Proszę o wyjaśnienie momentu rozliczenia podatku VAT z tytułu otrzymania refundacji za leki. Obowiązek podatkowy z tytułu refundacji powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. Jak mam więc opodatkować otrzymaną refundację z NFZ, skoro leki w aptece są opodatkowane różnymi stawkami VAT? Czy należy każdą otrzymaną refundację rozpisać na poszczególne leki i odpowiednie stawki? Byłoby to prawie niewykonalne przy dużej ilości sprzedawanego towaru, częściowo refundowanego przez NFZ. Czy oznaczałoby to, że w momencie sprzedaży leku obowiązek podatkowy powstałby tylko od tej części należności za lek, którą płaci klient? Do dziś naliczam VAT od całości sprzedaży w danym dniu. Czy postępuję słusznie?
Przedstawione postępowanie jest nieprawidłowe. Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy refundowanych leków powstaje dwukrotnie – w momencie sprzedaży leków (w części, jaką płaci klient) i w momencie uznania refundacji na rachunku bankowym podatnika (w części, jaka jest refundowana). Jednocześnie należy uznać, iż nie ma potrzeby, aby kwoty refundacji przyporządkowywać konkretnym dostawom leków. Wystarczające jest, aby podatnik potrafił „podzielić” dotację na związaną z dostawami leków opodatkowanych konkretnymi stawkami podatku.
Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług (art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). W przypadku refundacji za leki nie ulega wątpliwości, że są one związane z dostawą leków, a tym samym stanowią dotacje zwiększające obrót podatnika. Moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku takich dotacji określa art. 19 ust. 21 ustawy. Stanowi on, iż obowiązek ten powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika (w przypadku zaliczki obowiązek podatkowy powstaje częściowo).
Wprowadzając tę zasadę ustawodawca spowodował, iż w przypadku wykonywania czynności objętych dotacjami (refundacjami itp.) obowiązek podatkowy powstaje niejako dwukrotnie – w momencie wydania towarów w ramach ich dostawy (w części nieobjętej dotacją, refundacją itp.) oraz w związku z uznaniem dotacji (refundacji itp.) na rachunku podatnika (w części objętej tą dotacją, refundacją itp.). Innymi słowy, jak Państwo zauważyli w pytaniu, obowiązek podatkowy w przypadku refundacji za leki powstaje z chwilą nabycia leku tylko w tej części, którą płaci klient. W pozostałej części powstaje dopiero w momencie otrzymania refundacji. Jednocześnie nie ulega wątpliwości, iż dotacja podlega „opodatkowaniu” według tej samej stawki co czynność, której dotyczy.
W związku z tym sposób rozliczania przez Państwa podatku należy uznać za nieprawidłowy. Niestety, ustawodawca wprowadzając powyższą zasadę nie podał szczególnych przepisów pozwalających na przyporządkowanie otrzymanych dotacji konkretnym dostawom. Tym niemniej należy uznać, iż nie ma takiej konieczności. Wystarczające jest, aby podatnik otrzymując dotację potrafił określić, w jakiej części dotacja ta jest związana z dostawami leków opodatkowanych określonymi stawkami (potrafił „podzielić” dotację na związaną z dostawami leków opodatkowanych konkretnymi stawkami podatku).
• art. 19 ust. 21 oraz art. 29 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535
Tomasz Krywan
konsultant podatkowy