Planujemy uatrakcyjnienie naszej sprzedaży. Po pierwsze - będziemy stosować rabat naturalny. Po drugie - klientom kupującym w większych ilościach sprzedawane przez nas produkty będziemy dawać tanie gadżety. Jakie są skutki podatkowe takiej akcji promocyjnej?
Czy koszt tych gratisów jest w całości kosztem podatkowym, czy tylko w ramach limtu 0,25% kosztów reklamy?
RADA
Opisany przez Czytelnika sposób postępowania to w obu przypadkach tzw. sprzedaż premiowa. Nie mamy tu do czynienia z reklamą, a wydatki na zakup gadżetów stanowią w całości koszt podatkowy. W uzasadnieniu przedstawiamy podatkowe skutki obu tych sposobów promocji.
UZASADNIENIE
Z rabatem naturalnym (towarowym) mamy do czynienia, gdy nabywca w zamian za zakup określonej ilości towarów otrzymuje od sprzedawcy pewną ilość bezpłatnie (gratis).
NSA (wyrok z 26 listopada 1997 r., sygn. akt SA/Bk 1453/96) stwierdził, że:takie przekazanie z punktu widzenia prawa stanowi darowiznę. Nie zmienia tego fakt, iż z ekonomicznego punktu widzenia u podłoża tej darowizny leży zamiar zyskania sobie klienta. Należy więc dojść do wniosku, że uzasadnione jest stanowisko organów podatkowych, iż towary świadczone przez skarżącą jako tzw. rabaty towarowe są darowiznami.
PRZYKŁAD
Sklep X ogłosił promocję przy sprzedaży płyt CD. Do każdych dziesięciu kupionych płyt CD-R klient otrzyma jedną gratis. Będzie to rabat naturalny.
Sprzedaż premiowa z kolei polega na dawaniu określonej premii nabywcy spełniającemu warunki promocji. Premię stanowią nagrody rzeczowe (inne niż towary sprzedane nabywcy) lub np. wycieczki. Podobnie definiuje to pojęcie Izba Skarbowa we Wrocławiu w interpretacji z 15 lutego 2006 r. (sygn. PD I 415/159/05): Sprzedaż premiową należy bowiem utożsamiać z transakcją, w ramach której, obok sprzedaży towaru lub usługi, dochodzi do wydania nabywcy, po spełnieniu określonych przez sprzedawcę warunków zakupu, premii (nagrody) w postaci np. nieodpłatnie wydanego towaru. Cechą charakterystyczną sprzedaży premiowej jest to, że nagrodą nie są pieniądze ani towary lub usługi, które sprzedano nabywcy. Ponadto wręczenie nagrody w ramach sprzedaży premiowej następuje po dokonanej sprzedaży lub równocześnie ze sprzedażą.
PRZYKŁAD
Sklep Z sprzedaje gry komputerowe. We wrześniu zorganizowano w nim promocję. Każdy nabywca gry dla dzieci do 6. roku życia otrzymuje maskotkę. Sklep zastosował sprzedaż premiową.
WAŻNE!
Za sprzedaż premiową można uznać daną czynność, jeżeli:
• dochodzi do wydania nagrody z racji nabycia towaru lub usługi,
• nagroda przyznawana jest każdemu nabywcy, który spełnia określone przez sprzedającego warunki zakupu,
• nagroda nie zostaje przyznana w pieniądzach ani towarach lub usługach, które sprzedano nabywcy.
Skutki w podatku dochodowym
Przyznanie tzw. rabatu naturalnego nie jest podatkowo korzystne. Przedsiębiorca uzyskujący rabat w postaci towaru handlowego musi wykazać dodatkowo przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Udzielający takiego rabatu nie może zaliczyć do kosztów partii towarów przekazanej tytułem rabatu. Szczególną uwagę należy zwrócić na przypadki, w których rabat towarowy otrzymuje kontrahent prowadzący działalność gospodarczą. on również będzie musiał doliczyć rabat naturalny do przychodów z działalności gospodarczej. Zalicza się bowiem do nich także wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
PRZYKŁAD
Spółka Czyścioszek sprzedaje środki czystości. Korzystając z promocji producenta, przy zakupie każdej palety proszku do prania dostaje 10 paczek gratis. Dla celów podatku dochodowego wartość gratisowego towaru powinna doliczyć do przychodów z działalności gospodarczej. Wartość przekazanego gratisowo towaru powinna być wyceniona po cenie, jaką zapłaciłby za ten towar, gdyby nie był on objęty promocją.
Warto także dodać, że jeżeli cena znacznie odbiega od wartości rynkowej (np. promocyjna sprzedaż za złotówkę), muszą istnieć ku temu uzasadnione przyczyny, np. pozbywanie się przestarzałego asortymentu. W przeciwnym razie organ podatkowy, zgodnie z art. 14 ust. 1 updop, określi przychód w wysokości wartości rynkowej.
Sprzedaż premiowa wiąże się z bezpłatnym świadczeniem (nagrodą) dla kupującego, który spełnia określone warunki. Wydatki spółki na zakup gadżetów czy innych premii nie są traktowane jako wydatki na reklamę. Tym samym nie są one w żaden sposób limitowane. Stanowią bezpośrednio, w pełnej wysokości, koszt uzyskania przychodu. Określona wartość premii (poniżej 760 zł) nie naraża klientów na konieczność uiszczania podatku dochodowego. Limit tego zwolnienia dla klientów wynika z art. 21 ust. 1 pkt 68 updop.
Podatek od towarów i usług, co do zasady, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 46 updop). Wyjątki od tej zasady stanowią:
• import usług oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
• przekazanie towaru na cele reprezentacji i reklamy.
VAT naliczony w związku ze sprzedażą promocyjną towarów nie stanowi kosztu. Stanowisko takie potwierdzają interpreta- cje urzędów skarbowych (interpretacja Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 22 marca 2006 r., sygn. 1471/DPD1/423/9/ 06/MK). Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie Ośrodek Zamiejscowy w Nowym Sączu (interpretacja z 21 marca 2006 r., sygn. NS/PD-1 /42181-1/06) rozpatrywał przypadek spółki stosującej promocję polegającą na tym, że w przypadku zakupu większej ilości wody mineralnej odbiorcy otrzymywali dodatkowo wodę nieodpłatnie. Izba stwierdziła:
w sytuacji gdy podatnik nie ponosi wydatków z tytułu przekazania lub zużycia towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, dokonał naliczenia należnego podatku VAT, wówczas kwota tego podatku nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.
Należy zaznaczyć, że wydanie towaru w promocji jest związane bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem i ma na celu zwiększenie przychodu ze sprzedaży. Nie stanowi zatem reprezentacji i reklamy.
Skutki w VAT
Według stanowiska zajmowanego przez urzędy skarbowe rabat towarowy nie jest rabatem zmniejszającym podstawę opodat- kowania (obrót), o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT. Korzystniejsze jest za- tem sprzedawanie większej ilości towarów za zmniejszoną cenę niż przekazanie dodatkowej jego ilości nieodpłatnie. Warto jednak dodać, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej rabat towarowy. Stanowisko takie potwierdza interpretacja Urzędu Skarbowego Wrocław Śródmieście z 5 września 2005 r. (sygn. PP 443/1/95/05). Stwierdza się tam, że: Zakaz odliczenia podatku naliczonego zamieszczony w art. 88 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy o VAT nie znajduje zastosowania (…), co oznacza istnienie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej rabat towarowy, w zakresie, w jakim towary te są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W przypadku sprzedaży premiowej nagrody dołączane do sprzedawanych towarów podlegają natomiast opodatkowaniu. Takie stanowisko zajął Podkarpacki Urząd Skarbowy w interpretacji z 27 września 1997 r. (sygn. PUS. II/443/153/2005/JZ). Stwierdził, że:nieodpłatne przekazanie przez Podatnika nagród rzeczowych (niestanowiących oczywiście drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych) w ramach sprzedaży promocyjnej, jeżeli nagrody te nie wypełniają definicji prezentów o małej wartości czy też próbek towarów (art. 7 ust. 4 pkt 1 i 2), podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
• art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 28 i 46 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 107, poz. 723
• art. 14 ust. 2 pkt 8 i art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 107, poz. 723
Sławomir Biliński
konsultant podatkowy