Zobacz także: TOP 10 zmian w prawie w 2011 roku - cz. I oraz TOP 10 zmian w prawie w 2011 roku - cz. II
VIII miejsce w naszym rankingu zajmuje ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 80, poz. 432), która weszła w życie 16 maja 2011 roku, zastępując dotychczas obowiązującą ustawę o tym samym tytule z dnia 12 listopada 1965 r. W porównaniu do starej ustawy, zawiera ona szerszą regulację, uzupełniając ją m.in. o postanowienia dotyczące prawa właściwego w zakresie ubezwłasnowolnienia, dóbr osobistych osób fizycznych, jak i osób prawnych, pełnomocnictwa, czy stosunków pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą. Nowością jest również regulacja praw własności intelektualnej. W zakresie powstania, treści i ustania prawa własności intelektualnej posłużono się kryterium, zgodnie z którym prawo właściwe ustala się w oparciu o miejsce korzystania z tego prawa. Natomiast do ochrony praw własności intelektualnej przewidziano właściwość prawa, na podstawie którego dochodzi się ochrony. Nowa ustawa w większym stopniu odpowiada potrzebom współczesnego obrotu międzynarodowego i wprowadza wiele nowych, istotnych uregulowań.
IX miejsce zajmuje nowelizacja ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 85, poz. 459), której znaczna część przepisów weszła w życie w dniu 23 maja 2011 r. Celem nowelizacji było wdrożenie do polskiego systemu prawnego unijnej dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych. Na uwagę zasługuje zdefiniowanie przez nowelizację pojęcia „lokowania produktu” i wprowadzenie wyraźnego zakazu lokowania produktu, od którego przewidziano pewne wyjątki. Lokowanie produktu jest dopuszczalne wyłącznie w: filmach kinematograficznych, filmach lub serialach wytworzonych na użytek audiowizualnych usług medialnych, audycjach sportowych, rozrywkowych lub w postaci nieodpłatnego udostępnienia towaru (usługi) do wykorzystania w audycji w charakterze rekwizytu lub nagrody. Wyjątek ten nie obejmuje audycji dla dzieci. Nowelizacja wprowadza również definicję „lokowania tematów”, które (ze względu na zabezpieczenie samodzielności nadawcy) jest bezwzględnie zakazane. Nowelizacja wprowadziła również ułatwienia w odbiorze usług audiowizualnych dla niepełnosprawnych wzrokowo lub słuchowo. Nowelizacja wzmocniła pozycję konsumentów poprzez wprowadzenie szczegółowych rozwiązań chroniących ich przed nieprawidłową reklamą, a ponadto uniemożliwiła w pewnym zakresie nieświadome odbieranie przez konsumentów „zakamuflowanej” reklamy (czyli lokowania produktu).
X miejsce zajmuje ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 z późn. zm.), która weszła w życie w dniu 1 sierpnia 2011 r. Kodeks wyborczy reguluje całe obowiązujące w Polsce prawo wyborcze rozproszone do tej pory w różnych aktach prawnych. Przepisy Kodeksu wyborczego zostały wykorzystane podczas tegorocznych wyborów parlamentarnych, które odbyły się w październiku. Jedną z najistotniejszych nowości, którą wprowadził Kodeks wyborczy jest podzielenie Polski na 100 jednomandatowych okręgów wyborczych do Senatu. Kodeks wyborczy przyznał również wyborcy przebywającemu poza granicami Polski możliwość głosowania korespondencyjnego.
Mijający rok nie był tak bogaty w nowelizacje i nowe akty prawne, jak rok 2010. Nie można jednak powiedzieć, że zmian tych było niewiele. Naszym zdaniem, najbardziej warte odnotowania są te zmiany, które zostały sklasyfikowane w naszym rankingu. Kwestia tego, jakie efekty przyniesie stosowanie nowych przepisów i czy nie będą one wymagały kolejnych poprawek, zależy w dużej mierze od działań organów stosujących i egzekwujących prawo i od konkretnych zdarzeń prawnych, które mogą wyniknąć w przyszłości.
Maciej Szulikowski
radca prawny i partner zarządzający
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna