Stawki podatku od nieruchomości zależą od rady gminy. Wynika to z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 z późn. zm.). Nie mogą one jednak przekroczyć określonych wysokości.
W przypadku gruntów rada może różnicować stawki ze względu na lokalizację, rodzaj działalności, rodzaj zabudowy, czy przeznaczenie lub sposób wykorzystania gruntu. Stawki dla budynków mogą zależeć ponadto od stanu technicznego oraz wieku budynków. W przypadku opodatkowania niektórych budynków i budowli stawka może być zróżnicowana ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej.
Rada gminy podejmując uchwałę o wysokości stawek może, ale nie musi, kierować się postulatami mieszkańców. Każdy, kto uważa, że uchwała rady narusza jego interes prawny, może zaskarżyć ją do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Uprawnienie takie daje art. 101 ustawy o samorządzie gminnym. Zasada ta dotyczy także uchwał podatkowych. Do sądu nie można skarżyć jednak uchwał, o których zgodności z prawem sąd już orzekł. Przed wniesieniem skargi podatnik powinien wezwać organ do usunięcia naruszenia prawa. Nie ma wymogów formalnych, dotyczących takiego wezwania.
Ze skargą można wystąpić, jeżeli wezwanie okaże się bezskuteczne, czyli wówczas, gdy rada gminy odmówi zmiany bądź uchylenia uchwały. Jeżeli w ciągu dwóch miesięcy organ nie odpowie na wezwanie, zainteresowany będzie mógł złożyć skargę na tzw. bezczynność. Gdy WSA uwzględni skargę, stwierdzi nieważność uchwały rady gminy w całości lub w części albo uzna, że została ona wydana z naruszeniem prawa. Jednak samą wysokość stawki ustaloną w uchwale podatnikowi może być trudno zakwestionować, chyba że przekracza dopuszczalną w ustawie wysokość.
Kontrolą uchwał podatkowych samorządów zajmują się także regionalne izby obrachunkowe (RIO). Każda uchwała rady dotycząca podatków powinna być przesłana do RIO. Izba może stwierdzić jej nieważność.
MAKSYMALNE STAWKI PODATKU (PRZYKŁADY)
Od gruntów
- związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 0,69 zł/mkw.
- pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych - 3,65 zł/hektar
- pozostałych oraz zajętych na prowadzenie działalności pożytku - 0,34 zł/mkw.
Od budynków
- mieszkalnych - 0,57 zł/mkw. powierzchni użytkowej
- związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (w tym mieszkalnych) - 18,60 zł/mkw. powierzchni użytkowej
- zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych - 3,75 zł/mkw. powierzchni użytkowej
- pozostałych (w tym na działalność pożytku publicznego) - 6,23 zł/mkw. powierzchni użytkowej
Od budowli
- 2 proc. wartości
Marcin Musiał