Nie wszyscy podatnicy będą mogli skorzystać z preferencji, które przewiduje projekt ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przyjęty ostatnio przez rząd. Zakłada on, że podatnicy, którzy zawieszą działalność gospodarczą na okres od 1 do 24 miesięcy, zostaną zwolnieni z obowiązku składania deklaracji podatkowych VAT-7 w okresie zawieszenia. Nie będzie to jednak dotyczyło podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE, podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary, w zakresie których są podatnikiem. Wydaje się jednak, że mimo wyłączenia ze zwolnienia, które przewiduje projekt ustawy, podatnicy VAT UE będą mogli skorzystać z tego udogodnienia, jeśli wyrejestrują swoją działalność wspólnotową.
Korzystne zwolnienie
Eksperci zwracają uwagę, że zmiana w ustawie o VAT, którą przewiduje projekt nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jest korzystna dla podatników. Krzysztof Wilk, doradca podatkowy i menedżer w dziale VAT Deloitte, uważa, że wprowadzenie zwolnienia z obowiązku składania deklaracji VAT-7 jest logiczną konsekwencją umożliwienia podatnikom zawieszania działalności gospodarczej.
- Składanie pustych deklaracji podatkowych w okresie zawieszenia jest bezcelowe - uważa Krzysztof Wilk.
Rafał Iniewski, przewodniczący Rady Podatkowej przy Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan, zwraca uwagę, że rezygnacja z obowiązku składania deklaracji VAT-7 w okresie zawieszenia zmniejszy obowiązki dokumentacyjne podatników, a zatem stanowi ułatwienie dla nich, ale nie jest zmianą rewolucyjną.
Wyłączenie przy handlu unijnym
Projekt zmian w ustawie o VAT zakłada jednak wyłączenia ze zwolnienia z obowiązku składania deklaracji podatkowych. Zwolnienie nie będzie dotyczyło: podatników VAT UE (dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia i wewnątrz-wspólnotowej sprzedaży), podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dokonujących importu usług lub nabywających towary, z tytułu których są podatnikami. Nie obejmie ono okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego oraz okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które obowiązany jest dokonać korekty podatku naliczonego.
Jak twierdzą eksperci, jeśli podatnicy VAT UE wyrejestrują się jako podatnicy VAT UE, także będą mogli skorzystać ze zwolnienia.
- Jeśli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE złoży zgłoszenie aktualizujące VAT-R/UE, w którym poinformuje, że nie będzie dokonywał takich czynności, to będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z obowiązku składania deklaracji - mówi Krzysztof Wilk.
Nie widzi on jednak wyraźnego uzasadnienia dla różnicowania podatników w zależności od tego, czy są podatnikami dokonującymi wyłącznie transakcji krajowych czy podatnikami dokonującymi transakcji wewnątrzwspólnotowych. Ci ostatni mają co prawda obowiązek składania kwartalnych informacji podsumowujących o dokonanych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów i wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów, ale jak zwraca uwagę Grzegorz Młodzieniak, doradca podatkowy w BPG Consulting, w sytuacji gdy nie ma obrotu, nie ma obowiązku składania tych informacji.
Obecnie w przypadku deklaracji VAT-7, jeśli firma nie wykazuje obrotu, musi złożyć deklaracje. W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, jeśli nie występuje obowiązek podatkowy, informacje podsumowujące nie są składane - tłumaczy Grzegorz Młodzieniak.
Krzysztof Wilk zwraca jednak uwagę, że przepis wyłączający zwolnienie w przypadku podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług lub nabywających towary znajduje uzasadnienie.
- Jeśli doszłoby do takiego nabycia czy importu usług, organ podatkowy mógłby zakwestionować odliczenie podatku z tego tytułu. A zatem przepis ten pozwala na złożenie deklaracji - mówi ekspert Deloitte.
Zdecydowały przepisy unijne
Rafał Iniewski tłumaczy ponadto, że rząd nie mógł wyłączyć z obowiązku składania deklaracji podatników VAT UE ze względu na przepisy unijne.
- W Unii istnieje nacisk na uszczelnienie systemu VAT. Biorąc dodatkowo pod uwagę współpracę Polski w ramach Wspólnoty oraz obowiązek wymiany informacji wydaje się, że polski rząd nie mógł wprowadzić takiego wyłączenia w stosunku do podatników wewnątrzwspólnotowych - wyjaśnia Rafał Iniewski.
Podatnicy zarejestrowani do transakcji wewnątrzwspólnotowych nie będą mogli zatem skorzystać z preferencji nieskładania deklaracji VAT-7 w okresie zawieszenia. Mogą jednak wcześniej powiadomić urząd o zaprzestaniu dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych i następnie skorzystać z preferencji zawieszenia działalności maksymalnie na dwa lata.
Zgodnie z przyjętym przez rząd projektem ustawy o swobodzie działalności gospodarczej o zawieszenie działalności będzie musiał wystąpić podatnik do właściwego organu ewidencyjnego w gminie. Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców w KRS wniosek o zawieszenie będzie musiał złożyć w sądzie rejestrowym. Podatnik, który zawiesi działalność, nie będzie musiał w tym czasie płacić podatków związanych z prowadzeniem firmy.
15 dni ma podatnik VAT UE na zgłoszenie zaprzestania działalności, licząc od dnia zaistnienia tej okoliczności
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji
ŁUKASZ ZALEWSKI
lukasz.zalewski@infor.pl