Czy postępujemy prawidłowo, nie korygując wartości stanowiącej podstawę opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia, wynikającą z faktury pierwotnej, o stwierdzone braki ilościowe, w przypadku nieposiadania faktury korygującej?
RADA
Gdy kontrahent nie zwrócił Wam kwoty nienależnej, to nie ma podstawy do dokonania korekty. Gdy kwota taka została zwrócona, mimo braku faktury korygującej można dokonać korekty.
UZASADNIENIE
Na początku należy odpowiedzieć na pytanie, co stanowi obrót w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia, gdyż jest on ustalany odmiennie niż w przypadku sprzedaży krajowej. Podstawą opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest kwota, którą nabywający jest obowiązany zapłacić. Jednocześnie w art. 31 ust. 2 ustawy wskazano, co należy wliczyć do podstawy opodatkowania. Są to:
• podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku; zapis ten należy rozumieć w taki sposób, że do podstawy opodatkowania wliczamy VAT zapłacony za granicą (nawet w przypadku gdyby został naliczony nienależnie), akcyzę, nie wliczamy natomiast polskiego VAT, który jest należny w kraju,
• wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Jednocześnie określono, co może taki obrót zmniejszyć. Jest tak samo, jak w przypadku sprzedaży krajowej. I tak, obrót należy zmniejszyć o:
• kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont),
• wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze,
• kwoty wynikające z dokonanych korekt faktur.
Nie podają Państwo, czy w przypadku stwierdzonych braków w ilości towarów sprzedawca zwraca wam kwoty nienależnie zapłacone. Jeżeli tak, to niezależnie od tego, czy sprzedawca wystawił fakturę, czy też nie, możecie obniżyć obrót o otrzymane od sprzedawcy kwoty. Ponieważ art. 29 ust. 4 ustawy został skonstruowany w ten sposób, że w dwóch pierwszych przypadkach obrót jest obniżany niezależnie od tego, czy faktura korygująca została wystawiona, czy też nie. Jednak organy podatkowe wymagają, aby faktura korygująca była wystawiona, a w przypadku sprzedaży krajowej było również potwierdzenie jej odbioru.
Jednak w rozpatrywanym przypadku brak faktury korygującej od kontrahenta nie ma znaczenia. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia podstawą do dokonania rozliczenia jest faktura wewnętrzna. Brak faktury od zagranicznego kontrahenta nie zwalnia z obowiązku rozliczenia VAT. Dlatego również wtedy, gdy polski podatnik nie posiada faktury korygującej, ale w inny sposób udokumentowane udzielenie rabatów, zwrot towarów lub otrzymanie kwot nienależnych, może obniżyć obrót. Wówczas podatnik powinien sam wystawić fakturę wewnętrzną korygującą. Ponieważ nie jest wymagane posiadanie potwierdzenia jej odbioru, fakturę taką rozlicza się w miesiącu jej wystawienia.
Pojawiają się również opinie, że aby zachować spójność między deklaracją VAT i informacją podsumowującą, fakturę wewnętrzną korygującą rozlicza się w miesiącu, w którym rozliczono transakcję pierwotną. Jednak taki sposób dokonywania rozliczeń, choć niepozbawiony racjonalności, nie wynika z przepisów prawa. Taki sposób postępowania potwierdza również definicja podstawy opodatkowania, że jest to kwota, którą należało zapłacić. Ponieważ dostawca zwrócił część należności, to kwota, jaką nabywca był zobowiązany zapłacić, zmniejszyła się.
Przykład
Spółka zakupiła towary w marcu. W tym miesiącu rozliczyła wewnątrzwspólnotowe nabycie. Z powodu braku kilku sztuk towarów w lipcu otrzymała zwrot części nienależnie zapłaconej kwoty należności. W lipcu wystawiła fakturę korygującą i w tym miesiącu powinna rozliczyć ją w deklaracji za lipiec. Natomiast powinna dokonać korekty informacji podsumowującej za I kwartał.
Jeżeli, mimo stwierdzonych braków w ilości towarów, kontrahent nie zwrócił części należności i nie wystawił faktury korygującej, nie ma podstaw do skorygowania obrotu.
Możemy spotkać się ze stanowiskiem, że tylko faktura korygująca od kontrahenta jest podstawą dokonania korekty. W piśmie z 27 marca 2006 r. Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, nr 1471/NTR2/443-658a/05/MŻ, czytamy: „Biorąc pod uwagę ww. przepisy, należy stwierdzić, iż w momencie stwierdzenia braków ilościowych towarów w danej dostawie, w przypadku gdy Strona nie posiada faktury korygującej wystawionej przez kontrahenta zagranicznego potwierdzającej uznanie reklamacji, postępuje prawidłowo, nie korygując kwoty wynikającej z faktury pierwotnej (tj. kwoty, którą jest obowiązana zapłacić) stanowiącej podstawę opodatkowania, wykazując ją w całości w deklaracji dla podatku od towarów i usług składanej za dany okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów”.
Należy pamiętać, że podatek należny z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy jest jednocześnie podatkiem naliczonym. Dlatego gdy będzie podstawa do dokonania korekty podatku należnego, należy skorygować naliczony. Natomiast gdy nie będzie podstawy do dokonania korekty, nie korygujemy również podatku naliczonego. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia podstawą do odliczenia podatku naliczonego nie jest posiadanie towaru.
• art. 29 ust. 4, art. 31 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
Agnieszka Jasiorowska
ekspert w zakresie VAT