Ustawa o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w dwóch miejscach posługuje się sformułowaniem towar używany i dodatkowo definiuje również pojęcie nowego środka transportu. W zależności więc od tego, do jakich celów potrzebna nam jest definicja, otrzymamy różne odpowiedzi na pytania dotyczące tych kwestii.
Zwolnienie z VAT
Ustawodawca przewidział przedmiotowe zwolnienia od podatku od towarów i usług. W art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy przewidziano, że zwalnia się od podatku towary używane. W art. 43 ust. 2 pkt 1 i 2 wprowadzono definicję towaru używanego na potrzeby wyłącznie tego przepisu. Według tej definicji towarem używanym są budynki i budowle lub ich część, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat oraz pozostałe towary, z wyjątkiem gruntów, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku.
- Jako że towarem są między innymi rzeczy ruchome (definicja z art. 2 pkt 6 ustawy), a więc i samochody, aby uznać, że samochód jest towarem używanym, muszą być spełnione powyższe warunki - wyjaśnili "Gazecie Prawnej" eksperci z kancelarii BSO Prawo & Podatki - Bramorski, Szermach, Okorowska we Wrocławiu.
Jak podkreślili, pewne problemy interpretacyjne powoduje użycie w tej definicji wyrażenia okres używania przez podatnika. Może ono sugerować, że podatnik musiał dysponować osobiście samochodem i go eksploatować.
Interpretacje przepisu
Takie zawężające rozumienie przepisu mogłoby spowodować, że samochód, z którego nabywca nie korzysta (a więc na przykład pozostający cały czas w salonie samochodowym po dokonaniu zakupu), po 6 miesiącach od zakupu nie nabierze charakteru towaru używanego w rozumieniu art. 43 ustawy.
Podobnie możliwa jest interpretacja, że jeśli podatnik odda nabyty samochód do używania innej osobie, to po 6 miesiącach nie będzie spełniona przesłanka używania towaru przez podatnika. W ocenie większości przedstawicieli doktryny (na przykład Modzelewski i Michalik) interpretacja taka jest błędna i wystarczy sam zakup samochodu, by rozpoczął się półroczny termin na uznanie go za towar używany.
Należy mieć na uwadze fakt, że do skorzystania z możliwości zwolnienia z podatku od towarów i usług nie wystarczy jedynie wypełnienie warunków przewidzianych w definicji towaru używanego - ustawa przewiduje bowiem dalej idące warunki, by towar używany podlegał zwolnieniu. Zwolnienie następuje przede wszystkim pod warunkiem, że w stosunku do towaru używanego nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Nowy środek transportu
Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 2 ust. 10 definiuje również pojęcie nowego środka transportu, które obejmuje m.in. samochody.
Nowym środkiem transportu w rozumieniu tej definicji jest pojazd napędzany silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 centymetrów sześciennych lub o mocy większej niż 7,2 kilowatów, jeżeli przejechał nie więcej niż 6 tys. kilometrów lub od momentu dopuszczenia go do użytku upłynęło nie więcej niż sześć miesięcy. Tak więc a contrario można uznać, że samochodem używanym jest samochód niespełniający wymogów koniecznych do uznania go za nowy środek transportu.
OPINIA (Krzysztof Słapczyński, prawnik)
Kolejnym miejscem w ustawie o podatku od towarów i usług, w którym mamy do czynienia z pojęcie towaru używanego (w tym samochodu), jest rozdział 4 ustawy, omawiający szczególne procedury dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Jedynie na potrzeby tego rozdziału za towary używane uważa się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie, antyki oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne.
Krzysztof Tomaszewski