Celem projektowanych zmian jest ustanowienie dla jednostek małych uproszczonych wymogów w zakresie rachunkowości i sprawozdawczości finansowej.
Uproszczenia będą obejmowały:
- możliwość sporządzania skróconego sprawozdania finansowego (jedynie uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej z ograniczoną ilością ujawnień);
- zwolnienie ze sporządzania sprawozdania z działalności, pod warunkiem, że niektóre informacje, objęte dotychczas jego zakresem informacyjnym, zostaną przez jednostki małe ujawnione w informacji dodatkowej;
- zwolnienie z obowiązku sporządzania zestawienia zmian w kapitale własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych.
Powyższe działania pozwolą na obniżenie kosztów przygotowania sprawozdania finansowego oraz kosztów prowadzenia rachunkowości.
Polecamy: Komplet : IFK + MK + Infororganizer
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Mała jednostka, czyli kto?
Regulacje zawarte w dyrektywie 2013/34 (art. 4, 7d, 14 i 16) umożliwiają państwom członkowskim wprowadzenie uproszczeń w zakresie sprawozdawczości finansowej dla jednostek małych określonych w art. 3 ust. 1 dyrektywy 2013/34. Zgodnie z przepisami dyrektywy jednostki małe to: spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowo-akcyjne (jak również spółki osobowe przez nie tworzone), które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły limitów dwóch z trzech następujących wielkości:
1) suma bilansowa: 4 000 000 euro;
2) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów: 8 000 000 euro;
3) przeciętne zatrudnienie w roku obrotowym: 50.
Dla potrzeb nowelizacji w odniesieniu do ww. wielkości wyrażonych w euro przyjęto wartości w zł określone w art. 3 ust. 1c pkt 1 projektu. Z uwagi na to, iż progi te mogą być zaokrąglone (zgodnie z art. 3 ust. 9 dyrektywy 2013/34), przyjęto w projekcie wielkości sumy bilansowej oraz przychodów w pełnych milionach złotych, tj. odpowiednio 17 000 000 zł dla sumy bilansowej i 34 000 000 zł dla przychodów netto ze sprzedaży.
Z katalogu ww. spółek wyłącza się jednostki zainteresowania publicznego (wskazane enumeratywnie w przepisach projektu), których definicja jest tożsama z określoną w ustawie z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.), oraz jednostki sektora finansów publicznych.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podmiotów obrotu gospodarczego, w celu umożliwienia stosowania uproszczeń w rachunkowości przez szerszy krąg podmiotów niż wynika to bezpośrednio z dyrektywy 2013/34, w nowelizacji przewiduje się rozszerzenie katalogu jednostek małych także na osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie, inne osoby prawne, z wyłączeniem jednostek sektora finansów publicznych oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły dwóch z ww. trzech wielkości.
Dodatkowo, zgodnie z projektowaną regulacją, z uproszczeń przewidzianych dla jednostek małych będą mogły skorzystać także osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości, mogą stosować przepisy tej ustawy, jeżeli ich przychody za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro.
Projekt zakłada dodatkowe uproszczenia – niezwiązane z dyrektywą 2013/34 – polegające na możliwości:
1) klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony, tj. według zasad określonych w przepisach podatkowych,
2) odstąpienia do ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
dla nowego katalogu jednostek, tj. takich które za poprzedni rok obrotowy nie przekraczają dwóch z następujących trzech wielkości:
- 17 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 34 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
Dodatkowo ww. jednostki (z wyłączeniem jednostek mikro, które ustawowo nie stosują wyceny aktywów i pasywów według wartości godziwej i skorygowanej ceny nabycia), będą mogły nie stosować rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. Nr 149, poz. 1674).
Wprowadzona zmiana umożliwi większej liczbie jednostek skorzystanie z uproszczeń w powyższych zakresach, co istotnie zmniejszy obciążenia związane z prowadzeniem ksiąg rachunkowych.
Planowane jest również wprowadzenie:
- zmian przepisów w zakresie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych,
- nowego sprawozdania dotyczącego płatności na rzecz administracji rządowych, które będą sporządzać działające w przemyśle wydobywczym lub zajmujące się wyrębem lasów pierwotnych wszystkie jednostki zainteresowania publicznego oraz jednostki duże.
Implementacja dyrektywy 2013/34 w zakresie sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nastąpi zarówno poprzez zmiany w ustawie o rachunkowości oraz poprzez zmianę rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1327).
W związku z usunięciem definicji strat i zysków nadzwyczajnych z rachunku zysków i strat konieczna będzie zmiana aktów wykonawczych w tym m. in.:
- rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości domów maklerskich (Dz.U. z 2013 r. poz. 483),
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz. U. Nr 226 poz. 1825),
- rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. Nr 191 poz. 1279),
- rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 września 2013 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1137).
Projekt przewiduje także inne zmiany niezbędne z punktu widzenia zmieniającego się otoczenia gospodarczego. Do najważniejszych z nich należą:
- zniesienie obowiązku publikacji sprawozdań finansowych przez spółdzielnie w Monitorze Spółdzielczym, z jednoczesnym pozostawieniem obowiązku składania tych sprawozdań finansowych wraz z innymi dokumentami do Krajowego Rejestru Sądowego; przyczyni się to do ujednolicenia wymogów – względem wszystkich osób prawnych – w zakresie udostępniania sprawozdania finansowego,
- umożliwienie bankom przechowywania dowodów księgowych, dotyczących poszczególnych rat kredytów i pożyczek, w formie elektronicznej po upływie 5 lat od początku roku obrotowego następującego po roku obrotowym, w którym nastąpiła spłata raty pożyczki lub kredytu. Oznacza to, że adresaci zmienionego przepisu nie będą zmuszeni do ponoszenia dodatkowych kosztów wynikających z obowiązku zapewnienia procesu gromadzenia, transportowania, przechowywania, odtwarzania oraz identyfikacji dowodów w formie papierowej.
- ujednolicenie przepisów w zakresie terminu przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości oraz art. 24a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski (z 30 września) na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.
Nowe przepisy będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności, sprawozdań z działalności grupy kapitałowej, sprawozdań dotyczących płatności na rzecz administracji rządowych oraz skonsolidowanych sprawozdań na rzecz administracji rządowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 r. lub po tej dacie.
Jednak możliwe (ale nie obowiązkowe) będzie wcześniejsze zastosowanie zmienionych przepisów, tj. do sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności i sprawozdań z działalności grupy kapitałowej sporządzonych za rok obrotowy kończący się po dniu wejścia w życie ustawy.