Z końcem marca tego roku weszła w życie nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. Nr 50, poz. 301), która oprócz nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych, wprowadza przepisy przejściowe w zakresie zasad ustalania prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia się dziecka i jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowego).
Jedno zaświadczenie wystarczy
W świetle nowych przepisów począwszy od 31 marca 2010 r. pozostawanie matki dziecka pod opieką medyczną może być potwierdzone zarówno zaświadczeniem lekarskim, jak i zaświadczeniem wystawionym przez położną. Oznacza to, że również opieka medyczna w trakcie ciąży może być udzielona nie tylko przez lekarza ginekologa, ale również przez położną.
Do końca 2011 r., zgodnie z przepisami przejściowymi, został zawieszony warunek pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Aby uzyskać prawo do tych świadczeń wystarczy przedstawić zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną, potwierdzające co najmniej jedno badanie kobiety w okresie ciąży przeprowadzone przez lekarza ginekologa lub położną. Nie przewiduje się wprowadzenia wzoru takiego zaświadczenia, co oznacza że wybór jego formy zależy od wystawiającego.
Wniosek do końca września
Rodzinom, które wcześniej nie spełniały warunków, przysługuje wsteczne uzyskanie świadczenia.
Do 30 września 2010 r. - osoby, które nie otrzymały dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia się dziecka i jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka z powodu niespełnienia zawieszonego wymogu, mają prawo ponownie złożyć wniosek o wypłatę tych świadczeń na zasadach określonych w przepisach przejściowych, nawet jeśli dziecko ukończyło 12 miesięcy życia.
Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Pracy i Polityka Społecznej, mają do tego prawo:
- matki lub ojca dziecka, którzy otrzymali decyzję o odmowie przyznania prawa do wymienionych świadczeń z powodu niespełnienia warunku pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży, wydaną pomiędzy dniem 1 listopada 2009 r. a dniem 30 marca 2010 r.;
- matki lub ojca dziecka, których wniosek o wypłatę tych świadczeń, złożony w okresie od dnia 1 listopada 2009 r. do dnia 30 marca 2010 r., został pozostawiony bez rozpatrzenia z powodu braku odpowiedniego zaświadczenia lekarskiego;
- matki lub ojca dziecka urodzonego po 31 października 2008 r., którzy z uwagi na niezłożenie wniosku nie otrzymali ww. świadczeń do dnia wejścia przepisów przejściowych. Możliwość ta dotyczy jedynie dzieci urodzonych po 31 października 2008 r., gdyż tylko na nie świadczenia z tytułu urodzenia dziecka mogły nie przysługiwać z powodu braku zaświadczenia o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży.
Ustalenie prawa do świadczenia
Ustalenie prawa do świadczeń na podstawie art. 4 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych następuje na wniosek rodzica dziecka.
Jeżeli w związku z poprzednim wnioskiem w sprawie ustalenia prawa do świadczeń, złożonym pomiędzy 1 listopada 2009 r. a 30 marca 2010 r., w posiadaniu organu znajdują się wszystkie niezbędne dokumenty do rozpatrzenia ponownego wniosku o wypłatę tych świadczeń, organ nie powinien ponownie żądać tych dokumentów (m.in. zaświadczenia potwierdzającego co najmniej jedno badanie kobiety w okresie ciąży przez lekarza ginekologa lub położną, jeżeli do wcześniej złożonego wniosku było dołączone zaświadczenie, z których wynika taka informacja).
Adam Kuchta