Czy zrezygnować z podatku liniowego
W tym roku korzystam z podatku liniowego. Mój dochód wyniesie około 75 tys. zł. Nie spodziewam się, by w roku przyszłym mógł wzrosnąć w sposób znaczący. Czy w związku ze zmianą stawek podatku powinienem zrezygnować z podatku liniowego?
Tak Od 1 stycznia 2009 r. wejdą w życie przepisy ustawy nowelizującej ustawę o PIT, które zmieniają treść art. 27 tej ustawy w ten sposób, iż trzystopniową do tej pory skalę podatkową zastępują skalą dwustopniową, a ponadto obniżają stawki skali. Po nowym roku dochody do wysokości 85 528 zł objęte będą stawką 18 proc., a więc o 1 proc. niższą niż obecnie. Natomiast dochody ponad tę granicę zostaną opodatkowane maksymalnie stawką 32 proc. (obecnie najwyższa stawka wynosi) 40 proc. Dodatkowo wszyscy podatnicy korzystać będą z prawa do kwoty zmniejszającej podatek, która wynosić będzie 556,02 zł.
Nowelizacja nie przewiduje obniżenia podatku liniowego od działalności gospodarczej. Po nowym roku nadal będzie on wynosił 19 proc. W tym przypadku osoby wykonujące prywatną praktykę w zawodach medycznych, podobnie jak inne osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, znajdą się w sytuacji, w której dotychczasowe uprzywilejowanie z prawa do takiego opodatkowania przestanie mieć sens.
Jak łatwo policzyć, podatek od dochodu w wysokości 85 528 zł, po uwzględnieniu kwoty zmniejszającej, wyniesie 14 839 zł. Natomiast podatek liniowy od takiego samego dochodu wyniesie 16 250 zł i będzie wyższy o ponad 1,4 tys. zł. I jak równie łatwo można wyliczyć, dzieląc 14 839 zł przez 19 i mnożąc przez 100, identyczny podatek w wysokości 14 839 zł zapłacą podatnicy korzystający z podatku liniowego przy dochodzie do opodatkowania w wysokości 78 100 zł. Dopiero po przekroczeniu tej granicy pojawi się korzyść z podatku liniowego w stosunku do liczonego według skali.
Możliwe jest przy tym zarówno przejście z podatku wyliczanego według skali podatkowej (na podstawie art. 27 ustawy o PIT) na podatek w stałej wysokości 19 proc. (na podstawie art. 30c ustawy o PIT), jak i w drugą stronę. W tym celu podatnik musi jedynie do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o wybranej przez siebie formie podatku dochodowego. Oczywiście, jeśli nie zmienia formy opodatkowania, nie musi składać żadnego zawiadomienia.
Zarówno w przypadku podatku wyliczanego według skali, jak i w stałej wysokości 19 proc., osoba rozliczająca dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej ustala dochód według takich samych reguł - pomniejszając przychód o koszty w oparciu o księgę przychodów i rozchodów.
Czy można płacić zaliczki kwartalnie
Rozpoczynam działalność gospodarczą od września 2007 r. Czy będę mógł płacić zaliczki w cyklu kwartalnym?
Tak Osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą ma prawo do zadeklarowania fiskusowi, że będzie płacić zaliczki w cyklach kwartalnych. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, są zobowiązani zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tego sposobu wpłacania zaliczek w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Podstawa prawna
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy dzierżawa ciężarówki pozwoli być przedsiębiorcą
Obecnie jestem zatrudniony na zlecenie, które polega na tym, że dużą ciężarówką wykonuję zlecenia przewozowe, w tym za granicę. Czy będę mógł przejść na samozatrudnienie jako przedsiębiorca, jeśli od 1 stycznia 2009 r. mój zleceniodawca wydzierżawi mi ciężarówkę, która w tej chwili należy do niego?
Tak Jeśli oprócz umowy o świadczenie usług zawrze pan drugą - dzierżawy ciężarówki, którą będzie pan wykorzystywał do prowadzonej działalności, łatwo będzie dowieść, iż działa pan na własne ryzyko. W tym przypadku ryzyko prowadzonej działalności będzie polegało na tym, że nie ma pan zagwarantowanego stałego dochodu. Przynajmniej teoretycznie możliwa jest sytuacja, w której należność za wykonaną usługę będzie niższa od tego, co musi pan zapłacić za dzierżawę. I ten fakt już pozwala wskazać, że źródło pochodzenia przychodów z pańskiej działalności zarobkowej nie spełnia wszystkich cech, które nakazywałyby uznać, iż nie kwalifikują się one do rozliczeń jako uzyskiwane z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Gdy z charakteru stosunku łączącego przedsiębiorcę ze zleceniodawcą wynika w sposób jednoznaczny, iż samozatrudniony wykonuje pracę w siedzibie potencjalnego pracodawcy i pod jego nadzorem, musi on wziąć na siebie ryzyko gospodarcze, by dowieść, iż jest to umowa między przedsiębiorcami a nie pracodawcą i pracownikiem.
Trzeba przy tym pamiętać, że nie wystarczy w samej tylko umowie zapisać odpowiednie klauzule. W toku czynności wyjaśniających prowadzonych przez służby skarbowe podatnik będzie musiał dowieść, że ponosi ryzyko gospodarcze związane z wykonywanym zleceniem. W przeciwnym przypadku fiskus uzna, że sporne przepisy umowy zostały zawarte w celu obejścia prawa podatkowego.
Szczególną uwagę na tę kwestie winny zwrócić osoby, które decydując się na bycie przedsiębiorcą skorzystają z prawa do opodatkowania na zasadzie art. 30c ustawy PIT, a więc podatku w stałej wysokości 19 proc. Tak naprawdę bowiem powodem zaostrzenia kryteriów, które trzeba spełniać, by osiągane przychody kwalifikowane były do źródła pozarolnicza działalność gospodarcza, jest intencja fiskusa do ograniczenia kręgu osób o wysokich dochodach ze stosunku pracy, dla których podatek 19-procentowy jest kuszącą alternatywą dla wariantu opodatkowania części dochodów pracowniczych według wyższej 32-procentowej stawki skali podatkowej.
Czy można płacić obniżone składki
Od nowego roku przechodzę na samozatrudnienie. Zarejestrowałem działalność gospodarczą, w ramach której będę też wykonywał zlecenia na rzecz byłego pracodawcy. Wiem, że nie mogę skorzystać z podatku w wysokości 19 proc., ale czy mogę płacić składki na ZUS w obniżonej wysokości, skoro nigdy wcześniej nie prowadziłem działalności gospodarczej?
Nie Sam fakt wykonywania zleceń w ramach rozpoczętej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy pozbawia prawa do skorzystania z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne według preferencyjnych zasad.
Ustawą o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z lipca 2005 r. wprowadzono nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej po dniu wejścia w życie tej ustawy (tj. nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005 r.). Dla osób tych, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Powyższa zasada ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie ma jednak zastosowania do osób, które już prowadzą działalność lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność. Ponadto jeśli wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Czy zleceniobiorca sam się rozlicza z ZUS
Chcę zrezygnować z działalności gospodarczej, bo w przyszłym roku bardziej będzie mi się opłacało korzystanie ze zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów, jakie ma zleceniobiorca. Czy będę musiał dalej sam płacić zaliczki na podatek oraz składki ZUS?
Nie Poza nielicznymi wyjątkami (np. artyści czy twórcy) w zakresie pobierania zaliczek na podatek oraz rozliczeń z ZUS osoba wykonująca działalność osobiście jest zdana na płatnika, czyli firmę zlecającą jej wykonanie czynności mieszczących się w ramach działalności wykonywanej osobiście.
W takim przypadku istotny jest rodzaj umowy. Jeśli dochód zostanie uzyskany na podstawie umowy o dzieło, nie jest objęty obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Podmiot zlecający wykonanie dzieła jest jedynie zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy. Natomiast w przypadku zlecenia, w związku z tym, że zleceniobiorca jest już objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym jako pracownik, zleceniodawca nie musi potrącać składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne. Ustala jedynie składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne oraz wylicza i potrąca z wynagrodzenia za zlecenie zaliczkę na podatek dochodowy. Na osobie uzyskującej w tym trybie dochody z działalności wykonywanej osobiście ciąży jedynie obowiązek uwzględnienia uzyskanych w ten sposób dochodów w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT-37 lub PIT-36).
W przypadku osób nieprowadzących działalności gospodarczej płatnik powinien zawsze pobierać zaliczki na podatek od osób uzyskujących przychody z działalności wykonywanej osobiście. Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia itp. obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.
Płatnik składek, który zatrudnia zleceniobiorcę, powinien ustalić, jakim ubezpieczeniom będzie podlegała osoba, która z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. I w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania umowy zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń.
Przepisy prawa dopuszczają jednak możliwość samodzielnego rozliczania się - zarówno z fiskusem, jak i w zakresie obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Ma to miejsce chociażby wówczas, gdy uzyskamy dochody z działalności wykonywanej osobiście na rzecz osób, które nie są płatnikami (np. prywatnych), powinniśmy sami zapłacić zaliczkę na podatek oraz ustalić swoje zobowiązania wobec ZUS. Jeśli nie jesteśmy już objęci ubezpieczeniem społecznym z innego tytułu, musimy zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. I z wyjątkiem przypadków, w których dochód jest uzyskiwany na podstawie umowy o dzieło, zawsze zgłosić się i płacić składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.
Czy zawiadomić o rezygnacji z podatku liniowego
Prowadzę działalność gospodarczą i płacę podatek liniowy. Od nowego roku wolałbym rozliczać się na podstawie skali tabeli podatkowej. Czy powinienem o tym zawiadomić urząd skarbowy?
Tak Zgodnie z art. 9a ustawy PIT, dochody osiągnięte przez podatników z pozarolniczej działalności gospodarczej są, co do zasady, opodatkowane na podstawie art. 27, dopiero gdy podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo o tym, że zdecydowali się wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c.
Wybór sposobu opodatkowania dokonany w powyższym oświadczeniu dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Podstawa prawna
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
• Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Edyta Dobrowolska