Prawo do odliczenia od podatku części wydatków przysługuje jedynie wobec pierwszych kas fiskalnych, czyli tych, które zgłoszono na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania.
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Obowiązek ten wynika z art. 111 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz 535 z późn. zm., nazywana dalej ustawą o VAT).
WAŻNA LICZBA
2,5 tys. zł - limit odliczenia na zakup kasy rejestrującej
Odliczenie od podatku
Jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika nie może być prowadzona ewidencja obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, podatnik jest zobowiązany ewidencjonować obroty i kwoty podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. W przypadku gdy ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży.
W przepisach przewidziano szczególną możliwość zrekompensowania wydatków poniesionych na nabycie kas. Otóż podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 50 proc. jej ceny zakupu (bez podatku). Nie może to być jednak więcej niż 2,5 tys. zł. Wynika to z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT.
Przepisy regulują również sytuację, gdy podatnik rozpoczął ewidencjonowanie obrotu w obowiązujących terminach i wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub jest podatnikiem zwolnionym od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT (czyli m.in. nie przekroczył limitu wartości sprzedaży). W takim przypadku urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty określonej w ust. 4 na rachunek bankowy podatnika w terminie do 25 dnia od daty złożenia wniosku przez podatnika.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na istotne przepisy zawarte w par. 8 rozporządzenia ministra finansów z 25 czerwca 2007 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. nr 116, poz. 804).
Przepisy rozporządzenia
Z regulacji tych wynika, że dokonanie odliczenia następuje pod warunkiem złożenia przez podatnika do naczelnika właściwego urzędu skarbowego, przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania, pisemnego zgłoszenia o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania, które podatnik zamierza stosować do ewidencjonowania. W przypadku podatników, którzy zamierzają stosować do ewidencjonowania jedną kasę rejestrującą, zgłoszenie może być dokonane na formularzu zawiadomienia o miejscu instalacji kasy rejestrującej zgodnie z przepisami dotyczącymi kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników, o ile zawiadomienie to zostało złożone przed powstaniem obowiązku ewidencjonowania.
Rozstrzygnięcie NSA
Odliczanie kwot przeznaczonych na zakup kas fiskalnych bywa przyczyną sporów podatników z administracją skarbową. Niektóre z tych sporów muszą dopiero rozstrzygnąć sądy administracyjne. Tak było w przypadku podatnika, który w 2003 roku rozpoczął ewidencjonowanie obrotu za pomocą kasy fiskalnej. Potem zaprzestał działalności objętej tym obowiązkiem. W 2004 roku jednak wznowił działalność i znów musiał używać kasy fiskalnej. Podatnik wystąpił o interpretację podatkową. Zapytał, czy może znów skorzystać z prawa do odliczenia 50 proc. wydatków na nabycie kasy fiskalnej. Organy podatkowe stwierdziły, że prawo do odliczenia przysługuje tylko w przypadku tzw. pierwszej kasy. Również wojewódzki sąd administracyjny przychylił się do tego stanowiska. Spór rozstrzygnął na początku października 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny. NSA przypomniał przepis art. 111 ust. 4 ustawy o VAT pozwalający podatnikom na odliczenie od podatku kwoty wydatkowanej na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 50 proc. jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 2,5 tys. zł. NSA uznał, że chodzi jedynie o tzw. pierwszą kasę fiskalną. Inaczej mówiąc, podatnik może odliczyć wydatki, ale związane z kasami zgłoszonymi w związku z tym, że po raz pierwszy musi zacząć stosować kasy. NSA zwrócił uwagę, że zgodnie z przepisami wykonawczymi, jednym z warunków zastosowania odliczenia jest złożenie oświadczenia o liczbie i miejscu instalacji kas fiskalnych (sygn. akt IFSK 1266/07).
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
krzysztof.tomaszewski@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 111 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
- Par. 8 rozporządzenia ministra finansów z 25 czerwca 2007 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. nr 116, poz. 804).