Urząd skarbowy przeprowadził kontrolę rozliczeń z budżetem państwa za lata 2001 i 2002. Po kontroli jednostka otrzymała protokół z jej przeprowadzenia. Zakwestionowano tylko następujący fakt - dopłaty do kapitału były większe, niż przewidywała uchwała wspólników, i o tę różnicę należy zwiększyć przychody spółki za kontrolowany rok. Spółka na ustalenia w protokole nie wniosła w terminie 14 dni wyjaśnień ani zastrzeżeń. Od daty odbioru protokołu minęło około 4 miesięcy i nie otrzymaliśmy żadnej decyzji w tej sprawie z urzędu skarbowego. Czy wymieniony protokół jest podstawą do dokonania korekty bilansu oraz deklaracji podatkowych za lata kontrolowane?
Nie, otrzymany wynik kontroli podatkowej nie stanowi podstawy do dokonania tej korekty. Jedynym wyjściem – skoro organ podatkowy nie wszczął postępowania podatkowego z urzędu – jest złożenie wniosku o jego wszczęcie. Nie ma możliwości dokonania korekty bilansu za rok obrotowy, za który sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone. Korekty dokonuje się w najbliższym niezatwierdzonym roku obrotowym.
Z treści pytania wynika, że w jednostce nastąpiła kontrola, która wykazała niewielkie uchybienia. Jednostka zgadza się z wynikiem kontroli i chciałaby w złożonych deklaracjach uwzględnić wynik kontroli.
W związku z tym należy wskazać, że na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej zakończenie kontroli nie jest równoznaczne z wszczęciem postępowania podatkowego. Z treści pytania nie wynika, że otrzymali Państwo postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego, należy więc wnosić, iż postępowanie to do tej pory nie zostało wszczęte.
W takiej sytuacji nie jest, niestety, możliwe dokonanie korekty uchybień „na własną rękę” – możliwość tę wyklucza brzmienie art. 81b Ordynacji podatkowej. Przepis ten wyłącza uprawnienie do składania korekt w zakresie, w jakim w toku kontroli podatkowej stwierdzono naruszenie prawa. Oznacza to, że ewentualne dokonanie korekty bilansu na podstawie otrzymanego wyniku kontroli będzie bezskuteczne.
W takim przypadku jedynym sposobem na rozwiązanie sytuacji jest złożenie wniosku o wszczęcie postępowania w przedmiotowej sprawie. Pozwoli to na otrzymanie decyzji organu podatkowego określającej wysokość zobowiązania podatkowego w prawidłowej wysokości.
Fakt, że postępowanie podatkowe nie zostało do tej pory wszczęte, oznacza, iż za okres od dnia wszczęcia kontroli podatkowej do dnia doręczenia decyzji w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, odsetek za zwłokę nie nalicza się. Warunkiem jest, aby postępowanie podatkowe nie zostało wszczęte w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia kontroli. Zasada ta wynika z art. 54 § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej.
• art. 54 § 1 pkt 6, art. 81b i art. 165 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa – Dz.U. Nr 137, poz. 926; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808
• art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
Tomasz Krywan
prawnik, konsultant podatkowy