Możliwość złożenia deklaracji korygującej daje ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.). Jeśli przy sporządzaniu deklaracji (zeznania) podatnik popełni błąd dotyczący określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w ich treści, ma prawo poprawić ten błąd - właśnie składając korektę zeznania. Ta autokorekta może jednak podlegać ponownej weryfikacji przez organ podatkowy. Potwierdził to NSA w wyroku z 7 lutego 2003 r. (sygn. akt I SA/Gd 419/00, POP z 2004 r. nr 4, poz. 87). Sąd uznał, że gdy organ po złożeniu deklaracji korygującej będzie miał wątpliwości co do wykazanego w niej zobowiązania lub kwoty zwrotu podatku, powinien wszcząć postępowanie podatkowe w sprawie określenia zobowiązania za dany okres obrachunkowy.
Urzędy przychylniej
rozpatrują wnioski o rozłożenie podatku na raty niż o jego umorzenie w całości lub w części
Autokorekta złożona przez podatnika w trakcie postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej nie wywoła żadnych skutków prawnych.
Ulgi w spłacie zobowiązań
Obliczenie i wpłata należnego podatku to jeden z podstawowych obowiązków podatników. Przepisy przewidują jednak pewne ulgi, jeśli okaże się, że podatnik ma kłopoty z terminowym i należytym wywiązaniem się z tych obowiązków.
Jeśli na przykład znajdujący się w trudnej sytuacji podatnik rozlicza się za pośrednictwem płatnika, którym może być pracodawca (gdy uzyskuje dochody ze stosunku pracy), lub np. z ZUS (gdy dochodem podatnika jest emerytura lub renta), ma prawo wystąpić do organu podatkowego z wnioskiem o zwolnienie płatnika z pobrania podatku. Należy w nim wykazać, że pobranie podatku zagraża ważnym interesom, a zwłaszcza egzystencji podatnika lub uprawdopodobnić, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy czy inny okres rozliczeniowy. W szczególnych sytuacjach można zwrócić się o odroczenie terminu płatności podatku lub zapłaty zaległości wraz z odsetkami za zwłokę albo o rozłożenie jej na raty. O taką ulgę można się ubiegać nawet w związku z niedopłatą podatku, wynikającą z rocznego rozliczenia PIT.
Jeżeli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, za czas korzystania z układu ratalnego lub odroczenia zostanie ustalona jedynie opłata prolongacyjna, stanowiąca połowę stawki odsetek za zwłokę.
Nadpłata
Podatnik może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku, jeżeli kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku. Uprawnienie to przysługuje mu także, jeżeli w złożonym zeznaniu (deklaracji) wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne bądź w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo wykazał kwotę nadpłaty (podatku przypadającego do zwrotu) w wysokości mniejszej od należnej, jak również podatnikowi, który nie będąc obowiązanym do składania zeznania (deklaracji) dokonał wpłaty podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej (art. 75 par. 1 i 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej).
KOREKTA Z URZĘDU
Błędy rachunkowe i oczywiste omyłki w deklaracji mogą być poprawione przez organ podatkowy. Może to nastąpić, jeśli w wyniku korekty deklaracji zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty, zwrotu podatku lub wysokości straty nie będzie przekraczała 1000 zł. Wówczas podatnik może się spodziewać, że urząd prześle mu uwierzytelnioną kopię korekty. Jeśli podatnik nie zechce jej zaakceptować, może wnieść sprzeciw. Jeśli sprzeciw nie zostanie wniesiony, wówczas będzie można uznać, że korekta wywoła skutki prawne jak korekta złożona przez podatnika.
Możliwość złożenia wniosku wygasa po upływie pięciu lat od dnia złożenia rocznego zeznania, którego dotyczy korekta (art. 79 par. 2 Ordynacji). Bieg terminu rozpoczyna się w dniu faktycznego złożenia zeznania, a nie w dniu, w którym upływał ustawowy termin do jego złożenia. Poza tym termin na wniesienie odwołania kończy się pięć lat później, a nie z końcem tego roku kalendarzowego. Należy także odróżnić termin na złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty od terminu, w jakim wygasa prawo do zwrotu nadpłaty, czyli do faktycznego jej odzyskania. Zgodnie z przepisem art. 80 Ordynacji podatkowej prawo do zwrotu nadpłaty podatku wygasa po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu. Po upływie tego terminu wygasa również prawo do złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych oraz możliwość zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych. Również złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty, zwrot nadpłaty lub zaliczenie jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych przerywa bieg terminu do zwrotu nadpłaty.
Ważne!
Wniosek o rozłożenie zapłaty podatku na raty powinien wpłynąć do organu podatkowego przed datą przewidzianą na złożenie rocznego zeznania. Jeżeli zostanie złożony po upływie tego terminu, podatek przekształci się w zaległość podatkową. Wtedy trzeba będzie złożyć wniosek o rozłożenie na raty, umorzenie w części lub całości zaległości podatkowej
W przypadku gdy stwierdzenie nadpłaty następuje na skutek wniosku podatnika i korekty zeznania, nadpłata podlega zwrotowi w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem, lecz nie wcześniej niż w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia pierwotnego zeznania.
Ważne!
Nadpłata wraz z oprocentowaniem podlega zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlega zwrotowi z urzędu. Podatnik może też złożyć wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych
EDYTA WERESZCZYŃSKA