Prawidłowe rozliczenie podatkowe pakietów medycznych dla pracowników budzi sporo kontrowersji, zwłaszcza jeśli chodzi o pakiety opłacane przez pracodawców w sposób zryczałtowany. Do tej pory bowiem organy podatkowe stały na stanowisku, że jeśli pakiet medyczny jest opłacany ryczałtowo, nie jest on dla pracownika przychodem podlegającym PIT (np. postanowienie naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego nr PUS.I /415/29/06).
Ostatnio jednak pojawiły się też twierdzenia fiskusa, które wskazują, że każdy pakiet przekazany przez pracodawcę pracownikowi jest przychodem, który trzeba opodatkować i wykazać w zeznaniu rocznym. Będzie tak nawet wtedy, gdy pracownik pakiet medyczny otrzymał, ale z niego nie skorzystał (np. postanowienie naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego nr 1472/DPC/415-24/07/PK). Niestety, tę ostatnią opinię potwierdza również Ministerstwo Finansów.
Przychód podlegający PIT
W związku z pojawiającymi się rozbieżnościami interpretacyjnymi w zakresie rozliczania pakietów medycznych oferowanych przez pracodawców pracownikom wystąpiliśmy z pytaniem do Ministerstwa Finansów, czy pakiety medyczne, jakie oferują pracownikom pracodawcy, opłacane w formie ryczałtu, będą przychodem pracownika?
W odpowiedzi resort finansów wyjaśnił, że zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
WAŻNA DATA
1 stycznia 2007 r. - od tego dnia kosztem uzyskania przychodów mogą być wszelkie wydatki związane z finansowaniem opieki zdrowotnej pracowników.
Jeżeli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatnego nie jest rzecz lub usługa wchodząca w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną tego rodzaju świadczenia ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ustawy o PIT. Stąd też, w sytuacji usług zakupionych przez pracodawcę, wartość pieniężną tych świadczeń ustala się według cen zakupu.
Ministerstwo Finansów w swoim piśmie zauważyło także, że w przypadku zakupu przez pracodawcę usług medycznych (tzw. pakiet medyczny), uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych badań, wartość pakietu medycznego otrzymanego przez pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Zdaniem MF podkreślenia wymaga fakt, że o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika pakietu medycznego (o określonej wartości pieniężnej), dającego prawo do usług medycznych w ramach wykupionego pakietu.
Jednocześnie ministerstwo zastrzegło, że w praktyce mogą wystąpić różne stany faktyczne, które determinują treść odpowiedzi udzielanych przez organy podatkowe. Zatem różnorodność odpowiedzi udzielanych przez urzędy skarbowe nie jest tożsama z wystąpieniem rozbieżności interpretacyjnych, jeżeli dotyczą one odmiennych stanów faktycznych.
Medycyna obowiązkowa
W dalszej części odpowiedzi przesłanej do redakcji GP Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że zgodnie z art. 229 par. 6 kodeksu pracy wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy. Wartość tego rodzaju świadczeń otrzymanych przez pracownika od pracodawcy nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stąd - jak tłumaczy MF - w przypadku zakupu przez pracodawcę usług polegających na wykonaniu wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań lekarskich wartość tego rodzaju świadczeń nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, w sytuacji zakupu przez pracodawcę pakietu usług medycznych dla swoich pracowników dotyczących np. wykonania wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań lekarskich, a także dobrowolnych specjalistycznych usług medycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym - na zasadach określonych w art. 32 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT - podlegać będzie jedynie wartość pieniężna tej części otrzymanego świadczenia (część opłaty), która przypada na dobrowolne specjalistyczne usługi medyczne.
Zindywidualizowane świadczenia
Jednocześnie resort finansów w swoim piśmie podkreśla, że w przypadku pakietów medycznych oferowanych przez pracodawców pracownikom nie ma trudności z indywidualizacją takiego świadczenia. W momencie wykupu usług medycznych znana jest zarówno globalna kwota przypadająca do zapłaty, jak i liczba pracowników, dla których wykupiono świadczenie. Niejednokrotnie znana jest również wartość jednego pakietu. W tej sytuacji ustalenie przychodu na poszczególnych pracowników wydaje się sprawą oczywistą.
Ponadto MF powołał się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 czerwca 1998 r. (sygn. akt I SA/Ka1719/96; niepublikowany), zgodnie z którym ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.
JAKIE WYPŁATY SĄ WYNAGRODZENIEM ZA PRACĘ
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
KIEDY MAMY DO CZYNIENIA Z PRACOWNIKIEM
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują, że za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.).