Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1). Dostawą towarów jest również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem (art. 7 ust. 2). W szczególności chodzi tu o:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
Nie uznaje się natomiast za dostawę towarów przekazania drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, próbek i prezentów o małej wartości (art. 7 ust. 3).
W tym miejscu należy zacytować fragment uzasadnienia decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 lutego 2008 r., sygn. 1401/PV-II/4407/14-2/07/DS: „Stosując ścisłą wykładnię gramatyczną (...) art. 7 ust. 2 ustawy o VAT należałoby dojść do wniosku, że nieodpłatne przekazanie towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, np. na jego reprezentację i reklamę, nie podlegałoby opodatkowaniu. Przy wykładni przedmiotowych przepisów ustawy należy jednak wziąć pod uwagę zasadę racjonalności ustawodawcy oraz interpretować art. 7 ust. 2 w zestawieniu z art. 7 ust. 3 ustawy. (...) Przekazanie prezentów dla dostawców niewątpliwie jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wobec tego (...) w przypadku nieobjęcia regulacją art. 7 ust. 2 przekazania lub zużycia towarów przez podatnika na cele związane z jego przedsiębiorstwem, art. 7 ust. 3 byłby zbędny. Skoro zatem z zakresu opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania towarów, na cele inne niż bezpośrednio związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wyłączono na podstawie art. 7 ust. 3 ww. ustawy jedynie przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek, to kierując się zasadą racjonalności ustawodawcy należy uznać, iż opodatkowaniu podlegają wszelkie inne o podobnym charakterze przekazania towarów, pod warunkiem że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności w całości lub w części. (...)
Artykuł 7 ust. 2 ustawy o VAT powinno się interpretować w ten sposób, aby uznać za opodatkowaną dostawę towarów wszelkie przekazanie należących do podatnika towarów bez wynagrodzenia, niezależnie od tego, czy następują one na cele prowadzonej działalności gospodarczej czy też nie. W przypadku więc przekazania towarów (niebędących drukowanymi materiałami reklamowymi i informacyjnymi, prezentami o małej wartości i próbkami) na cele związane bądź niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa - traktować je należy jako czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego związanego z tymi czynnościami”.
Jeżeli natomiast chodzi o prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego przy zakupie towarów przekazywanych następnie nieodpłatnie na cele reprezentacji i reklamy (jako prezenty dla dostawców), prawo to przysługuje na zasadach ogólnych wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, z uwzględnieniem dalszych przepisów szczegółowych w tym zakresie. Czynności nieodpłatnego przekazania towarów na cele reprezentacji i reklamy podlegają bowiem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako czynności zrównane z odpłatną dostawą towarów, a towary te są bezpośrednio wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanej.
Paweł Mazur
Podstawa prawna:
art. 7 ust. 1, 2 i 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).