Zobowiązanie podatkowe można zabezpieczyć na majątku podatnika jeszcze przed terminem płatności. Oznacza to, że organ podatkowy może np. zająć auto podatnika. Powodem tego może być m.in. trwałe niepłacenie wymagalnych podatków.
O udzielenie odpowiedzi na pytanie: co oznacza sformułowanie, że podatnik trwale nie uiszcza zobowiązań, zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów. Pytanie wiąże się z obowiązującą od początku tego miesiąca zmianą w art. 33 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Pozwala on na zabezpieczenie zobowiązania podatkowego na majątku podatnika jeszcze przed terminem płatności. W praktyce oznacza to, że choć podatku nie trzeba jeszcze płacić, organ podatkowy może zabezpieczyć swoje interesy, np. zajmując konto czy samochód podatnika. Powodem zabezpieczenia jest m.in. trwałe nieuiszczanie wymagalnych podatków. Zastrzeżenie dotyczące pojęcia „trwałość” zostało dodane dopiero od 1 września.
W odpowiedzi Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że podstawową przesłanką dokonania zabezpieczenia zobowiązania podatkowego jest uzasadniona obawa niewykonania przez podatnika tego zobowiązania. Jak zauważa MF, Ordynacja podatkowa nie definiuje pojęcia „trwałość”. Trzeba zastosować wykładnię językową. A trwale oznacza „w ciągu długiego, dłuższego czasu, na długi, dłuższy czas, na długo, na stałe; stale”. W ocenie MF do słowa „trwale” nieprzyporządkowuje się jednak jakiegoś konkretnego (dłuższego) okresu. Zatem definicja tego słowa pozwala na pewną uznaniowość organu podatkowego.
Jak zauważa MF, doprowadzenie do sytuacji zmuszającej wierzyciela do dochodzenia zaległości w drodze egzekucji administracyjnej czy też okres kilkumiesięcznego opóźnienia w regulowaniu wymagalnych zobowiązań należy uznać za trwałe ich nieuiszczanie. Przesłanka ta będzie też spełniona, jeżeli nieregulowanie należności stało się jednym z elementów prowadzenia spraw finansowych przez podatnika. MF jednak zastrzega, że każdy przypadek powinien być rozpatrzony indywidualnie. Dodatkowo powinny być wzięte pod uwagę takie okoliczności, jak: wysokości zobowiązań „trwale nieuiszczanych”, kondycja finansowa podatnika, jego zasoby majątkowe oraz wywiązywanie się z innych zobowiązań. Przede wszystkim jednak przesłanka trwałego nieuiszczania wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym powinna być rozpatrywana łącznie z generalną przesłanką zabezpieczenia, jaką jest uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane – konkluduje MF.
Aleksandra Tarka