Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 17304/10) wyjaśniło, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) wolne od podatku dochodowego są:
- stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów Prawa o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
- świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawa o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki;
- stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe, udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł.
Zwolnienia dotyczą także świadczeń otrzymywanych w związku z odbywaniem stypendium w zagranicznej placówce (bez względu na to, czy jest to placówka pochodząca z kraju unijnego, czy też z kraju, który nie należy do Unii Europejskiej), przyznanych przez polskie podmioty. Ponadto zwolnienia te dotyczą także stypendiów i innych świadczeń pomocy materialnej otrzymanych od zagranicznych podmiotów, pod warunkiem że świadczenia te spełniają określone warunki. Przykładowo mają zastosowanie do stypendiów otrzymanych na podstawie obowiązujących w innym państwie przepisów regulujących stopnie naukowe i tytuły naukowe.
MF przypomniało, że dochodów zwolnionych z opodatkowania nie wykazuje się w rocznych zeznaniach podatkowych. Stąd też osoby, które w roku podatkowym otrzymały wyłącznie stypendia naukowe, socjalne, czy sportowe lub inne świadczenia pomocy materialnej wolne od podatku dochodowego, nie są obowiązane do złożenia rocznego zeznania podatkowego. Jeżeli osoby te uzyskały inne dochody podlegające opodatkowaniu, to w rocznych zeznaniach podatkowych wykazują wyłącznie te dochody.
Jednocześnie zwolniona od podatku dochodowego jest część dochodów osób przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.
PRZYKŁAD
Stypendysta kształcący się w Niemczech będzie mógł pomniejszyć swój roczny dochód do opodatkowania o kwotę stanowiącą równowartość 42 euro za każdy dzień otrzymywania stypendium. Przyjmując do przeliczenia kurs średni euro z dnia 12 sierpnia 2010 r. ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w wysokości 4,01 zł, stypendium do opodatkowania za każdy dzień będzie pomniejszone o 168,42 zł. W skali całego miesiąca dochód zwolniony od opodatkowania z tego tytułu wyniesie zatem 5052,60 zł (168,42 zł x 30 dni).
Adam Kuchta