Nieodpłatne przekazanie towarów i próbek a VAT
RADA
Nieodpłatne przekazanie towarów podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli służy prowadzonej działalności gospodarczej, a podatnikowi przy nabyciu tych towarów przysługiwało prawo do odliczenia tego podatku. Jeżeli spełnione zostaną przesłanki uznania przekazywanych produktów za próbki, nie będzie konieczności opodatkowania przekazania podatkiem VAT. Nieodpłatne przekazanie materiałów reklamowych i informacyjnych nie podlega opodatkowaniu, gdy ma charakter informacyjny.
UZASADNIENIE
Od 1 kwietnia 2013 r. zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
• przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
• wszelkie inne darowizny.
Nieodpłatne przekazanie towarów z logo opodatkowane VAT po 1 kwietnia 2013 r.
Przy czym zasady te dotyczą nieodpłatnego przekazania, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Materiały reklamowe o wartości powyżej 10 zł
Z przepisów wykreślono konieczność opodatkowania nieodpłatnego przekazania materiałów reklamowych. Oznacza to, że przekazanie materiałów reklamowych o wartości jednostkowej powyżej 10 zł traktowane jest jako przekazanie towarów, gdyż nie może zostać potraktowane jako prezent o małej wartości.
W związku z tym, gdy wartość nieodpłatnie przekazywanego towaru, przy nabyciu którego podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT, przekracza 10 zł, podatnik może:
• opodatkować nieodpłatne przekazanie towaru (ewidencja nie jest wymagana, jeśli cena nabycia netto przekazanego towaru nie przekracza 10 zł) bądź
• wykazać przekazanie w ewidencji osób obdarowanych i w sytuacji gdy w ciągu roku tej samej osobie przekaże nieodpłatnie inne towary, a łączna ich wartość:
- nie przekroczy 100 zł - nie ma obowiązku opodatkowania,
- przekroczy 100 zł - wystąpi obowiązek opodatkowania nieodpłatnego przekazania towaru.
Kiedy odliczyć VAT z faktury wystawionej z góry za jeden rok
Zobacz dział serwisu VAT 2014
Nieodpłatne przekazanie materiałów informacyjnych wywołuje wiele wątpliwości, ponieważ nie zawsze mamy do czynienia z przekazaniem materiałów reklamowych kwalifikowanych jako towary. Pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lipca 2011 r. (sygn. akt I FSK 1201/10) wciąż zachowuje aktualność. W wyroku tym czytamy:
Jak słusznie bowiem wskazał Sąd pierwszej instancji, ulotka reklamowa może być uznana dla potrzeb ustawy o VAT za towar opodatkowany, w sytuacji gdy zostanie ona zbyta przez wytwarzający ulotki podmiot nabywającemu je kontrahentowi, który następnie przekaże je anonimowym potencjalnym klientom. Natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny słusznie odróżnił taką sytuację od sytuacji zaistniałej w rozpatrywanej sprawie, kiedy to nieodpłatne przekazanie było sposobem na poinformowanie potencjalnych klientów o produktach przedstawionych w ulotkach. W takiej zatem sytuacji ulotki reklamowe nie mogą być uznane za towar w rozumieniu ustawy o VAT. Podatek od towarów i usług jest podatkiem od konsumpcji, zaś w stanie faktycznym sprawy ulotki reklamowe nie miały wartości konsumpcyjnej.
SŁOWNICZEK
Ustawodawca doprecyzował, co należy rozumieć przez pojęcie „próbka”. Zgodnie z wyrokiem ETS C-581/08 EMI Group Ltd v. The Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs próbka to egzemplarz okazowy produktu, mający na celu promocję jego sprzedaży i pozwalający na ocenę jego cech i właściwości bez wykorzystania końcowego innego niż nieodłącznie powiązane z takimi działaniami promocyjnymi. W konsekwencji próbka to identyfikowalny (oznaczony jako próbka) egzemplarz towaru, który pozwala na ocenę cech i właściwości towaru, a jej przekazanie ma na celu promocję sprzedaży (nie ma na celu zaspokojenia potrzeb odbiorcy).
UWAGA!
Nieodpłatne przekazanie próbek wciąż jest wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT.
Zapraszamy na forum Rachunkowość
Analogiczne stanowisko zaprezentowało Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej dotyczącej zmian w VAT.
Warto podkreślić, że opodatkowaniu podlega przekazanie towarów, jeśli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Rezultatem wprowadzenia tego zapisu jest opodatkowanie przekazania towarów zarówno nabytych, jak i wyprodukowanych przez podatnika.
Jeżeli podatnik przekaże towary, przy których nabyciu nie przysługiwało mu prawo do odliczenia, lecz w trakcie użytkowania tych towarów przyłączył do nich części składowe, od których miał prawo odliczyć VAT - zobowiązany będzie opodatkować przekazanie. Zgodnie z wyrokami ETS C-322/09 i C-323/09 Finanzamt Burgdorf przeciwko Hans-Georg Fischer i Finanzamt Düsseldorf-Mettmann przeciwko Klaus Brandenstein podstawą opodatkowania będzie wartość dołączonych części składowych.
Przy definiowaniu części składowej rzeczy można posiłkować się definicją zawartą w Kodeksie cywilnym (która jest co do zasady spójna z definicją wypracowaną przez orzecznictwo TSUE), zgodnie z którą częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Nie będą zatem spełnione przesłanki do opodatkowania w przypadku gdy wymienione towary będą uznane za przynależności, przez które zgodnie z Kodeksem cywilnym rozumie się rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.
Tabela. Ewidencja księgowa nieodpłatnego przekazania towarów
| Operacja gospodarcza | Wn konto | Ma konto |
| Przekazanie towarów na cele osobiste na podstawie dokonanych wydań towarów z magazynu ujmuje się na zmniejszeniu tych towarów następującym zapisem w księgach rachunkowych | „Wartość sprzedanych towarów” | „Towary” |
| Ujmowanie VAT przy przekazaniu towarów nieodpłatnie | „VAT naliczony i jego rozliczenie” | „VAT należny i jego rozliczenie” |
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2013 poz. 35
Więcej na ten temat w Biuletynie Głównego Księgowego
Patrycja Mikuła
specjalista ds. podatkowych