Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić w postaci zapisu każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie. Podstawą zapisów są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dowodami źródłowymi, którymi mogą być m.in. dowody zewnętrzne obce otrzymane od kontrahentów (faktury, rachunki). Wynika to z ustawy o rachunkowości. Faktura pro forma to dokument, który nie jest dowodem księgowym. Jest wystawiany kontrahentowi w celu informacji o szczegółach transakcji oraz ewentualnych płatności. Stanowi ofertę zawarcia transakcji, wezwanie do zapłaty, propozycję lub zapowiedź wystawienia faktury. Faktury te nie oddają istoty rzeczywistych operacji gospodarczych, nie mogą więc stanowić podstawy kwalifikowania kosztów do kosztów uzyskania przychodu. Dokument nazywany fakturą pro forma nie jest dowodem księgowym, zatem zgodnie z ustawą o VAT jego wystawienie nie powoduje skutków w zakresie VAT. Dlatego nie ma obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku. Faktury takie są wystawiane z reguły w celu uzyskania zaliczki lub potwierdzenia zamówienia.
Jak zaksięgować nietypowe faktury?
W księgach rachunkowych ujęciu będzie podlegała faktura, którą wystawi sprzedawca na okoliczność otrzymania przedpłaty. Jak bowiem stanowi ustawa o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.
Faktura zaliczkowa uprawnia do odliczenia wykazanego w niej VAT. Odliczenia tego podatnik może dokonać w rozliczeniu za miesiąc otrzymania faktury lub za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Polecamy produkt: Dokumentacja VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.
Fakturę zaliczkową ujmuje się w księgach rachunkowych zapisami:
a) wartość netto strona Wn konta Rozliczenie zakupu,
b) VAT podlegający odliczeniu strona Wn konta VAT naliczony i jego rozliczenie,
c) wartość brutto strona Ma konta Rozrachunki z dostawcami.
Jednostka może otrzymaną od kontrahenta fakturę pro forma połączyć z wyciągiem bankowym dokumentującym uregulowanie przedpłaty lub z fakturą zaliczkową.
Na podstawie wyciągu bankowego z dnia uregulowania zaliczki jednostka ujmie zapłaconą kwotę zapisem: strona Wn konta Rozrachunki z dostawcami oraz strona Ma konta Rachunek bieżący.
Anna Michalak
specjalistka z zakresu rachunkowości
Podstawa prawna:
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Podyskutuj o tym na naszym FORUM