. Z treści takiej uwierzytelnionej kopii dokumentu, który nie został wcześniej stronie doręczony, wynika okoliczność, mająca dla podatnika znaczenie prawne, jaką jest możliwość odliczenia podatku naliczonego.
Czytelnik będzie miał więc prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z uwierzytelnionej przez organ celny kopii dokumentu SAD, w miesiącu otrzymania tej kopii lub w miesiącu następnym. Zakładając oczywiście, że uprzednio nie otrzymał i nie posiada oryginału tego dokumentu.
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia podatku należnego w okresie rozliczeniowym otrzymania dokumentu albo w okresie następnym, to powinien dokonać korekty deklaracji za ten okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia (miesiąc otrzymania dokumentu SAD). Korekta nie może być dokonana później niż w okresie 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).
• art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Marcin Sikora
doradca podatkowy
w Kancelarii Prawno-Podatkowej
Sikora i Wspólnicy spółka komandytowa