Umowa z biegłym rewidentem - o jakie dokumenty będzie on prosił, badając roczne sprawozdanie finansowe
RADA
Kierownik jednostki powinien zawrzeć z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych umowę o badanie w terminie umożliwiającym jego udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Tak więc, jeśli Państwa jednostka planuje przeprowadzić inwentaryzację np. zapasów w ostatnim kwartale bieżącego roku, to przed przeprowadzeniem takiej inwentaryzacji powinna być zawarta umowa na badanie sprawozdania finansowego.
Nie ma oficjalnej listy dokumentów, o które będzie wnioskował biegły rewident w trakcie badania. Można jednak wymienić dowody, które z dużym prawdopodobieństwem znajdą się w kręgu jego zainteresowania. Szczegóły - w uzasadnieniu.
Jak często należy zmieniać biegłego rewidenta badającego roczne sprawozdania finansowe
UZASADNIENIE
W 2013 r. obowiązkowemu badaniu (zgodnie z art. 64 ust. 1 uor) przez biegłego rewidenta podlegają roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdanie finansowe kontynuujących działalność:
• banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji,
• spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
• jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
• jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
• spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
• pozostałych jednostek (np. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, partnerskich, cywilnych oraz przedsiębiorstw osób fizycznych), które w 2012 r. spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec 2012 r. stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro, tj. 10 220 500 zł (2 500 000 euro x 4,0882 zł),
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za 2012 r. stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro, tj. 20 441 000 zł (5 000 000 euro x 4,0882 zł).
Do kiedy trzeba zawrzeć umowę z biegłym rewidentem
Ustawa o rachunkowości w sposób pośredni wyznacza termin zawarcia umowy o badanie rocznego sprawozdania finansowego z podmiotem uprawnionym do tego badania poprzez następujące sformułowanie art. 66 ust. 5:
Kierownik jednostki zawiera z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych umowę o badanie lub przegląd sprawozdania finansowego w terminie umożliwiającym jego udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Koszty wykonania czynności rewizji finansowej ponosi jednostka.
Inwentaryzacja składników majątku za 2013 r.
Ponieważ inwentaryzację składników majątkowych rozpoczyna się w IV kwartale roku obrotowego, to termin rozpoczęcia inwentaryzacji jest równocześnie terminem, przed którym powinna być zawarta umowa na badanie sprawozdania finansowego. Zawarcie umowy już w trakcie przeprowadzanej inwentaryzacji powoduje, że biegły może nie mieć możliwości wzięcia udziału w inwentaryzacji istotnych składników majątkowych. Co ważne, uniemożliwienie biegłemu rewidentowi wzięcia udziału w inwentaryzacji istotnych składników majątkowych może zostać potraktowane jako ograniczenie zakresu badania i znaleźć się w treści wydanej przez biegłego opinii.
Sprawdź definicję inwentaryzacji w Encyklopedii księgowego na www.inforfk.pl
Należy przy okazji przypomnieć, że wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego nie może dokonać zarząd jednostki (art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Wybór ten jest dokonywany przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej. Na przykład - organem zatwierdzającym sprawozdanie finansowe w spółce akcyjnej jest zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy. Jeżeli w statucie takiej spółki nie została upoważniona do wyboru biegłego np. rada nadzorcza, konieczne jest zwołanie walnego zgromadzenia akcjonariuszy w celu powzięcia uchwały o wyborze.
Zapraszamy na forum Księgowość
O jakie dokumenty będzie prosił biegły rewident podczas badania
Podpisując umowę z biegłym rewidentem, warto go po prostu zapytać, jakich dokumentów będzie od jednostki badanej oczekiwał, oczywiście oprócz dowodów źródłowych, bo tych nie sposób wymienić bez poznania specyfiki jednostki i zostaną one dobrane przez biegłego dopiero w trakcie badania. Niemniej jednak istnieje kilka dokumentów, które biegły prawdopodobnie będzie chciał zobaczyć i które warto skompletować przed rozpoczęciem badania sprawozdania finansowego. Najczęściej analizowane przez biegłego dokumenty można pogrupować następująco:
Grupa pierwsza - dokumenty rejestrowe i zezwolenia
W grupie tej znajdują się umowa lub statut powołujący do życia jednostkę, aktualny wyciąg z KRS, zaświadczenie o nadaniu Regon-u, NIP, NIP-UE, koncesje oraz zezwolenia.
Grupa druga - dokumenty dotyczące sprawozdania za rok poprzedni
Druga grupa obejmuje dokumenty, które odnoszą się do sprawozdania za rok poprzedni. Są to: opinia wraz z raportem (jeśli sprawozdanie podlegało badaniu), uchwała o zatwierdzeniu sprawozdania za rok poprzedni, uchwała o podziale wyniku, dowód przekazania sprawozdania do urzędu skarbowego i do KRS.
Grupa trzecia - dokumenty dotyczące funkcjonującego systemu rachunkowości
Trzecia grupa dokumentów ma związek z poznaniem panującego w jednostce systemu rachunkowości, są to: polityka (zasady) rachunkowości, instrukcje i procedury stosowane w jednostce.
Grupa czwarta - inne dokumenty
Biegły prowadzący badanie będzie prawdopodobnie chciał się zapoznać również z protokołami kontroli przeprowadzonych w jednostce w roku objętym badaniem, ze strukturą organizacyjną jednostki, strukturą organizacyjną grupy kapitałowej, do której należy jednostka, wykazem podmiotów powiązanych.
Kto musi przejść na księgi rachunkowe od 2014 r.
Należy jeszcze raz podkreślić, że nie zostały tu wymienione dowody źródłowe, gdyż znajdą się w kręgu zainteresowania biegłego dopiero wówczas, gdy pozna on jednostkę właśnie na podstawie wskazanych wcześniej dokumentów, m.in. aktu założycielskiego, KRS, polityki rachunkowości i innych.
Zobacz e-poradnik „Obieg dokumentów księgowych w firmie” dostępny w Bibliotece INFOR FK na www.inforfk.pl
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 64 ust. 1, art. 66 ust. 4 i 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 330; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 613
Anna K. Kowal
biegły rewident, ekspert w zakresie podatków dochodowych i podatku VAT
CZYTAJ TAKŻE
„Umowa o badanie rocznego sprawozdania finansowego za rok 2012 - wybór biegłego, podpisanie umowy, ewidencja, sankcje” - Mk nr 17/2012, oraz „Jak często należy zmieniać biegłego rewidenta badającego roczne sprawozdania finansowe” - Mk nr 17/2013, dostępne na www.mk.infor.pl