Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.
- Księgowi w Polsce 2024: stabilizacja czy chaos?
- Prognozy na 2025: umiarkowany optymizm i brak specjalistów
- KSeF i VAT – dwa największe wyzwania prawne dla księgowych
- Czy księgowi planują inwestycje w rozwój?
- Oczekiwania klientów a realia pracy księgowych
- Strategia dla księgowych na 2025: edukacja, automatyzacja, transparentność
- Barometr nastrojów księgowych – to dopiero pierwszy krok
Raport, opracowany przez markę fillup k24 we współpracy z SW Research, OLX Praca i Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce, przedstawia odpowiedzi ponad 700 księgowych z całego kraju. Wyniki pokazują nie tylko, jak księgowi postrzegają kondycję branży, ale także czego się obawiają, na co liczą i jak planują przyszłość.
Księgowi w Polsce 2024: stabilizacja czy chaos?
Miniony rok oceniany był przez księgowych w Polsce w sposób zróżnicowany. 38,1% uczestników badania oceniło 2024 rok pozytywnie, choć niemal równie liczna była grupa respondentów wskazujących na problemy. Co ciekawe, ostateczna ocena nie zależała tak bardzo od stanowiska, jak od... indywidualnej odporności na zmiany.
Kluczowym czynnikiem wpływającym na nastroje były zmiany w przepisach podatkowych. Część księgowych chwaliła stabilność regulacyjną, inni narzekali na zbyt dynamiczne i trudne do wdrożenia zmiany.
„W praktyce życia księgowego stabilnością nazywa się różne stany, a zmiana w przepisach zawsze idzie w parze z jej subiektywnym odczuwaniem. Całościowa ocena prawa podatkowego okazuje się więc nie tylko oceną formalną, ale i… emocjonalną. Krótko mówiąc, mocno zależy od odporności konkretnego księgowego. Zauważyliśmy, że osobiste odczuwanie zmiany i jej konsekwencji było wypadkową trzech doświadczeń: skali (księgowi oceniają liczbę zmian, stosując różne punkty odniesienia, np. w porównaniu z poprzednim rokiem czy poprzednimi latami), przedmiotu (księgowi oceniają, w jakim stopniu zmiana dotyczyła specjalizacji ich firmy lub profilu obsługiwanych klientów), tempa (księgowi oceniają, ile mieli czasu na adaptację oraz jak szybko dodawano kolejne zmiany)” – komentuje Wojciech Jagodziński, ekspert ds. badań w e-file.
Prognozy na 2025: umiarkowany optymizm i brak specjalistów
Jakie nastroje panują w branży księgowej u progu 2025 roku? Zdecydowana większość badanych – 50,7% – uważa, że sytuacja pozostanie bez większych zmian. 27,6% przewiduje poprawę, natomiast 21,6% spodziewa się pogorszenia warunków pracy.
Wynagrodzenia w księgowości mają pozostać na stabilnym poziomie – tylko 4% respondentów spodziewa się ich obniżki, a 8% przewiduje redukcje zatrudnienia. Jednocześnie aż 41,3% księgowych wskazuje na trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników – a wśród kadry zarządzającej ten wskaźnik sięga nawet 55%.
„Największe problemy z dostępnością doświadczonych księgowych na rynku deklarowali przedstawiciele wyspecjalizowanych usług wsparcia księgowości i doradczych, a relatywnie najmniejsze – kancelarie księgowe w firmach. W zakresie oceny tego aspektu rynku biura księgowe uplasowały się pomiędzy dwiema powyższymi grupami” – tłumaczy Jagodziński.
Polecamy: KOMPLET PODATKI 2025
KSeF i VAT – dwa największe wyzwania prawne dla księgowych
Krajowy System e-Faktur (KSeF) pozostaje najczęściej wskazywanym źródłem niepokoju wśród księgowych. Zaledwie 23% badanych czuje się gotowych na nadchodzące zmiany związane z jego wdrożeniem.
Obawy koncentrują się na:
- możliwości wystąpienia problemów technicznych,
- niskim poziomie przygotowania klientów,
- organizacyjnym chaosie w momencie wejścia przepisów w życie.
VAT również znalazł się wśród najczęściej wskazywanych problemów. Ciągłe nowelizacje i niejasności interpretacyjne sprawiają, że księgowi czują się przeciążeni.
„Klimat wokół KSeF-u od dawna charakteryzuje się głęboką niepewnością, a tegoroczne badanie tylko potwierdziło, że obawy księgowych są wciąż spore – zaledwie 23% czuje się gotowych na nadchodzące zmiany. Dominuje strach przed chaosem organizacyjnym, awariami technicznymi oraz nieprzygotowaniem klientów. Księgowi z biur rachunkowych deklarują większą gotowość na zmiany niż ich koledzy zatrudnieni w firmach i organizacjach, co może wynikać z ich roli doradczej i konieczności przygotowania się z wyprzedzeniem” – dodaje Artur Kaczmarek, dyrektor ds. komunikacji w e-file.
Czy księgowi planują inwestycje w rozwój?
Plany inwestycyjne księgowych w 2025 roku prezentują się raczej ostrożnie. 63,5% księgowych samozatrudnionych lub na stanowiskach zarządczych rozważa rozwój, ale deklarują, że inwestycje nie będą miały charakteru rewolucyjnego.
Z drugiej strony, ponad ⅓ badanych wskazuje, że w najbliższym czasie nie planuje żadnych wydatków rozwojowych, głównie z powodów finansowych i niestabilności gospodarczej.
Oczekiwania klientów a realia pracy księgowych
Jednym z najbardziej intrygujących aspektów badania są dane dotyczące relacji księgowych z klientami. Okazuje się, że 41,2% klientów oczekuje prostych, sprawdzonych rozwiązań, a 38,3% zleca księgowym jedynie podstawowe działania. Tylko 20,5% zachęca do stosowania innowacyjnych metod czy szerszego doradztwa.
Najważniejsze cechy cenione przez klientów to:
- niskie koszty usług księgowych,
- wysoka kompetencja specjalistów,
- terminowość,
- rzetelność,
- dostępność,
- doradztwo.
„Badania unaoczniają interesujące napięcie dotyczące wizerunku zawodu księgowego. Z jednej strony księgowi są postrzegani jako strategiczni doradcy, a z drugiej jako osoby wykonujące techniczne, rutynowe czynności. To tworzy pewien dysonans zarówno dla księgowych, jak i klientów. Współczesny księgowy musi balansować między dwiema skrajnościami – byciem strategicznym partnerem biznesowym, który zapewnia kompleksowe doradztwo, a jednocześnie sprawnym rzemieślnikiem dostarczającym szybko i tanio gotowe rozwiązania” – podkreśla Artur Kaczmarek.
Polecamy: Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany
Strategia dla księgowych na 2025: edukacja, automatyzacja, transparentność
Jak radzić sobie w środowisku, gdzie oczekiwania klientów są rozbieżne, a otoczenie prawne dynamiczne? Eksperci rekomendują trzy kluczowe działania:
- Transparentność współpracy – jasne określenie zakresu usług już na etapie podpisywania umowy.
- Edukacja klientów – wyjaśnianie rzeczywistej wartości usług księgowych i ich wpływu na funkcjonowanie biznesu.
- Automatyzacja procesów – wykorzystanie technologii do obsługi rutynowych zadań i skupienie się na usługach doradczych.
Barometr nastrojów księgowych – to dopiero pierwszy krok
Opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to dopiero początek. Zainteresowanie środowiska księgowego udziałem w badaniu udowadnia, że diagnoza kondycji branży była potrzebna od dawna.
„Stan, który opisujemy w „Barometrze nastrojów księgowych 2025”, będzie punktem wyjścia dla całego cyklu badań. Co roku chcemy uchwycić to, co najistotniejsze dla ogólnej kondycji branży. Nie tylko po to, żeby lepiej rozumieć teraźniejszość, ale też po to, by mieć wgląd w przyszłość. Wiedza na temat potrzeb i wyzwań księgowych daje nam lepsze pojęcie o tym, dokąd zmierza (i powinien zmierzać) polski biznes” – podsumowuje Kaczmarek.