Czym jest wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej z UE (tzw. lista rajów podatkowych)?
Unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej powstał w grudniu 2017 r. Jest on częścią unijnej strategii zewnętrznej na rzecz opodatkowania i ma wspomagać bieżące starania o promowanie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych na skalę światową.
Jurysdykcje oceniane są na podstawie zestawu kryteriów określonych przez Radę UE w 2016 r. Kryteria te obejmują przejrzystość podatkową, sprawiedliwe opodatkowanie i stosowanie międzynarodowych standardów mających na celu zapobieganie erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków. Prace nad wykazem są procesem dynamicznym: był on już kilkakrotnie aktualizowany.
Począwszy od roku 2020 aktualizacji dokonuje się dwa razy w roku.
Wykaz obejmuje jurysdykcje na całym świecie, które nie podjęły konstruktywnego dialogu z UE na temat zarządzania w kwestiach podatkowych lub nie wypełniły swoich zobowiązań do realizacji reform, które miały zapewnić zgodność z zestawem obiektywnych kryteriów dobrego zarządzania podatkowego. Kryteria te odnoszą się do przejrzystości podatkowej, sprawiedliwego opodatkowania i stosowania międzynarodowych standardów mających na celu zapobieganie erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków.
Zmiany w wykazie uwzględniają wyniki ratingów opublikowanych ostatnio przez powołane przez OECD Światowe Forum Przejrzystości i Wymiany Informacji do Celów Podatkowych (Światowe Forum) i odnoszących się do wymiany informacji na wniosek. Do celów tego wykazu UE wymaga od jurysdykcji podatkowych, by ich działania były co najmniej „w dużej mierze zgodne” z międzynarodowym standardem dotyczącym przejrzystości i wymiany informacji na wniosek.
Wykaz zamieszczono w załączniku I do konkluzji Rady o unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych. Konkluzje zawierają również dokument (załącznik II), który przedstawia aktualny stan współpracy z jurysdykcjami, które nie spełniają jeszcze wszystkich międzynarodowych standardów podatkowych, ale które podjęły wystarczające zobowiązania co do reformy swojej polityki podatkowej.
Po aktualizacji z lutego 2021 r. w wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy (załącznik I) znajduje się 12 jurysdykcji: Anguilla, Dominika, Fidżi, Guam, Palau, Panama, Samoa, Samoa Amerykańskie, Seszele, Trynidad i Tobago, Vanuatu i Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych.
Dodatkowo dziewięć jurysdykcji zobowiązało się do zreformowania swoich polityk podatkowych i obecnie figuruje w unijnym dokumencie dotyczącym aktualnego stanu współpracy (załącznik II). Są to: Australia, Barbados, Botswana, Eswatini, Jamajka, Jordania, Malediwy, Tajlandia i Turcja.
Decyzje Rady przygotowuje Grupa ds. Kodeksu Postępowania, która odpowiada też za monitorowanie działań podatkowych w państwach członkowskich UE.
Wykaz obejmuje jurysdykcje na całym świecie, które nie podjęły konstruktywnego dialogu z UE na temat zarządzania w kwestiach podatkowych lub nie wypełniły swoich zobowiązań do realizacji reform, które miały zapewnić zgodność z zestawem obiektywnych kryteriów dobrego zarządzania podatkowego. Kryteria te odnoszą się do przejrzystości podatkowej, sprawiedliwego opodatkowania i stosowania międzynarodowych standardów mających na celu zapobieganie erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków.
Zmiany w wykazie uwzględniają wyniki ratingów opublikowanych ostatnio przez powołane przez OECD Światowe Forum Przejrzystości i Wymiany Informacji do Celów Podatkowych (Światowe Forum) i odnoszących się do wymiany informacji na wniosek. Do celów tego wykazu UE wymaga od jurysdykcji podatkowych, by ich działania były co najmniej „w dużej mierze zgodne” z międzynarodowym standardem dotyczącym przejrzystości i wymiany informacji na wniosek.
Zmiany w Wykazie z lutego 2021 r.
Dominika została umieszczona w wykazie UE, ponieważ otrzymała ocenę „częściowo zgodny” od Światowego Forum i nie rozwiązała jeszcze tej kwestii.
Barbados został dodany do unijnego wykazu w październiku 2020 r., po tym jak Światowe Forum wystawiło mu ocenę „częściowo zgodny”. Po wyrażonej ostatnio przez Światowe Forum zgodzie na dodatkowy przegląd i w oczekiwaniu na rezultat tego przeglądu państwo to zostało przeniesione do dokumentu dotyczącego aktualnego stanu współpracy (załącznik II do konkluzji Rady).
W dokumencie dotyczącym aktualnego stanu współpracy zawartym w załączniku II do konkluzji wskazano jurysdykcje, które nie spełniają jeszcze wszystkich międzynarodowych standardów podatkowych, ale podjęły wystarczające zobowiązania do wdrożenia zasad dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych. Dzisiaj dokument ten został również zaktualizowany, by odzwierciedlić różne inne zmiany zatwierdzone przez Radę.
Z dokumentu usunięto Maroko, Namibię i Saint Lucię, ponieważ wypełniły wszystkie swoje zobowiązania. Dodano natomiast Jamajkę, która zobowiązała się do zmiany lub zniesienia do końca 2022 r. swojego szkodliwego systemu podatkowego (w postaci specjalnej strefy ekonomicznej).
Australii i Jordanii wydłużono termin na wypełnienie zobowiązań o czas potrzebny do zakończenia oceny ich reform przez Forum OECD ds. Szkodliwych Praktyk Podatkowych. Malediwy otrzymały dodatkowe cztery miesiące na ratyfikację wielostronnej konwencji OECD o wzajemnej pomocy administracyjnej.
Do Turcji zwrócono się o rozwiązanie wszystkich nierozstrzygniętych kwestii dotyczących skutecznej wymiany informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi, zgodnie z konkluzjami Rady. W tym kontekście od Turcji oczekuje się podjęcia do 31 maja 2021 r. zobowiązania na wysokim szczeblu politycznym do skutecznego uruchomienia do 30 czerwca 2021 r. współpracy w zakresie automatycznej wymiany informacji ze wszystkimi 27 państwami członkowskimi.
Źródło: Rada UE (www.consilium.europa.eu)