Główne założenia strategii to zwiększenie świadomości prawnopodatkowej społeczeństwa, podniesienie stopnia dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych, poprawa efektywności poboru podatków poprzez koordynację działań służb podatkowych, celnych, kontroli i wywiadu skarbowego, wzmocnienie jakości i skuteczności działań kontrolnych, skuteczniejsze zwalczanie oszustw podatkowych oraz rozszerzenie zakresu usług świadczonych klientom, wprowadzenie usług informatycznych.
Główne cele strategii reform w administracji skarbowej na lata 2005–2010 zostały podzielone na pewne bloki. W skrócie można je określić jako: klient, autonomia administracji skarbowej, zatrudnienie w administracji, edukacja podatników.
Pierwszy cel, związany z troską o „klienta”, ma być osiągnięty poprzez upowszechnienie kontaktów podatnika z urzędem skarbowym drogą elektroniczną oraz skrócenie czasu postępowania decyzyjnego prowadzonego przez organy skarbowe. Podatnicy będą mogli również liczyć na e-maile z urzędu, który na bieżąco informowałby ich o obowiązkach i terminach podatkowych.
Cel drugi – autonomia administracji skarbowej – to szeroko rozumiana niezależność organów skarbowych. Będzie to np. autonomia polityczna administracji, czyli niezależność od bieżących wpływów i nacisków politycznych lub autonomia kadrowa polegająca na możliwości rekrutacji i zatrzymania w służbie skarbowej kadr o wysokich kwalifikacjach zawodowych i walorach etycznych przez ustawowo określony motywacyjny model wynagradzania, system szkoleń i dokształcania pracowników.
Cel trzeci związany z pracownikami administracji zakłada wprowadzenie odrębnego statusu dla pracowników administracji skarbowej i utworzenie korpusu administracji skarbowej w ramach Służby Celnej. Głównym jego założeniem jest oddzielenie organów tworzących prawo podatkowe, wytyczających politykę podatkową i określających planowaną wysokość podatków w ustawach budżetowych od administrowania podatkami, tj. wymiaru, kontroli i poboru. Ponadto planuje się utrzymanie stabilności zatrudnienia i wprowadzenie odpowiedniego poziomu wynagrodzenia, który w 2010 r. miałby osiągnąć poziom płacowy w UE.
Czwarty cel strategiczny, który najbardziej związany jest z podatnikiem, dotyczy m.in. edukacji. Po stworzeniu systemu informatycznego podatnicy i płatnicy mieliby swobodny dostęp do informacji o stanie swoich zobowiązań podatkowych, przeprowadzane byłyby też wzmożone kontrole ryzykownych zachowań podatników, zaś urzędy skarbowe i ZUS prowadziłyby szkolenia i kursy dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą. Co ciekawe, w celu podniesienia jakości i jednolitości prawa podatkowego w strategii zaproponowano ponadto coroczne publikowanie zbioru prawa podatkowego z oficjalnym komentarzem. Miałoby to ułatwić podatnikom korzystanie z przepisów prawa podatkowego.
Fiskus najwyraźniej ma też poczucie misji. Zgodnie z założeniami strategii misją administracji skarbowej jest pozyskiwanie dochodów podatkowych w granicach obowiązującego prawa przy zapewnieniu wysokiej jakości usług, uwzględniających potrzeby i oczekiwania klientów oraz budowanie świadomości prawnopodatkowej społeczeństwa.
Strategia działania polskiej administracji skarbowej na lata 2005–2010 ma wiele dobrych rozwiązań, które w efekcie mogłyby doprowadzić do stworzenia idealnego aparatu skarbowego. Powstaje tylko pytanie, dlaczego do tej pory nie udało się wprowadzić choć namiastki tego, co wynika z ministerialnych planów i czy tak dalece idąca reforma jest w ogóle możliwa.
Istotne jest też pytanie, kto miałby za to wszystko zapłacić. Jak zakłada strategia, źródłem finansowania całej reformy będą środki budżetowe oraz środki pomocowe z UE. Wygląda zatem na to, że na idealne oblicze fiskusa najpierw przyjdzie się nam wszystkim złożyć.
1. Wysoka jakość usług świadczonych przez administrację skarbową.
2. Efektywna i sprawna administracja skarbowa.
3. Silna i profesjonalna służba skarbowa.
4. Dobrowolne wypełnianie obowiązków podatkowych.
Realizacja celów strategicznych będzie monitorowana poprzez system mierników pozwalających na analizowanie efektów, pod kątem korzyści płynących dla:
• klientów – ze względu na poprawę jakości usług świadczonych przez administrację skarbową,
• budżetu państwa – ze względu na przejrzyste zasady realizacji dochodów podatkowych przy optymalnych kosztach funkcjonowania administracji skarbowej,
• społeczeństwa – ze względu na efektywne funkcjonowanie administracji skarbowej,
• gospodarki – ze względu na stworzenie partnerskich stosunków z administracją skarbową,
• pracowników administracji – ze względu na poprawę jakości pracy i płacy.
Na razie brak informacji, jak to wszystko zostanie policzone.