RADA
Pracownia może wstawić swoje wyroby na podstawie umowy komisu. Zakładając, że pracownia prowadzi księgi rachunkowe, do czasu otrzymania należności od galerii wykazuje wartość wstawionych do komisu wyrobów na koncie „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
UZASADNIENIE
Umowa zawarta między pracownią brązowniczą a galerią, dotycząca sprzedaży wyrobów rękodzielniczych, jest umową komisu. Umowa komisu uregulowana jest w przepisach kodeksu cywilnego.
Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja), w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Właściciel galerii (komisant) powinien przekazać środki pieniężne, które nabył w wyniku przeprowadzonej transakcji, na rachunek komitenta. Również jeżeli galeria sprzeda wyroby pracowni na warunkach korzystniejszych od warunków zawartych w umowie komisu (oznaczonych przez komitenta), uzyskaną korzyść należy przekazać komitentowi (galerii).
UWAGA!
Zgodnie z kodeksem cywilnym, jeżeli komisant sprzedał oddaną mu do sprzedaży rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta, obowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę. Jednocześnie komitent nie może żądać zapłacenia różnicy ceny ani odmówić zgody na wyższą cenę, jeżeli zlecenie nie mogło być wykonane po cenie oznaczonej, a zawarcie umowy uchroniło komitenta od szkody.
Galeria (komisant) nabywa roszczenie o zapłatę prowizji z chwilą, gdy pracownia (komitent) otrzymała zapłatę. Komisant może żądać prowizji także wtedy, gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta.
Ewidencja księgowa sprzedaży za pośrednictwem komisu
Wstawiając swoje wyroby do komisu, komitent (pracownia brązownicza) powinien dokonać przeksięgowań w ramach konta „Produkty gotowe”, ponieważ przekazane w komis wyroby znajdują się poza magazynem jednostki:
Wn „Produkty gotowe i półprodukty”
- w analityce „Produkty poza jednostką”,
Ma „Produkty gotowe i półprodukty”
- w analityce „Magazyn własny”.
Po wydaniu wyrobów należy (w ciągu siedmiu dni) wystawić fakturę, która nie powoduje jeszcze powstania obowiązku podatkowego w VAT ani powstania przychodu w podatku dochodowym:
Wn „Rozrachunki z odbiorcami”,
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”,
Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
Komisant, po dokonaniu sprzedaży na rzecz komitenta, wpłaca na jego konto uzyskaną należność:
Wn „Rachunek bieżący”,
Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.
Po otrzymaniu należności u komitenta powstaje przychód i obowiązek VAT:
l uzyskany przychód jest równy kwocie zadeklarowanej początkowo
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
Ma „Sprzedaż produktów”,
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”,
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT należny”,
l uzyskany przychód jest wyższy niż zakładano - na różnicę wystawia się fakturę VAT
Wn „Rozrachunki z odbiorcami”,
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT należny”,
Ma „Sprzedaż produktów”,
l uzyskany przychód jest niższy, niż zakładano, np. z powodu wycofywania z rynku danego produktu. Wystawienie faktury korygującej
- ewidencja przychodu w kwocie rzeczywiście otrzymanej
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
Ma „Sprzedaż produktów”,
- ewidencja VAT proporcjonalnie do uzyskanej należności:
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”,
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT należny”,
- rozliczenie różnicy
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”,
Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.
Wyroby rękodzielnicze przyjęte w komis stanowią własność pracowni brązowniczej aż do czasu sprzedaży ostatecznemu nabywcy. Dopiero w momencie sprzedaży (czyli po otrzymaniu zapłaty za wydany towar) u komitenta powstaje przychód.
Według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za datę powstania przychodu przyjmuje się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie późniejszy niż dzień:
l wystawienia faktury albo
l uregulowania należności.
W ocenie organów skarbowych również momentu sprzedaży przez komisanta nie można uznać za moment powstania przychodu u komitenta, gdyż komitent nie jest stroną takiej umowy kupna-sprzedaży.
Dopiero moment wydania komitentowi uzyskanych przez komisanta należności należy uznać za moment powstania przychodu należnego z tytułu sprzedaży towarów za pośrednictwem komisu.
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą otrzymania przez komitenta zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dostawy towarów dokonanej przez komisanta (na rzecz osoby trzeciej).
Podstawę opodatkowania stanowi kwota należna, bez prowizji płaconej komisantowi.
Przykład 1
Pracownia brązownicza podpisała z galerią umowę komisu na sprzedaż wyrobów rękodzielniczych.
Koszt wytworzenia - 7000 zł.
Cena sprzedaży netto - 10 000 zł.
Komisant sprzedał rzeźby za cenę ustaloną przez komitenta (10 000 zł).
Ewidencja księgowa
1. Wydanie rzeźby z magazynu:
Wn „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Magazyn własny”
2. Wystawienie faktury VAT (w ciągu siedmiu dni od daty wydania rzeźby):
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 10 000
3. Komisant sprzedał rzeźbę i wpłacił na konto komitenta należność:
Wn „Rachunek bieżący” 12 200
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200
4. PK - zaksięgowanie sprzedaży:
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 10 000
Ma „Sprzedaż produktów” 10 000
5. Równoległe księgowanie kosztu własnego:
Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 7 000
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
6. Przeksięgowanie VAT:
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT należny”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Przykład 2
Pracownia brązownicza podpisała z galerią umowę komisu na sprzedaż wyrobów rękodzielniczych.
Koszt wytworzenia - 7000 zł.
Cena sprzedaży netto - 10 000 zł.
Komisant sprzedał rzeźby za cenę wyższą niż ustalona przez komitenta - 12 000 zł netto.
Ewidencja księgowa
1. Wydanie rzeźby z magazynu:
Wn „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Magazyn własny”
2. Wystawienie faktury VAT (w ciągu siedmiu dni od daty wydania rzeźby):
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 10 000
3. Komisant sprzedał rzeźbę i wpłacił na konto komitenta należność:
Wn „Rachunek bieżący” 14 640
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 14 640
4. PK - zaksięgowanie sprzedaży:
a) wartość sprzedaży ustalona wstępnie
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 10 000
Ma „Sprzedaż produktów” 10 000
b) faktura na różnicę (nadwyżkę)
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 2 440
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 440
- w analityce „VAT należny”
Ma „Sprzedaż produktów” 2 000
5. Równoległe księgowanie kosztu własnego:
Wn „Koszt własny sprzedanych produktów 7 000
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
6. Przeksięgowanie VAT:
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT należny”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Przykład 3
Pracownia brązownicza podpisała z galerią umowę komisu na sprzedaż wyrobów rękodzielniczych.
Koszt wytworzenia - 7000 zł.
Cena sprzedaży netto - 10 000 zł.
Komisant sprzedał rzeźby za cenę niższą niż ustalona przez komitenta - za 9000 zł netto. Była to najwyższa cena, możliwa do uzyskania, ponieważ produkt jest wycofywany z rynku.
Ewidencja księgowa
1. Wydanie rzeźby z magazynu:
Wn „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Magazyn własny”
2. Wystawienie faktury VAT (w ciągu siedmiu dni od daty wydania rzeźby):
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 2 200
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 10 000
3. Komisant sprzedał rzeźbę i wpłacił na konto komitenta należność:
Wn „Rachunek bieżący” 10 980
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 980
4. Wystawienie faktury korygującej:
a) ewidencja przychodu w kwocie rzeczywiście otrzymanej
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 9 000
Ma „Sprzedaż produktów” 9 000
b) ewidencja VAT proporcjonalnie do uzyskanej należności
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” 1 980
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie”
Ma „Rozrachunki z tytułu VAT” 1 980
- w analityce „VAT należny”
c) rozliczenie różnicy
Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 1 000
Wn „Rozrachunki z tytułu VAT”
- w analityce „VAT do rozliczenia w późniejszym terminie” 220
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 1 220
5. Równoległe księgowanie kosztu własnego:
Wn „Koszt własny sprzedanych produktów 7 000
Ma „Produkty gotowe i półprodukty” 7 000
- w analityce „Produkty poza jednostką”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- art. 12 ust. 3a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847
- art. 765-773 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557
- art. 7 ust. 1 pkt 3, art. 19 ust. 16a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
Maryla Piotrowska
księgowa z licencją MF