Spółka zaciągnęła od swojego udziałowca pożyczkę na kompleksowy remont zespołu budynków szeregowych, który zakupiła w grudniu 2002 r. Inwestycja została rozpoczęta w marcu 2003 r. Zakończenie inwestycji planowane jest na kwiecień 2005 r. Budynki mają być wynajmowane na działalność gospodarczą innym przedsiębiorcom. Wartość budynków w marcu 2003 r. kształtowała się na poziomie 546 345,00 zł. W momencie oddania do używania wartość początkowa będzie kształtować się według planów na poziomie 892 345,00 zł. Czy przysługuje nam prawo ustalenia indywidualnej stawki amortyzacyjnej? Jeżeli tak, to w jakiej wysokości ustalić tę stawkę?
Wyjdźmy od tego, że Klasyfikacja Środków Trwałych za samodzielny środek trwały w ramach grupy 1 – budynki, lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego – uważa:
– budynek posadowiony na stałym fundamencie wraz z przynależnymi do niego przybudówkami i pomieszczeniami pomocniczymi,
– lokal, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego.
Mimo że mamy do czynienia z kompleksem budynków, to każdy z samodzielnych obiektów należy traktować jako odrębny środek trwały. Granicę budynku stanowią zewnętrzne powierzchnie ścian oraz górna powierzchnia najwyższego stropu, posadzka piwnic w budynkach podpiwniczonych lub poziom terenu przy budynkach niepodpiwniczonych. W przypadku budynków występujących w zabudowie zwartej granice pomiędzy poszczególnymi obiektami stanowią płaszczyzny styku ścian szczytowych, a jeżeli występuje wspólna dla dwóch obiektów ściana, granica pomiędzy budynkami przebiega przez jej środek.
Indywidualną stawkę amortyzacji można stosować do środków trwałych używanych albo ulepszonych, które zostały po raz pierwszy wprowadzone do ewidencji środków trwałych danego podatnika. W przypadku budynków, na potrzeby stosowania indywidualnych stawek amortyzacyjnych:
– za używane uznajemy budynki, jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej 60 miesięcy,
– za ulepszone uznajemy budynki, jeżeli przed ich wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych podatnik poniósł wydatki na ich ulepszenie wynoszące co najmniej 30 proc. wartości początkowej.
Za ulepszone uznaje się środki trwałe, które zostały poddane przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji, modernizacji, jeżeli prace te powodują wzrost ich wartości użytkowej mierzonej w szczególności:
– okresem używania,
– zdolnością wytwórczą,
– jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych oraz
– kosztami ich eksploatacji.
Czytelnik nie precyzuje zakresu prac przeprowadzonych w trakcie kapitalnego remontu, ale biorąc pod uwagę cel i wartość tych prac z dużym prawdopodobieństwem można uznać, że mamy do czynienia z ulepszeniem w postaci co najmniej modernizacji.
Wartość początkowa budynku zwiększy się w wyniku remontu o 346 000 zł, co stanowi prawie 39 proc. wartości początkowej. Nie wszystkie jednak składniki wartości początkowej muszą wynikać z wartości prac ulepszających budynek. Częścią składową wartości początkowej będą np. odsetki od pożyczki udziałowca zaciągniętej na remont, które zostaną naliczone do dnia przekazania budynków do używania. Aby jednoznacznie uznać budynek za ulepszony potrzeba bardziej szczegółowych danych co do zakresu i wartości przeprowadzonych prac. Jednak w przedstawionym przypadku bardziej zwróciłbym uwagę na to – czy remontowane budynki nie spełniają warunków do uznania ich za używane. Stan budynków i wartość przeprowadzonych prac remontowych wskazywałyby na to, że budynki są już „wiekowe” i przed ich nabyciem przez spółkę były już używane co najmniej 60 miesięcy. Jeżeli tak – to nie ma przeszkód do stosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej jako dla budynków używanych. Budynki służące działalności usługowej zaliczane są do rodzaju 103 KŚT – budynki handlowo-usługowe. Jak wynika z przepisu art. 16j ust. 1 pkt. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dla tego rodzaju budynków podatnik ma prawo stosować indywidualną stawkę amortyzacyjną wynoszącą 33,33 proc. Zapewni ona amortyzację budynku przez wymagany minimalny okres, tj. 36 miesięcy. Amortyzację rozpoczynamy od miesiąca następnego po miesiącu wprowadzenia składnika do ewidencji środków trwałych. W tym przypadku będzie to maj 2005 r., jeżeli budynki zostaną wprowadzone do ewidencji środków trwałych w kwietniu br.
Edward Żurański
Podstawa prawna:
• art. 16j ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT). (Dz.U. Nr 112, poz. 1317 z późn.zm.).