Jaki wpływ na wycenę aktywów mają trudne sytuacje gospodarcze takie jak ograniczenie skali działalności przedsiębiorstwa? Jak zarządzać utratą wartości aktywów?
Spadek rentowności, ograniczenie działalności lub inne trudne sytuacje mogą powodować utratę wartości ekonomicznej moich aktywów, z których zamierzałem czerpać zyski. Nie dotyczy to oczywiście wszystkich takich sytuacji – poniżej opisujemy jak do tego podejść.
1. Dlaczego się przejmować?
Obowiązek corocznej weryfikacji wartości aktywów wynika wprost z przepisów zarówno ustawy o rachunkowości (Art. 28 UoR, KSR4), jak i standardów międzynarodowych (MSR36).
2. Od czego zacząć?
Katalog przesłanek jest szeroki, ale też otwarty. KSR4 wymaga tu „profesjonalnego osądu”, czyli rozsądku i doświadczenia, co jest sprawą nieostrą.
Najlepiej przeczytać katalog przesłanek i odpowiedzieć na pytanie - czy któraś z nich mnie dotyczy. Wystarczy spełnienie jednej przesłanki, aby była konieczność dalszych etapów procedury. Przesłanki mogą wymagać pogłębionej analizy. Warto jednak na to poświęcić czas lub nawet poprosić o zewnętrzne wsparcie, gdyż na tym etapie proces może się zakończyć, a kolejny może wiązać się z większym kosztem lub nakładem pracy.
Te, które dotyczą należy rozpatrzyć pod kątem skali ich wpływu mierzonej czasem i pieniądzem. Tu należy odrzucić te, których wpływ jest albo chwilowy, albo wartościowo niewielki.
Można je sprowadzić do takich głównych grup:
3. Na czym to polega?
Algorytm działania jest prosty:
Na etapie Testu pamiętaj, że wystarczy, aby tylko jedna metoda dała wartość wyższą od księgowej.
Ostatecznie zwróć uwagę na właściwe ujęcie wyniku Testu, aby uniknąć bałaganu w przyszłości, np. tworząc skorygowany plan amortyzacji.
4. Kto ma to zrobić?
Zarząd, a w praktyce pion finansowy firmy. Rolą księgowego / CFO nie jest sporządzenie testu, ale dopilnowanie, aby odpowiednie osoby go wykonały i udokumentowały (notatka, podpisana przez zarząd, a niekiedy obszerniejszy raport).
„Wartość rynkowa” wymaga wyceny – często to rola rzeczoznawcy lub biegłego rewidenta.
„Wartość ekonomiczna” wymaga obliczenia „oczekiwanych przepływów pieniężnych z danej grupy aktywów” co nie jest proste, jeśli nasza księgowość nie jest dostosowana do takich analiz. Tu również może być konieczna pomoc biegłego rewidenta.
5. Przykład
W firmie A w 1Q2020 zatrzymano produkcję, osiągnęła znaczną stratę, oraz:
-
- W 2Q2020 powróciła do rentowności – tu: przesłanki wskazują na chwilowy ich charakter (nawet jeśli narastająco rok 2020 skończy się stratą).
- W 2Q2020 straty się zmniejszyły, ale nie wiadomo kiedy uda się odzyskać rentowność, fabryka jest nowa – tu przesłanki są spełnione, lecz test wartości rynkowej skończy się pozytywnie, jeśli w prosty sposób wykaże się, że można by ją sprzedać po wartości wyższej niż księgowa.