Pomiędzy firmą polską a firmą duńską zawarta jest umowa na dostawę towarów z Danii do Polski. Dostawa ta dokonywana jest z Danii do wynajmowanego w Polsce magazynu (call-off stock) należącego do przedsiębiorcy z Danii, lecz przeznaczonego dla konkretnego odbiorcy z Polski. Odbiorca ten zna szczegóły poszczególnych dostaw towarów i odbiera je ze składu partiami, zależnie od swoich potrzeb. Przepływ towaru w magazynie call-off stock przedstawia się następująco:
1) na podstawie obserwacji rynku firma polska składa zamówienie na przewidywane ilości towarów do firmy duńskiej,
2) w odpowiedzi na zamówienie firma duńska dokonuje dostawy towarów do magazynu call-off stock,
3) w zależności od zapotrzebowania rynku firma polska prosi o zwolnienie partii towaru z magazynu w celu jego zakupu,
4) firma duńska poświadcza zwolnienie poprzez potwierdzenie zamówienia oraz sprzedaż fakturą z podaną ceną i terminem płatności,
5) towar jest wyprowadzany z magazynu call-off stock.
Czy ww. sytuacja jest wewnątrz- wspólnotowym nabyciem dla firmy polskiej? Kiedy nastąpi obowiązek podatkowy? Jednocześnie informujemy, że firma duńska nie jest zainteresowana powołaniem stałego przedstawicielstwa na terenie Polski ani rejestracją jako podatnik VAT. Jest ona zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej, tzn. posiada nr identyfikacji podatkowej poprzedzony literami DK. Firma duńska płaci firmie polskiej za składowanie towarów w magazynie typu call-off stock. Przykład: 13 października 2004 r. firma duńska przemieszcza towar z Danii do Polski do magazynu call--off stock na kwotę 10 000 euro. 18 października 2004 r. firma polska kupuje część towaru z magazynu call-off stock np. na kwotę 3000 euro. 12 listopada 2004 r. firma polska kupuje pozostałą część towaru z magazynu call-off stock – 7000 euro. Co zrobić, żeby firma duńska nie musiała rejestrować się w Polsce na potrzeby VAT?
Transakcja przedstawiona w Pani pytaniu niestety nie jest wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (WNT) dla polskiego kontrahenta. Z punktu widzenia ustawy o VAT i polskiego podatnika jest to dostawa towarów. Natomiast przemieszczenie towarów przez duńską firmę jest WNT, ale dla duńskiego podatnika.
Zgodnie z ustawą o VAT, aby uznać omawianą transakcję za WNT dla polskiego podatnika, musiałoby dojść do nabycia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego (tzn. Polski) inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu (tzn. Danii) przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Natomiast w omawianym przypadku towary najpierw są przywożone na terytorium Polski, a następnie jest realizowana dostawa.
Generalnie należy uznać, że w omawianej sytuacji najpierw następuje WNT (dla duńskiego kontrahenta), a następnie dostawa towaru na terenie Polski na ogólnych zasadach. Wynika to z art. 11 ust. 1 ustawy o VAT, który przewiduje, że przez WNT rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej (tzn. duńskiego podatnika VAT) lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego (np. z Danii) na terytorium Polski, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach WNT, albo zaimportowane, i towary te mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium Polski.
W związku z tym na duńskim kontrahencie ciąży obowiązek rejestracji dla celów polskiego VAT (zgłoszenie VAT-R i VAT-R/UE).
Obowiązek podatkowy przy WNT powstaje na zasadach ogólnych, tzn. 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT. W związku z tym, jeżeli przemieszczenie towaru nastąpiło z Danii do Polski 13 października 2004 r., obowiązek podatkowy w VAT powstał 15 listopada 2004 r.
Dodatkowo należy wskazać, że podstawą opodatkowania w tym przypadku jest cena nabycia towarów, a jeżeli cena nabycia nie istnieje – koszt ich wytworzenia. Do podstawy opodatkowania należy doliczyć również inne podatki, cła i opłaty związane z przemieszczeniem towarów oraz wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia.
Z tytułu WNT duński podatnik jest obowiązany wystawić fakturę wewnętrzną. Za dany okres rozliczeniowy (miesięczny lub kwartalny) podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą ww. czynności w tym okresie. Szczegółowe zasady wystawiania faktur wewnętrznych są określone w przepisach wykonawczych do ustawy o VAT.
W związku z tym duńska firma jest zobowiązana do rejestracji dla celów polskiego VAT i składania deklaracji. Duńska spółka może dokonać rejestracji samodzielnie lub przez ustanowionego przedstawiciela podatkowego. Przedstawicielem może być osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, posiadające siedzibę na terytorium Polski, lub osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Polsce. Przedstawiciel odpowiada solidarnie z podatnikiem za zobowiązania podatkowe podatnika, którego reprezentuje. Dodatkowe warunki w zakresie ustanawiania przedstawiciela podatkowego są określone w rozporządzeniu Ministra Finansów.
Należy przy tym zauważyć, że VAT związany z przemieszczeniem towarów przez duńskiego kontrahenta będzie dla niego neutralny. Oznacza to, że kwota podatku należnego równa się kwocie podatku naliczonego. Wynika to z art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, zgodnie z którym kwotę podatku naliczonego stanowi również kwota podatku należnego z tytułu WNT. Prawo do odliczenia VAT przysługuje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy (w Pani przypadku – za listopad 2004 r.) w podatku należnym z tytułu WNT.
Dokonując WNT duński podatnik, oprócz deklaracji VAT-7 (w której wykaże dodatkowo krajowe dostawy towarów), ma obowiązek składania informacji podsumowujących o transakcjach wewnątrz- wspólnotowych. Deklaracje należy składać za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu WNT.
Wzory formularzy deklaracji VAT-7 oraz informacji podsumowujących są określone w rozporządzeniu Ministra Finansów.
W zakresie dostawy realizowanej w ramach omawianej transakcji należy stwierdzić, że obowiązek podatkowy generalnie powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru. Podstawa opodatkowania z tytułu dostawy towaru obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.
Adam Czekalski
Podstawa prawna:
• art. 9 ust. 1 i 2, art. 11 ust. 1, art. 15 ust. 7–9, art. 19 ust. 4, art. 20 ust. 5, art. 29 ust. 1, art. 31 ust. 5, art. 86 ust. 2 pkt 4 i ust. 10 pkt 2, art. 96 ust. 1, art. 97 ust. 1, art. 100 ust. 1 pkt 1 oraz art. 106 ust. 7 ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 5 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją podatników w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 55, poz. 539),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 971),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 16 kwietnia 2004 r. w sprawie przedstawiciela podatkowego (Dz.U. Nr 66, poz. 609),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 kwietnia 2004 r. w sprawie przypadków, w których nie ma konieczności ustanawiania przedstawiciela podatkowego (Dz.U. Nr 66, poz. 608),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 23 kwietnia 2004 r. w sprawie informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów i wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów (Dz.U. Nr 89, poz. 853),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 23 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 89, poz. 852 z późn.zm.).