Stronami wymiany udziałów są: spółka nabywająca (Spółka A), spółka, której udziały są nabywane (Spółka B), oraz wspólnicy tej ostatniej spółki (Wspólnicy B).
Jeżeli w wyniku aportu, spółka nabywająca (Spółka A) nabywa od wspólników innej spółki (Wspólników B) udziały lub akcje tej innej spółki (Spółki B) oraz w zamian za nie przekazuje Wspólnikom B własne udziały lub akcje wraz z ewentualną zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), aport taki może nie generować przychodu do opodatkowania u żadnej ze stron (w przeciwieństwie do „standardowego” aportu udziałów do spółki kapitałowej). Warunkiem jest, aby w wyniku operacji spółka nabywająca (Spółka A) uzyskała bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane (w Spółce B) albo też, by spółka nabywająca (Spółka A) posiadająca już bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane (w Spółce B) zwiększała w wyniku otrzymania aportu ilość udziałów lub akcji w tej spółce.
Dla neutralności omawianej operacji, podmioty biorące w niej udział muszą podlegać w państwie członkowskim UE lub EOG opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia. W świetle obecnych przepisów, spółki biorące udział w operacji (Spółki A i B) muszą być podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy o CIT lub posiadać siedzibę (zarząd) w państwie EOG nienależącym do UE.
Zmiany w odniesieniu do wymiany udziałów, proponowane w projekcie nowelizacji ustaw o CIT i o PIT (będącym obecnie przedmiotem prac w Sejmie) mają głównie charakter doprecyzowujący. Oprócz zmian redakcyjnych, planowane jest dodanie warunku, że wspólnik spółki, której udziały są nabywane (w omawianym przykładzie – Wspólnik B) powinien być podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowić mają wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub w części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej (Spółki A).
Z punktu widzenia podatników, istotne jest, że neutralna podatkowo wymiana udziałów będzie możliwa do przeprowadzenia również w przypadku dokonania więcej niż jednej transakcji nabycia udziałów (akcji), przeprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji spełnione zostaną warunki określone dla wymiany udziałów.
Polecamy: Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania
Oznacza to przede wszystkim, że warunek, aby spółka nabywająca (Spółka A) uzyskiwała bezwzględną większość praw głosu w spółce nabywanej (Spółce B) będzie mógł zostać spełniony w ramach sekwencji kilku transakcji. Podatnicy nie będą więc zmuszeni do „generowania” bezwzględnej większości jeszcze przed aportem w wyniku dodatkowych operacji (np. darowizna, sprzedaż, uprzywilejowanie udziałów co do głosu). Ma to istotne znaczenie np. w firmach rodzinnych, gdzie wspólnicy posiadają równą ilość udziałów i praw głosu – po nowelizacji, nie będą oni musieli koncentrować praw głosu u jednego ze wspólników przed dokonaniem aportu.
Omawiana zmiana stanowi jedną z niewielu korzystnych dla przedsiębiorców propozycji zawartych w nowelizacji. Powinna ona uprościć restrukturyzacje przedsiębiorców, zwłaszcza tych o rozbudowanej strukturze udziałowej.
Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach
Monika Ławnicka, doradca podatkowy, menedżer w Accreo