Jesteśmy firmą szkoleniową. Nasi pracownicy jeżdżą po całej Polsce w celu przeprowadzania szkoleń. Jednocześnie wynajmujemy w poszczególnych miastach mieszkania na czas, w którym oni w nich przebywają, czyli na cele mieszkaniowe dla pracowników. Otrzymujemy z tego tytułu faktury. Czy możemy odliczyć VAT z tych faktur?
Jednym z podstawowych warunków, aby podatnik mógł odliczyć VAT z faktury dokumentującej zakup towarów i usług, jest ich wykorzystanie w celach wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Jak wynika z pytania, świadczycie Państwo usługi szkoleniowe, które, co do zasady, korzystają ze zwolnienia z VAT. Jeśli świadczone usługi są zwolnione, nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od żadnych zakupów związanych z tymi usługami.
Podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów lub usług wykorzystywanych w celach wykonywania czynności opodatkowanych.
Ponadto należy zwrócić uwagę na jeszcze jeden fakt: zakupiona przez Państwa usługa najmu mieszkań na cele mieszkaniowe korzysta ze zwolnienia z VAT (zał. nr 4 poz. 4 do ustawy o VAT). Nie ma tutaj znaczenia, że najemcą jest firma, a nie osoba fizyczna. Zakwalifikowanie danej czynności najmu jako zwolnionej lub opodatkowanej zależy od celu wynajmu. Wynajem lokalu mieszkaniowego na cele niemieszkalne podlega opodatkowaniu VAT.
W Państwa przypadku wynajem ma cele mieszkaniowe, a więc usługa ta podlega zwolnieniu z VAT. W związku z tym na fakturze w pozycji stawka podatku powinno być wpisane „zw”. W przypadku gdy na fakturach otrzymywanych przez Państwa firmę usługa wynajmu jest opodatkowana stawką VAT 22%, to nawet gdyby zakup ten był związany ze sprzedażą opodatkowaną i tak odliczenie VAT nie będzie przysługiwało. Nie przysługuje bowiem prawo do odliczenia VAT z faktur, które dokumentują transakcje niepodlegające opodatkowaniu, zwolnione lub nie dokumentują żadnej faktycznej czynności (§ 14 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).
Przykład
Spółka z o.o. ABC odliczała w okresie od czerwca do października 2004 r. VAT z faktur dokumentujących najem na cele mieszkalne, na których wykazywano podatek VAT (stawka 22%). W wyniku kontroli organów skarbowych przeprowadzonych u obu podmiotów zakwestionowano odliczenie VAT przez spółkę z tych faktur, co spowodowało powstanie zaległości podatkowej i wymierzenie sankcji. Natomiast wynajmujący, mimo że czynność ta była zwolniona z VAT, jest zobowiązany do zapłaty 22% VAT. Podatnik, który wykaże kwotę podatku, jest bowiem zobowiązany do jej zapłaty (art. 108 ustawy o VAT). Nie przysługuje mu również prawo do wystawienia faktur korygujących za okres objęty kontrolą, w którym zakwestionowano błędne rozliczanie VAT z tytułu najmu.
Joanna Dmowska
Podstawy prawne
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535
• rozporządzenie Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 97 poz. 971; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2705