Jesteśmy spółką posiadającą status zakładu pracy chronionej. W tym roku otrzymaliśmy dotację z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na wyposażenie nowych stanowisk pracy. Czy od zakupu środków trwałych, których nabycie zostało sfinansowane ze środków PFRON, przysługuje odliczenie podatku naliczonego?
Prawo do odliczenia podatku naliczonego: Jeżeli nabywane towary są związane ze sprzedażą opodatkowaną, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu środków trwałych, mimo że ich zakup został sfinansowany z dotacji otrzymanych z PFRON.
Przepisy ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nakładają na zakład pracy chronionej obowiązek stworzenia zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Fundusz ten powstaje zgodnie z przepisami art. 33 ust. 2 ww. ustawy, m.in. z dotacji, subwencji PFRON oraz z ulg podatkowych. Środki zakładowego funduszu pochodzące np. z subwencji PFRON stanowią przychód jednostki, który jest wolny od podatku. Konsekwencją tego jest niemożność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych z tych środków stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Dotacja z PFRON na zakup środków trwałych stanowi przychód dla spółki, podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego, pod warunkiem że spółka nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych.
Przepis stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości środków trwałych, która odpowiada wydatkom poniesionym na ich nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, albo zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Przechodząc na grunt ustawy o VAT należy przywołać przepisy art. 88 ust. 1 pkt 2 niniejszej ustawy, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku.
Stąd zapewne biorą się wątpliwości Czytelnika dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów sfinansowanych z PFRON.
Należy jednak zauważyć, że – zgodnie z art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT – art. 88 ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do wydatków związanych z nabyciem towarów i usług, które na podstawie odrębnych przepisów są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Nie ma przy tym znaczenia, czy odpisy amortyzacyjne od tych środków stanowią koszt uzyskania przychodów.
Biorąc pod uwagę omówione regulacje prawne otrzymanie środków pieniężnych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (lub innych dotacji) na pokrycie kosztów związanych z nabyciem środków trwałych podlegających amortyzacji nie powoduje u podatnika nabywającego te towary utraty prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeśli oczywiście nabywane towary są związane ze sprzedażą opodatkowaną.
Przykład
Podatnik posiadający status zakładu pracy chronionej sfinansował zakup wyposażenia nowego stanowiska pracy ze środków pochodzących z dotacji PFRON. Na wyposażenie stanowiska składały się dwie maszyny o wartości netto 4000 i 5000 zł. Zakupione urządzenia posłużą działalności opodatkowanej podatkiem VAT.
Podatek naliczony od zakupu środków trwałych w wyniesie 1980 zł i może zostać odliczony od podatku należnego na ogólnych zasadach.
Stanowisko przedstawione w niniejszym opracowaniu potwierdził również Minister Finansów w piśmie z 20 sierpnia 1999 r. (nr PP1-7204/32/99 K. Sz.), które, mimo że było wydane pod rządami poprzedniej ustawy o VAT, zachowuje nadal aktualność.
Tomasz Maj
Podstawy prawne
• ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – Dz.U. Nr 123, poz. 776; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 254, poz. 2533
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 14, poz. 113