W 2004 r. prowadziłem jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach ogólnych. Dodatkowo od 5 stycznia 2005 r. uczestniczę jako wspólnik w spółce cywilnej. Jako wspólnik pierwszy przychód osiągnąłem 10 stycznia 2005 r. W dniu 12 stycznia 2005 r. złożyłem oświadczenie o wyborze tzw. opodatkowania liniowego. W urzędzie skarbowym dowiedziałem się jednak, że moje oświadczenie - z uwagi na osiągnięcie pierwszego przychodu 10 stycznia 2005 r. - zostało złożone po terminie. Czy stanowisko urzędu jest słuszne?
Nie W myśl art. 9a ust. 2 ustawy o p.d.o.f. pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym powinno zostać złożone do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Termin powyższy ma charakter materialnoprawny. Nie może on zostać przywrócony, ani przedłużony przez organ podatkowy, co oznacza, że uchybienie temu terminowi – poprzez niezłożenie stosownego oświadczenia – powoduje niemożność skorzystania przez podatnika z opodatkowania liniowego w danym roku podatkowym.
Jeżeli zatem podatnik kontynuuje prowadzoną w poprzednim roku podatkowym działalność gospodarczą albo gdy rozpoczyna działalność gospodarczą i następuje to przed 20 stycznia, terminem, w którym powinien on złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania liniowego, jest 20 stycznia. Natomiast jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku podatkowego, ale już po upływie terminu złożenia powyższego oświadczenia, to jest po 20 stycznia roku podatkowego – zastosowanie znajdzie druga część przepisu art. 9a ust. 2, przewidująca, że oświadczenie o wyborze opodatkowania według stawki 19 proc. powinno zostać złożone przed rozpoczęciem wykonywania działalności gospodarczej, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
W związku z tym autor listu, składając oświadczenie o wyborze opodatkowania liniowego 12 stycznia 2005 r., uczynił to w terminie określonym w art. 9a ust. 2 ustawy o p.d.o.f.
W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Przepisy ustawy o p.d.o.f. jako źródło przychodów wskazują m.in. pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od tego, czy jest ona wykonywana samodzielnie, czy w sposób zorganizowany – np. w formie spółki cywilnej.
Jeżeli podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozszerza następnie swoją aktywność, stając się wspólnikiem spółki cywilnej, nie można przyjąć, że rozpoczyna on prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż działalność ta jest przez cały czas prowadzona – teraz także w dodatkowej, nowej formie.
Gdyby zatem – w przypadku opisanym w liście – rozpoczęcie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej nastąpiło np. 22 stycznia 2005 r., a oświadczenie o wyborze opodatkowania liniowego zostałoby złożone 21 stycznia 2005 r., należałoby uznać, że zostało ono złożone po terminie (por. art. 9a ust. 5 ustawy o p.d.o.f.).
Dariusz Strzelec
Podstawa prawna:
art. 9a i 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).