Opłata za gospodarowanie odpadami - koszt uzyskania przychodu
Podatnik prowadzi indywidualną działalność gospodarczą, z której osiągane dochody opodatkowane są według jednolitej 19% stawki podatku. Zdarzenia gospodarcze ewidencjonowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Działalność jest prowadzona w budynku stanowiącym własność przedsiębiorcy, który został wpisany do ewidencji środków trwałych i podlega amortyzacji.
W związku ze zmianami, jakie weszły do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, przedsiębiorca zobowiązany był do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami, a następnie do uregulowania odpowiedniej należności.
Czy opłata za gospodarowanie odpadami może stanowić koszt podatkowy w działalności gospodarczej? A jeśli tak, to jaki dokument będzie podstawą księgowania?
Odpowiedź Krajowej Informacji Podatkowej:
W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152 poz. 897, z późn. zm.), na podstawie której gminy przejęły obowiązki w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych.
Mocą ustawy rady gminy są zobowiązane do podjęcia uchwał i zarządzeń, dotyczących m.in. terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłat oraz wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami. Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy powyższe uchwały i zarządzenia nie mogą wejść w życie później niż w terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Na podstawie art. 6m znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.
W razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze (art. 6o ustawy).
Oceniając, czy opłata za gospodarowanie odpadami może zostać zaliczona do kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, przede wszystkim należy zauważyć, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o PIT”, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów niestanowiących kosztów podatkowych, wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Przepisy ustawy o PIT, definiując w sposób generalny koszty uzyskania przychodów, nie zawierają jednocześnie pozytywnego katalogu tych kosztów, który by enumeratywnie wskazywał, jakie konkretnie koszty mogą być uznane za koszty podatkowe. Wskazują jedynie na określone cechy jakie musi spełniać dany wydatek, aby mógł być uznany za koszty uzyskania przychodów. Przede wszystkim koszty te nie mogą być wymienione w katalogu kosztów negatywnych, o których mowa w art. 23 ustawy o PIT.
Ponadto, wydatki poniesione przez podatnika mogą być brane pod uwagę przy ustalaniu dochodu do opodatkowania jedynie wówczas, gdy służą osiągnięciu przychodów czyli istnieje związek przyczynowy pomiędzy kosztami, a możliwością uzyskania przychodów rozumianą również jako zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.
Opłata za gospodarowanie odpadami nie została wymieniona w art. 23 ustawy o PIT, jako wydatek niestanowiący kosztu podatkowego. Oznacza to, że jeśli podatnik wykaże związek takiej opłaty z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą - wówczas wydatek ten może być uwzględniony w kosztach podatkowych przedsiębiorstwa.
W przypadku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów dowody księgowe dotyczące zapisów określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. 2003 r. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).
Zgodnie z § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są m.in. inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Stosownie do § 13 ww. rozporządzenia, za dowody księgowe uważa się również dowody opłat pocztowych i bankowych, inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w §12 ust. 3 pkt 2.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że księgowanie do kosztów podatkowych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinno mieć miejsce na podstawie dowodu księgowego, określonego w rozporządzeniu w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.