Do najważniejszych poprawek należą m.in. zmiana w dodatkowym zasiłku opiekuńczym, zwiększenie dopłat do wynagrodzeń, stworzenie funduszu celowego na walkę z COVID-19 w wysokości 20 mld zł, stworzenie Funduszu Płynności, zmiana w zasadach zwolnienia z opłacania składek ZUS, padła też propozycja zawieszenia płatności zaliczek na podatki dochodowe. Senat wycofał też zmiany w kodeksie wyborczym.
Dopłaty do wynagrodzeń
Wśród poprawek naniesionych do dotyczącej zapobiegania negatywnych skutków ekonomicznych koronawirusa znajduje się zwiększenie udziału państwa w wynagrodzeniach pracowników firm dotkniętych negatywnymi skutkami pandemii.
Senat chce, aby dopłata z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pokrywała 75 % dotychczasowego wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 75 % przeciętnego wynagrodzenia. Pozostałe 25 % miałby finansować pracodawca. Przypomnijmy, że wcześniej projekt ustawy przewidywał dopłatę ze strony państwa w wysokości 40 %, minimum kolejne 40 % miał pokrywać pracodawca, a pozostałej części wynagrodzenia pracownik mógłby nie otrzymać.
Aby otrzymać świadczenie proponowane przez Senat przedsiębiorca musi wykazać spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym bądź wartościowym wynoszący:
- nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 lutego 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; lub
- nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 lutego 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku.
Dodatkowo przedsiębiorca wnioskujący o taką dopłatę do wynagrodzeń pracowników nie mógł zalegać ze składkami należnymi ZUS do końca trzeciego kwartału 2019 r.
Zawieszenie poboru zaliczek na podatki
Innym ważnym postulatem Senatu jest zaniesienie zaliczek na podatek dochodowy na czas zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii bądź stanu nadzwyczajnego. Miałoby to objąć przedsiębiorców zarówno będących płatnikami PIT jak i CIT. Zaliczki miałyby jednak zostać wpłacone na 90 dni od zakończenia wcześniej wymienionych stanów.
Aby skorzystać z tego zwolnienia przedsiębiorca musiałby spełnić jeden z dwu warunków:
- nie prowadzi działalności gospodarczej z powodu SARS-CoV-2, bądź
- prowadzi działalność gospodarczą w ograniczonym stopniu ze względu na zakazy wprowadzone w związku wprowadzonym stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii oraz nastąpił spadek przychodów w wysokości co najmniej 20% w porównaniu do średniomiesięcznego przychodu osiągniętego w 2019 r.
Co ważne od zawieszonych zaliczek nie trzeba będzie płacić odsetek.
Składki ZUS
Po pracach senatorów rozszerzeniu uległa liczba przedsiębiorców objętych zwolnieniem z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Zwolnienie ma objąć mikro, małych i średnich przedsiębiorców, którzy nie prowadzą działalności albo odnotowali spadek przychodów w wysokości co najmniej 20% w porównaniu do średniomiesięcznego przychodu osiągniętego w 2019 r. na skutek oraz w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii spowodowanego rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2
Zmiany w dodatkowym zasiłku opiekuńczym
Senatorowie głosowali również za poszerzeniem zasiłku opiekuńczego o rodziców dzieci do 12 roku życia oraz rodziców dzieci do 18 lat. Obecnie zasiłkiem tym objęci są tylko rodzice dzieci do 8 lat.
Fundusz celowy
Wyższa izba parlamentu dodała do ustawy zapis o utworzeniu funduszu celowego w wysokości 20 mld zł ze środków pochodzących z programu Unii Europejskiej - Coronavirus Response Investment Initiative. Środki z tego funduszu mają być przeznaczone na wsparcie systemu opieki zdrowotnej w walce z koronawirusem, a w szczególności na:
- zakup testów mających na celu stwierdzenie obecności wirusa SARS-CoV-2 u osób podejrzanych o zakażenie;
- zakup wyrobów medycznych w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych, w szczególności środków ochrony indywidualnej dla pracowników ochrony zdrowia, którzy uczestniczą w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej osobom chorym na COVID-19 lub z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2;
- zakup sprzętu medycznego, w tym wyposażenia stanowisk intensywnej terapii oraz mobilnych punktów badawczych, wykonujących testy stwierdzające obecność wirusa SARS-CoV-2;
- dodatki do wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia biorących udział w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej osobom chorym na COVID-19 lub z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2.
Fundusz Płynności
Senat przyjął również poprawkę tworzącą Fundusz Płynności. Miałby on na celu wsparcie utrzymania płynności przez przedsiębiorców. Środkami nowego Funduszu zarządzałby zarząd BGK. Przychody pochodziłyby ze środków pozyskanych przez BGK z emisji "obligacji COVID-19". Środki z tego funduszu miałyby zostać przeznaczone przede wszystkim na udzielanie przez Bank pożyczek i linii kredytowych przeznaczonych na finansowanie następujących zobowiązań:
- czynszów najmu lokali, w których prowadzona jest działalność objęta skutkami epidemii;
- płatności dla dostawców towarów lub usług zamówionych przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego w zakresie COVID-19;
- płatności wynikających z innych zobowiązań o charakterze ciągłym, których czasowe zawieszenie lub odroczenie nie jest możliwe;
- płatności z tytułu dostawy usług i towarów, zamówionych po ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego w zakresie COVID-19, których pozyskanie przez przedsiębiorcę jest niezbędne dla utrzymania działalności objętej skutkami epidemii, lub dla wznowienia tej działalności po zakończeniu epidemii.
Spłata zobowiązania przedsiębiorcy względem BGK następować będzie w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia epidemii. Do tego czasu beneficjent zwolniony będzie z oprocentowania. Na wniosek przedsiębiorcy, BGK rozłoży spłatę zobowiązania na 12 równych miesięcznych rat.
Zwiększona kwota pożyczki
Projekt przedłożony przez Sejm zakładał pożyczkę w wysokości 5 tys. zł z możliwością umorzenia. Senat zwiększył kwotę pożyczki do 40 tys. zł. Jeśli zapis ten nie ulegnie zmianom po głosowaniu Sejmu, pożyczkę będzie można przeznaczyć na finansowanie kosztów stałych takich jak:
- zapłata za dostarczanie paliw gazowych lub energii w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
- zapłata za świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych;
- zapłata za zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków;
- czynsz;
- rata leasingu i składka z tytułu ubezpieczenia rzeczy od jej utraty w czasie trwania leasingu.
Dłuższy termin ważności badań lekarskich pracowników
Wydłużeniu miały by ulec orzeczenia lekarskie upływające po 7 marca 2020 r. Ich ważność miałaby wydłużyć się na czas zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii i na 60 dni od odwołania tych stanów.
Bez zmian w kodeksie wyborczym
Na posiedzeniu Senat odrzucił proponowane w projekcie zmiany kodeksu wyborczego umożliwiające głosowanie korespondencyjne osobom powyżej 60 roku życia oraz osobom przebywającym na kwarantannie.
Co dalej z ustawą?
W związku z wniesieniem poprawek przez Senat, procedowanie ustawy powraca do Sejmu. Sejm może przyjąć poprawki bądź odrzucić je bezwzględną większością głosów (liczba głosów „za” jest większa niż suma „przeciw” i „wstrzymujących się”). W obu przypadkach w kolejnym etapie ustawa trafi do podpisania przez Prezydenta, po czym trafi do Dziennika Ustaw i stanie się obowiązującymi przepisami.
Adam Giedrojć
AGbiuro