Ograniczenia w odliczaniu VAT, jakie obowiązują w Polsce, mogą zostać uznane za niezgodne z prawem unijnym - uważają eksperci. Taki los spotkał Włochy po wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) orzekł, że włoski urząd skarbowy naruszył prawodawstwo unijne. Włoski fiskus od lat odmawiał przedsiębiorstwom zwrotu VAT za zakup samochodów i paliw. Polityka ta okazała się niezgodna z normami Unii Europejskiej. ETS nakazał władzom zwrócenie podatnikom ponad 10 mld euro.
W Polsce też obowiązują podobne ograniczenia. Czy spotka nas włoski los? Zapytaliśmy o to specjalistów. Obawiają się oni podobnego scenariusza dla Polski.
– Europejski Trybunał Sprawiedliwości zarzucił Włochom niedopełnienie procedury konsultacyjnej przy wprowadzeniu wyłączenia prawa do odliczenia VAT związanego z nabyciem samochodów. Ponieważ w polskiej ustawie ograniczenia co do odliczenia VAT przy nabyciu samochodów i paliwa obowiązywały już przed akcesją, polski ustawodawca miał prawo do utrzymania tych ograniczeń w mocy bez zastosowania takiej procedury – wyjaś-niła Anna Szczepankiewicz- -Szmigiel, menedżer w zespole podatków pośrednich PricewaterhouseCoopers. Dodała jednak, że nie oznacza to, że mieliśmy prawo do dowolnego poszerzania zakresu obowiązujących wyłączeń, co niestety miało miejsce.
Dobra wiadomość dla firm
Wyrok ETS z zadowoleniem przyjęli właściciele włoskich firm, którym państwo będzie musiało oddać pieniądze. Trudno się temu dziwić. Jeśli polską sprawą zajmie się Unia, może się okazać, że również polscy przedsiębiorcy będą mieli powody do zadowolenia.
Mariusz Szkaradek, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, podkreślił, że rozstrzygnięcie Trybunału w sprawie Włoch może mieć wpływ na postrzeganie prawa wspólnotowego przez polskiego ustawodawcę.
– Już po dniu akcesji Polski do Unii ograniczono bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego, przez co mniej modeli samochodów kwalifikuje się do odliczenia podatku. Ustawodawca zdaje się nie zauważać konsekwencji związanych z zakwestionowaniem włoskich przepisów i nadal narusza przepisy wspólnotowe, finansując w ten sposób wydatki budżetowe – tłumaczył Mariusz Szkaradek.
Według Danuty Mochol-Gumowskiej, doradcy podatkowego w Taxways, obecnie obowiązująca w Polsce ustawa o VAT znacznie rozszerzyła katalog wyłączeń (np. paliwa, samochody) w stosunku do obowiązującej ustawy z 1993 roku.
– Orzeczenie ETS to szansa dla tych przedsiębiorców, którzy będą kontynuować odliczenia, opierając się na wcześniejszych regulacjach w zakresie VAT, lub wystąpią o zwrot VAT, którego nie mogli odliczyć po 1 maja 2004 r. Może to znacznie obciążyć budżet. Rozsądnie byłoby zmienić te przepisy przy najbliższej nowelizacji ustawy – dodała nasza rozmówczyni.
Wyrok ETS
Przypomnijmy: Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał 14 września 2006 r. wyrok w sprawie Stradasfalti Srl v. Agenzia delle Entrate – Ufficio di Trento (C–228/05).
Trybunał podkreślił, że zgodnie z art. 189 TWE (obecnie art. 249 akapit trzeci TWE) wszystkie postanowienia VI Dyrektywy wiążą państwa członkowskie. Jeśli wyłączenie z systemu odliczeń zostało ustanowione niezgodnie z art. 17 ust. 7 VI Dyrektywy, który określa obowiązek dokonania konsultacji przez państwa członkowskie, krajowe organy podatkowe nie mogą powoływać się wobec podatnika na przepis o charakterze odstępstwa od prawa do odliczenia VAT, które to prawo zostało ustanowione w art. 17 ust. 1 Dyrektywy.
Stan faktyczny sprawy nie wskazuje, że przepis dotyczący odliczenia miał charakter tymczasowy, a także, że podyktowany był względami cyklów w gospodarce. W konsekwencji należy go uznać za należący do przepisów dostosowawczych o chara- kterze strukturalnym, które nie mieszczą się w zakresie art. 17 ust. 7 VI Dyrektywy. Zatem rząd włoski nie może powoływać się na takie przepisy na niekorzyść podatników.
Podatnik, wobec którego zastosowano ten przepis, powinien mieć możliwość ponownego obliczenia należnego VAT, stosownie do postanowień art. 17 ust. 2 VI Dyrektywy w zakresie, w jakim towary lub usługi zostały wykorzystane na potrzeby czynności opodatkowanych.
Ważne!
Włoski fiskus od lat odmawiał firmom zwrotu VAT za zakup samochodów i paliw. Polityka ta okazała się niezgodna z normami Unii Europejskiej. ETS nakazał władzom zwrócenie podatnikom ponad 10 mld euro
Ewa Matyszewska