Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.
- Obowiązkowy KSeF - jaka będzie treść przepisów?
- Rachunek zamiast faktury
- Wystawianie faktur na kasie rejestrującej
- Jednofakturowcy w razie czego przejdą na zwolnienie
- Bierny opór będzie tolerowany?
- Wykorzystanie trybu OFFLINE 24
- Dwie refleksje
Obowiązkowy KSeF - jaka będzie treść przepisów?
Podatnicy już zadają pytanie dotyczące przyszłości KSeFu w wersji obowiązkowej w związku z opublikowaniem kolejnej wersji „nowelizacji nowelizacji” przepisów, które mają wejść w życie w przyszłym roku. Autorzy tych przepisów chyba już dawno pogubili się w szczegółach legislacyjnych tej koncepcji. Przy czym można podejrzewać, że owej koncepcji tak naprawdę to nigdy nie było – powstaje ona „na bieżąco” w zależności od tego, kto pisał i dalej pisze kolejne wersje tych przepisów. Co prawda ich najnowsza wersja jest już cichym odwrotem od rygorów, które miały nas dopaść w połowie zeszłego roku. Gdyby uchwalono ten projekt w przedłożonym kształcie, większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r. Dlaczego? Już wyjaśniam:
Rachunek zamiast faktury
Podatnicy zwolnieni od podatku lub wykonujący czynności zwolnione prawdopodobnie zrezygnują z wystawiania faktur VAT na rzecz rachunków. Już pojawiają się zapowiedzi, że „nasza firma na żądanie klientów wystawiać będzie rachunki”. Poza tym istotna część czynności zwolnionych ma kasowy moment powstania obowiązku podatkowego, co zmniejsza w sposób oczywisty znaczenie faktur VAT jako dokumentu rozliczeniowo-ewidencyjnego; tam gdzie będzie to możliwe, wprowadzone będą pozafakturowe formy rozliczeń: aneksy do umów, noty obciążeniowe albo uznaniowe, dowody wewnętrzne.
Wystawianie faktur na kasie rejestrującej
Podatnicy VAT czynni będą wystawiać faktury VAT przy użyciu kas rejestrujących, co załatwi problem bieżącego dokumentowania sprzedaży w całym 2026 r. Problemem będą tylko faktury korygujące, o których twórcy tych przepisów notorycznie zapominają. Gdyby ktoś na poważnie potraktował projektowane przepisy, to podatnicy legalnie wystawiający faktury przy użyciu kas rejestrujących będą musieli równolegle uruchomić cały system wystawiania faktur ustrukturyzowanych dla faktur korygujących. Są na to dwa sposoby: dostawcy tych kas wprowadzą dodatkową pozafiskalną funkcję wystawiania faktur korygujących, które nie będą uwzględniane w ewidencji fiskalnej tych kas, albo ktoś poprawi te przepisy wprowadzając ogólną zasadę, że faktura korygująca może mieć taką samą formę co faktura korygowana; przecież w 2026 r. będą wystawiane faktury korygujące dotyczące faktur z np. 2020 r., które to faktury miały zupełnie inną treść oraz formę niż wzór faktury ustrukturyzowanej.
Jednofakturowcy w razie czego przejdą na zwolnienie
Podatnicy VAT czynni, którzy wystawiają niewiele faktur (tzw. jednofakturowcy – czyli głównie samozatrudnieni), których jest ponad milion, nie będą musieli wystawiać faktur ustrukturyzowanych, a w razie potrzeby przejdą na zwolnienie (czyli przejdą do grupy „rachunkowców”).
Bierny opór będzie tolerowany?
Podatnicy VAT czynni wystawiający faktury: ze stawką 0%, fakturowcy NP (na czynności niepodlegające opodatkowaniu ze względu na miejsce świadczenia) oraz faktury ze stawką dodatnią, na podmioty nieobliczające podatku naliczonego, będą fakturować „po staremu” licząc, że ich bierny opór będzie tolerowany przez władze ze względu na odroczenie stosowania kar za brak wystawiania faktur ustrukturyzowanych. „Stugębna” plotka głosi, że po wyborach (niezależnie od wyniku) nastąpi zasadnicza rekonstrukcja rządu, w której już nie będzie miejsca dla istotnej części obecnych ministrów i nie będzie kontynuacji planu wdrożenia pomysłu z fakturowaniem ustrukturyzowanym.
Wykorzystanie trybu OFFLINE 24
Pozostali podatnicy również będą dalej fakturować po staremu nieco tylko zmieniając treść formularza tak, aby był podobny do wzoru faktury ustrukturyzowanej stosując tzw. tryb OFFLINE 24. Przypomnę, że faktury wystawione w tym trybie powinny być wysłane po ich wystawieniu do KSeFu, ale do końca 2026 r. nie będzie za to kary, czyli można to zrobić później, nawet w przyszłym roku.
Czyli rok przyszły może być tylko wielkim zamieszaniem w praktyce fakturowej kilku milionów podmiotów gospodarczych.
Dwie refleksje
Na koniec dwie refleksje. Pierwsza dotyczy przedsiębiorców: przed 1 lipca 2024 r. wielu z nich „wykosztowało się” na wdrożenie wystawiania faktur ustrukturyzowanych. Były to pieniądze wyrzucone w przysłowiowe błoto, bo przecież nawet autorzy tych przepisów nie wiedzieli co trzeba wdrażać. Przedsiębiorcy byli zapewniani, że nikt nie oddali w czasie tego obowiązku. Władze jednak przytomnie odroczyły tę katastrofę o ponad rok, do czego nie raz przekonywałem rządzących. Poniesione straty są ewidentne i raczej nie będą zapomniane. Wiarygodność wielu uczestników tej całej operacji spadła prawie do zera i raczej już nie będzie odbudowana.
Druga refleksja dotyczy władzy: w 2023 r. „pisowski rząd” przegrał wybory m.in. w wyniku zapowiedzi tej operacji (ustawa była uchwalona w dniu 16 czerwca 2023 r.). Istotna część wyborców liczyła, że nowy rząd wycofa się z tego pomysłu. Notowania obecnej władzy są bardzo niskie. Jeżeli sprawdzi się prognoza, że w przyszłym roku będą przedterminowe wybory, to upór przy sforsowaniu obowiązkowego wystawiania faktur ustrukturyzowanych będzie politycznym samobójstwem.
prof. dr hab. Witold Modzelewski