Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy wszystkim osobom fizycznym wykonującym na jego rzecz pracę w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, w tym zleceniobiorcom i osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 304 § 1 Kodeksu pracy).
Równowartość świadczeń bhp przyznanych pracownikowi czy zleceniobiorcy stanowi dla tych osób przychód w rozumieniu przepisów podatkowych (art. 11 ust. 1 updof). Jednak tylko świadczenia bhp przyznane pracownikom są zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (§ 1 w zw. z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). Zwolnienie to nie ma zastosowania ani do zleceniobiorców ani do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które na rzecz przedsiębiorcy świadczą pracę. Oznacza to, że w przypadku dużej grupy osób, którym przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, ich wartość musi doliczyć do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Trybunał Konstytucyjny uznał § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia składkowego za niezgodny z konstytucją. Uzasadniając orzeczenie wskazał, że w praktyce organów rentowych i w orzecznictwie sądowym przepis ten jest odczytywany jako nieobejmujący przychodów osiąganych przez zleceniobiorców. Ma to znaczenie dla osób, których działalność gospodarcza jest zorganizowana przez zatrudnianie nie tylko (albo nie wyłącznie) pracowników, ale także osób realizujących zlecenie. Przepisy ustawy systemowej oraz przepisy Kodeksu pracy nie dają natomiast podstaw do wyłączenia zleceniobiorców ze stosowania określonych regulacji w przepisach wykonawczych.
Trybunał odroczył równocześnie utratę mocy obowiązującej § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia składkowego po upływie 12 miesięcy, licząc od daty ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Jednak resort pracy przygotowuje się do nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Źródło: www.trybunal.gov.pl