Sprawca wykroczenia skarbowego może zostać ukarany grzywną nałożoną mandatem karnym. Jednak podatnik otrzyma mandat tylko wtedy, gdy spełnione zostaną określone warunki.
Mariusz Orliński, ekspert prawa karnego skarbowego z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych Ślązak, Zapiór i Partnerzy z Katowic (zrzeszona w Consortio LEX), wyjaśnia, że mandat można nałożyć jedynie w sytuacji, gdy osoba sprawcy i okoliczności popełnienia wykroczenia nie budzą wątpliwości i jednocześnie nie ma konieczności wymierzenia kary surowszej niż grzywna.
Ekspert zwraca też uwagę, że postępowania mandatowego nie można prowadzić wówczas, gdy sprawca nie uiścił uszczuplonej należności publicznoprawnej, zachodzi zbieg przepisów o wykroczeniach z przepisami dotyczącymi przestępstwa skarbowego oraz gdy zgłoszono interwencję w stosunku do przedmiotu podlegającego przepadkowi.
Mandat karny może nałożyć wyłącznie upoważniony funkcjonariusz bądź pracownik właściwego organu.
- Sprawca musi wyrazić zgodę na samo przyjęcie mandatu, a także zgodę w formie pisemnej na przepadek przedmiotów czynu zabronionego, jeżeli zachodzi konieczność jego orzeczenia. W przypadku braku wyrażenia zgody, o czym sprawca powinien być pouczony, sprawa podlegać będzie rozpoznaniu na zasadach ogólnych - mówi Mariusz Orliński.
Mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że maksymalna wysokość grzywny nałożonej mandatem karnym wynosi 1872 zł (minimalne wynagrodzenie w 2007 roku to 936 zł).
- W stosunku do osób stale zamieszkujących w Polsce mandat przybiera formę mandatu kredytowego, który staje się prawomocny z chwilą jego podpisania przez sprawcę. Karę należy uiścić w ciągu siedmiu dni, pod rygorem egzekucji administracyjnej. W stosunku do innych osób można nałożyć mandat gotówkowy - wyjaśnia ekspert.
Zwraca uwagę, że osoba, która przyjmuje mandat, nie jest ewidencjonowana w Krajowym Rejestrze Karnym, czyli pozostaje osobą niekaraną, a sprawa prawomocnie zakończona nie podlega w zasadzie wzruszeniu.
- Uchylenie prawomocnego mandatu może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy został on nałożony na czyn, który nie jest wykroczeniem skarbowym. Dokonać tego może jedynie sąd właściwy do rozpoznania sprawy, w przypadku złożenia wniosku przez ukaranego w terminie siedmiu dni od przyjęcia mandatu bądź działając z urzędu - podsumowuje ekspert.
KTO NAKŁADA MANDAT
Mandat karny może nałożyć upoważniony pracownik lub funkcjonariusz:
- urzędu skarbowego,
- urzędu celnego,
- policji,
- straży granicznej,
- Żandarmerii Wojskowej,
- inspektor kontroli skarbowej.
1872 zł wynosi maksymalna grzywna nałożona mandatem karnym
Magdalena Majkowska