Wynajem pomieszczeń mieszkalnych przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zasadą jest, że przychody do równowartości 4000 euro objęte są 8,5-proc. stawką podatku, a ponad tę kwotę – stawką 20 proc. Często podatnicy, którzy korzystają z takiego opodatkowania swoich przychodów, wynajmują od czasu do czasu pomieszczenia w swoim domu jednorodzinnym, m.in. turystom lub wczasowiczom. Podatnicy ci to nierzadko starsze osoby dorabiające do skromnych emerytur i rent. Zmiana kwalifikacji przychodów jako pochodzących z działalności gospodarczej wiąże się nie tylko ze zmianą opodatkowania, ale wpływa też na inne świadczenia.
– Wynajmowałam pokoje letnikom, dorabiając do renty. Zmieniając kwalifikację najmu na działalność gospodarczą, stracę rentę. Po zarejestrowaniu najmu jako działalności gospodarczej urząd skarbowy kazał mi stosować 17-proc. ryczałt – dodaje podatniczka.
Podatnik, który okazyjnie wynajmuje mieszkanie we własnym domu jednorodzinnym dla osób czasowo przebywających w jego miejscowości (np. turystów), nie powinien być traktowany jako prowadzący działalność gospodarczą, a tym bardziej obligowany przez organ podatkowy do zarejestrowania działalności gospodarczej.
– Po pierwsze, godzi to w zasadę swobody i wolności podejmowania działalności gospodarczej (ustawa o swobodzie działalności gospodarczej). Po drugie, taki wynajem nie ma, a raczej nie musi mieć charakteru zorganizowanego i ciągłego. A takie między innymi cechy powinna wykazywać aktywność przedsiębiorcy, aby traktować ją jako działalność gospodarczą – twierdzi doradca podatkowy Waldemar Szewc.
Nawet jakby przyjąć, że przychody takie stanowią działalność gospodarczą, to i tak nie może być stosowana stawka 17-proc. Jeżeli jest to działalność gospodarcza – podatnik jest opodatkowany wyłącznie stawką 8,5 proc. od całości przychodów. Stawka 17 proc. jest niewłaściwa. W szczególności nie można przyjąć, że taki najem jest zarządzaniem nieruchomością – świadczonym na zlecenie. Jest to bowiem najem własnej nieruchomości – zwraca uwagę doradca podatkowy Sławomir Zieleń.
Bogdan Świąder