Podział zysku osiągniętego przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością musi być dokonany na zasadach określonych przez kodeks spółek handlowych. Zgodnie z jego przepisami wspólnicy spółki z o.o. mają prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku.
Jeżeli jednak tak nie jest, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów. Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku.
Podatek od dywidendy
Kluczową sprawą dla ewidencji księgowej będzie odprowadzenie podatku dochodowego. Spółka z o.o. która wypłaca dywidendę, jako płatnik podatku od dywidendy jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku dochodowego do urzędu skarbowego. Warto więc pamiętać, że wypłata wspólnikom dywidendy związana jest z koniecznością zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19 proc.
I tak na przykład będzie to potwierdzone poniższymi operacjami:
1. Podjęcie uchwały przez zgromadzenie wspólników o wypłacie dywidendy: strona Wn konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”, strona Ma konta 257 „Rozrachunki ze wspólnikami z tytułu dywidend”.
2a. Wypłata dywidendy wspólnikowi: strona Wn konta 257 „Rozrachunki ze wspólnikami z tytułu dywidend”, strona Ma konta „Rachunek bankowy”.
2b. Zarachowanie podatku od dywidendy: strona Wn konta 257 „Rozrachunki ze wspólnikami z tytułu dywidend”, strona Ma konta 222 „Rozrachunki płatnika z tytułu podatku dochodowego”.
CO TO SĄ STOWARZYSZENIA
Stowarzyszenia działają na podstawie ustawy z 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 855 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Swoją działalność opiera na pracy społecznej członków. Jednak do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.
Warto zwrócić uwagę na art. 34 ustawy, który pozwala stowarzyszeniu prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia musi jednak służyć realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. Nie dotyczy to tzw. stowarzyszeń zwykłych, których funkcjonowanie reguluje rozdział 6 prawa o stowarzyszeniach.
Warto pamiętać, że termin przekazania zryczałtowanego podatku do urzędu skarbowego zależny jest od kategorii podmiotu, który jest odbiorcą dywidendy. W przypadku osoby fizycznej powinien być przekazany na rachunek odpowiedniego urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek pobrano.
Jeżeli dywidenda wypłacana jest na rzecz osoby prawnej, ostateczny termin zapłaty podatku to siódmy dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym został pobrany.
Zysk dla stowarzyszenia
Inaczej będzie przebiegała ewidencja księgowa zysku osiągniętego przez spółkę z o.o., jeżeli jedynym udziałowcem jest stowarzyszenie. Kluczowe w tym wypadku będą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 tej ustawy zwolnione z podatku są dochody spółek, których udziałowcami są wyłącznie organizacje działające na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, a których celem statutowym jest działalność wymieniona w art. 17 ust. 1 pkt 4 - w części przeznaczonej na te cele oraz przekazanej na rzecz tych organizacji.
Przepis ten jako cele statutowe wymienia natomiast: działalność naukową, naukowo-techniczną, oświatową, w tym również polegającą na kształceniu studentów, kulturalną, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego.
Jeżeli więc zaistnieje taka sytuacja, to w dacie zatwierdzenia sprawozdania dodatni wynik finansowy - zysk brutto zostanie przeniesiony ze strony Wn konta 860 „Wynik finansowy”, na stronę Ma konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Natomiast przekazanie zysku na cele statutowe stowarzyszenia będzie odzwierciedlone poniższym zapisem: strona Wn 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”, strona Ma konta 257 „Rozrachunki z udziałowcem”.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Przykład ewidencji dywidendy
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
- Art. 191 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).
- Art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).