Rozporządzenie CESOP - wdrożenie w Polsce
Z dyrektywą 2020/284 ściśle związane jest rozporządzenie Rady 2020/283 zmieniające rozporządzenie nr 904/2010 w odniesieniu do środków służących wzmocnieniu współpracy administracyjnej w celu zwalczania oszustw w dziedzinie VAT tzw. rozporządzenie „CESOP”.
Rozporządzenie to przewiduje m.in. utworzenie centralnego elektronicznego systemu informacji o płatnościach (CESOP), zarządzanego na poziomie Unii Europejskiej przez Komisję Europejską, do którego państwa członkowskie będą obowiązane cyklicznie przekazywać informacje na temat odbiorców płatności i transakcji płatniczych
Nowe przepisy mają pomóc w rozwiązaniu problemu oszustw związanych z VAT w sektorze e-commerce. Oto najważniejsze zmiany wynikające z projektu (z 28 lipca 2022 r.) ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (UC128).
Obowiązek prowadzenia kwartalnej ewidencji płatności transgranicznych i odbiorców płatności
Zgodnie z nowymi przepisami (projektowany art. 110b ustawy o VAT) dostawca usług płatniczych, który zrealizuje w ciągu kwartału kalendarzowego w danym państwie członkowskim więcej niż 25 płatności transgranicznych na rzecz tego samego odbiorcy będzie zobowiązany do utworzenia i prowadzenia ewidencji danych o odbiorcach płatności i o realizowanych transakcjach.
Obowiązek ten obejmie podmioty będące dostawcami usług płatniczych w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1-6 i 9-11 ustawy o usługach płatniczych, które świadczą usługi płatnicze na terytorium Polski. Mowa tu m.in. o bankach krajowych i oddziałach banków zagranicznych, instytucjach kredytowych, SKOKach, instytucjach płatniczych i małych instytucjach płatniczych.
W projekcie znajdujemy szczegółowe wytyczne dotyczące danych jakie zawierać ma prowadzona ewidencja. Należą do nich przede wszystkim: informacje umożliwiające identyfikację odbiorcy płatności oraz informacje o raportowanej transakcji (data jej przeprowadzenia, wartość, kraj do którego mają trafić pieniądze), a także kod identyfikacyjny banku (BIC, SWIFT).
Okres przechowywania ewidencji przez dostawców usług płatniczych wyniesie 3 lata od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła płatność.
Obowiązek udostępniania ewidencji Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej
Stosownie do projektowanych przepisów (projektowany art. 110e ustawy o VAT) ewidencja będzie udostępniania nie później niż do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą informacje, za pomocą standardowego formularza elektronicznego XML państwu członkowskiemu pochodzenia dostawcy usług płatniczych.
Nowe regulacje wyraźnie wskazują, że w przypadku dostawców usług płatniczych, dla których państwem członkowskim pochodzenia lub przyjmującym państwem członkowskim jest Polska, ewidencję udostępnia się Szefowi KAS.
W przypadku gdy dostawca usług płatniczych świadczy usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie pochodzenia, ewidencję udostępnia się przyjmującym państwom członkowskim. Zatem polski dostawca usług płatniczych prowadzący działalność w innym państwie Unii, będzie zobowiązany do przekazania ewidencji także tamtejszym organom podatkowym.
Zgromadzone przez szefa KAS dane wynikające z ewidencji będą przechowywane oraz przetwarzane przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin ich przekazania. W założeniu materiały mają służyć w celach analitycznych i dowodowych. Z pewnością przyczynią się do sprawniejszego typowania podmiotów do kontroli.
Przewidywane skutki wdrożenia nowych przepisów
Omawiana ustawa stanowi kolejny przystanek na drodze do uszczelnienia VAT w handlu elektronicznym. Od dłuższego czasu KE kładzie nacisk na wyeliminowanie oszustw i nieprawidłowości w sektorze e-commerce.
Projektowane zmiany stanowią reakcję na problemy jakie pojawiły się wraz z wprowadzeniem w 2021 r. tzw. pakietu e-commerce. Istniejące rozwiązania opierają się bowiem na skłonności przedsiębiorców do dobrowolnego rejestrowania się i płacenia należnego podatku VAT. Nowe przepisy dostarczą narzędzi do weryfikacji wypełniania obowiązków podatkowych co należy ocenić pozytywnie.
Na przeciwległym biegunie znajdą się instytucje finansowe. Realizacja nowych obowiązków może okazać się dla nich kosztowna i uciążliwa. Stworzenie systemu do przechowywania i raportowania danych objętych obowiązkiem a także wypracowanie procedury związane z przekazywaniem ich do KAS oraz CESOP to niewątpliwie uciążliwe przedsięwzięcie.
Piotr Ziółkowski, Tax Knowledge Asisstant, biuro Rödl & Partner w Krakowie