Prowadzę firmę transportową i świadczę usługi na skalę międzynarodową. Nie wiem, jak należy fakturować usługę transportu międzynarodowego, w przypadku kiedy jest ona wykonana na trasie Polska - inne państwo Unii Europejskiej - kraj trzeci. Czy odcinek trasy od granicy Polskiej do granicy Unii Europejskiej fakturowany jest ze stawką 0 proc. VAT czy bez kwoty VAT, zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT?
W wyniku interwencji „Gazety Prawnej” na tak postawione pytanie otrzymaliśmy odpowiedź z Izby Skarbowej w Łodzi, z której wynika, że podatnicy świadczący usługi międzynarodowego transportu (z wyjątkiem usług transportu międzynarodowego świadczonych środkami transportu morskiego lub lotniczego) podlegają opodatkowaniu według stawki 0 proc. tylko w części, w której transport odbywa się na terytorium Polski. W tym przypadku bowiem należy zastosować art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535). Stosownie do treści powołanego przepisu miejscem świadczenia usług transportowych jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. Zatem, jak wynika z wyjaśnień Izby Skarbowej w Łodzi, faktura VAT powinna być wystawiona w następujący sposób: odcinek trasy wykonywany na terytorium Polski należy wykazać jako opodatkowany według stawki 0 proc., a pozostały odcinek trasy od granicy Polski poprzez inne państwo Unii Europejskiej, do kraju trzeciego, należy wykazać jako niepodlegający opodatkowaniu na terytorium kraju, stosownie do art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.
Z dalszych wyjaśnień Izby Skarbowej w Łodzi wynika, iż w przypadku usług transportu międzynarodowego środkami transportu morskiego lub lotniczego miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju, stosownie do par. 4b rozporządzenia ministra finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.). Co oznacza, że te usługi podlegają opodatkowaniu stawką 0 proc. na całej trasie (Polska – inny kraj Unii Europejskiej – kraj trzeci). Należy pamiętać, że par. 4b wszedł w życie 19 października 2004 r.
Ponadto definicję usług międzynarodowego transportu zawiera art. 83 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. W świetle tego przepisu do usług międzynarodowego transportu nie zalicza się transportu drogowego osób.
Ewa Matyszewska
EKSPERT WYJAŚNIA
Tomasz Beger, ekspert ze spółki doradztwa podatkowego Krzysztof Ziemski & Wspólnicy w Poznaniu
Obowiązująca od 1 maja 2004 r. ustawa o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) wprowadziła nowe regulacje dotyczące opodatkowania usług transportowych.
Co do zasady transport międzynarodowy występuje w sytuacji, gdy środek transportu przekroczy granice UE, traktowanej jako całość, kierując się do/z jednego z jego krajów członkowskich, ale tylko z/do krajów trzecich (pozaunijnych), a trasa przejazdu przebiega przez terytorium kraju. W szczególności usługa taka może polegać m.in. na przewozie lub innym sposobie przemieszczania towarów z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty, bądź też z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju.
Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Kluczowe dla dalszych rozważań jest zatem określenie miejsca świadczenia, gdyż to determinuje sposób opodatkowania danej usługi na gruncie polskich przepisów podatkowych.
Miejscem opodatkowania usług transportowych jest, co do zasady, miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości (art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT). Pewne szczególne regulacje dotyczą wewnątrzwspólnotowych usług transportu towarów, z którymi mamy do czynienia, gdy rozpoczęcie i zakończenie usługi ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich oraz w przypadku usług transportu międzynarodowego wykonywanych środkami transportu morskiego lub lotniczego.
W sytuacji gdy usługa transportu jest wykonywana na trasie: Polska – inne państwo UE – kraj trzeci, to mamy do czynienia z usługą transportu międzynarodowego. Biorąc pod uwagę zapisy dotyczące miejsca świadczenia takich usług należy stwierdzić, że zastosowanie będą miały przepisy ogólne w tym zakresie. Miejscem świadczenia usługi transportowej jest w tym przypadku terytorium każdego kraju, przez który przebiega trasa tej usługi. Opodatkowaniu w Polsce podlega zatem wyłącznie ta część usługi transportu międzynarodowego, która świadczona jest w kraju. Na fakturze VAT dokumentującej wykonanie usługi transportu międzynarodowego podatnik powinien wydzielić wartość usługi świadczonej na terytorium kraju i względem niej zastosować stawkę VAT 0 proc. (o ile spełnione zostaną wszelkie warunki niezbędne do zastosowania stawki VAT 0 proc.). Do pozostałej wartości usługi, odpowiadającej odcinkowi przebiegającemu poza terytorium Polski, nie przyporządkowuje się żadnej stawki VAT, gdyż jest to usługa niepodlegająca opodatkowaniu w kraju.