Jedną z wielu formalności, jakie zobligowana jest załatwić osoba, która zakupiła samochód poza granicami Polski, jest m.in. wypełnienie formularza zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku lub złożenie zaświadczenia o braku obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu nabycia środka transportu VAT-25. Osoby zainteresowane powyższym problemem, a niebędące podatnikiem VAT, muszą obligatoryjne przedstawiać stosowne po temu zaświadczenie, co - w ich opinii - jest dodatkowym utrudnieniem.
W związku z tym jeden z posłów zwrócił się do Ministerstwa Finansów z pytaniem: Czy zamiast formularza zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług lub o braku tego obowiązku (VAT-25) nie wystarczyłoby oświadczenie osoby fizycznej, że nie prowadzi działalności gospodarczej?
Resort finansów odniósł się do tej kwestii wyjaśniając, że zgodnie z przepisem art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.) naczelnicy urzędów skarbowych dla celów związanych z rejestracją środków transportu są obowiązani do wydawania zaświadczeń potwierdzających uiszczenie przez podatnika podatku od towarów i usług (na druku VAT-25) - w przypadkach, o których mowa w art. 103 ust. 3 i 4 cyt. ustawy - lub potwierdzających brak obowiązku uiszczenia tego podatku z tytułu przywozu nabywanych z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju pojazdów, które mają być dopuszczone do ruchu na terytorium kraju.
Zdaniem MF weryfikowanie prawidłowego wywiązywania się z obowiązków podatkowych przez podmioty sprowadzające pojazdy z innych państw członkowskich Unii Europejskiej jest uzasadnione rolą, którą przypisał w dyrektywie z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (2006/112/WE, ze zm.) prawodawca wspólnotowy transakcjom wewnątrzwspólnotowym, których przedmiotem są nowe środki transportu. W przypadku nowego środka transportu VAT powinien być rozliczany w państwie członkowskim przeznaczenia bez względu, jaki jest status podatkowy nabywcy takiego środka transportu. Z uwagi na wspólnotową definicję nowego środka transportu, która obejmuje np. pojazdy kilkuletnie, ale z bardzo małym przebiegiem, istnieje konieczność weryfikowania, czy sprowadzony konkretny pojazd jest pojazdem, w stosunku do którego w Polsce powinien być rozliczony VAT.
Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, która sprowadziła na terytorium Polski pojazd spełniający kryteria uznania go za nowy środek transportu (art. 2 pkt 10 cyt. ustawy), w związku z tą czynnością jest zobowiązana do uiszczenia podatku od towarów i usług, dlatego nie jest zasadne dopuszczenie możliwości przyjmowania od tych osób oświadczeń o nieprowadzeniu działalności gospodarczej zamiast zaświadczeń na druku VAT-25 wydanych przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
W konsekwencji wymóg przedkładania zaświadczeń VAT-25 nabiera szczególnego znaczenia w kontekście obowiązku wynikającego z przepisów dyrektywy 2006/112/WE zapewnienia opodatkowania nowych środków transportu w miejscu ich wykorzystania niezależnie od statusu sprzedającego i nabywcy (niezależnie, czy są oni podatnikami, czy nie) i stanowi istotny element weryfikujący prawidłowość wywiązywania się z obowiązku podatkowego w tym zakresie.
Adam Kuchta