Opodatkowanie akcyzą produktów służących do celów opałowych, a niewymienionych w załącznikach do ustawy o podatku akcyzowym, rodzi wątpliwości interpretacyjne.
WSA w Warszawie uznał bowiem, że podatkiem akcyzowym opodatkowane są tylko wyroby wymienione w załącznikach do ustawy (sygn. akt III SA/Wa 1460/07). Wyrok warszawskiego sądu jest jednak odmienny od wyroków innych sądów w podobnych sprawach, które nakazują opodatkować także wyroby służące do celów opałowych spoza załącznika do ustawy.
Odmienny wyrok
Tylko WSA w Warszawie twierdzi, że podatkowi podlegają wyłącznie wyroby z załącznika do ustawy o akcyzie. WSA w Kielcach (sygn. akt I SA/Ke 454/07), WSA we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 210/07) oraz WSA w Rzeszowie (sygn. akt I SA/Rz 826/07) uznały, że w przypadku opodatkowania akcyzą olejów opałowych zastosowanie ma również art. 62 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2004 r. nr 29, poz. 257 z późn. zm.). Stanowi on, że olejami opałowymi są również inne wyroby, służące do celów opałowych, a które nie zostały wymienione w załączniku. A zatem istotny jest cel, do którego zostanie wykorzystany produkt.
W sprawie rozpatrywanej przez WSA w Warszawie spornym wyrobem był olej opałowy oznaczony symbolem PKWiU. W innych sprawach chodziło o wykorzystanie tłuszczy zwierzęcych, gliceryny oraz wyrobów o nazwie LX i LB, które mogły być użyte w celach opałowych lub jako paliwo. Wszystkie powyższe produkty nie zostały wymienione ani w załączniku nr 1, ani w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym.
Wyrób akcyzowy
Spór sprowadzał się do zakwalifikowania tych towarów do wyrobów akcyzowych. Podatnicy powoływali się na definicje określone w ustawie o podatku akcyzowym. Artykuł 2 ustawy stanowi, że wyrobami akcyzowymi są wyroby podlegające akcyzie określone w załączniku nr 1 do ustawy, natomiast wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi - paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe określone w załączniku nr 2 do ustawy. Ponieważ wyroby, o które toczyły się spory sądowe, nie zostały wymienione w żadnym z załączników, nie można ich uznać za wyroby akcyzowe opodatkowane tym podatkiem - twierdzili podatnicy. Z takim stanowiskiem zgodził się jednak tylko WSA w Warszawie. WSA w Kielcach i Wrocławiu uznały, że istotny dla rozstrzygnięcia jest art. 62 ust. 2 ustawy. Zwracały one uwagę, że ustawodawca zostawił sobie możliwość wskazania kolejnych wyrobów akcyzowych podlegających opodatkowaniu poza wymienionymi w katalogach określonych w załącznikach.
Sądy w Kielcach i we Wrocławiu stwierdziły także, że przepisy dyrektywy energetycznej (Dyrektywa Rady 2003/96/WE) w art. 2 ust. 3 i 4 nakazują opodatkować również inne produkty energetyczne wykorzystywane jako paliwo.
Istotne przeznaczenie
Doradcy podatkowi są zgodni, że opodatkowaniu podlegają także inne wyroby przeznaczone do celów opałowych, a które nie zostały wymienione w załącznikach do ustawy.
Zdaniem Radosława Belniaka, doradcy podatkowego z ADK Commercial, ze względu na specyfikę opodatkowania olejów opałowych akcyzą właściwa jest interpretacja, zgodnie z którą produkt powinien być opodatkowany u źródła.
Łukasz Postrzech, senior konsultant w Accreo Taxand, zwraca uwagę, że ustawa akcyzowa, zgodnie z intencją dyrektywy energetycznej, obejmuje swoim zakresem szeroki wachlarz wyrobów, w tym także towary o opodatkowaniu, których nie decyduje nomenklatura klasyfikacyjna, ale ich przeznaczenie. Adwokat Tomasz Rudyk dodaje, że katalog wyrobów akcyzowych (paliwa silnikowe i oleje opałowe) jest katalogiem otwartym.
A zatem, aby opodatkować dany wyrób podatkiem akcyzowym, należy albo ustalić odpowiednią pozycję z załącznika, albo wykazać, że wyrób bez względu na klasyfikację statystyczną podlega opodatkowaniu (przeznaczenie do celów opałowych).
- W rezultacie wszelkie wyroby faktycznie przeznaczone do użycia jako paliwa lub do celów opałowych powinny podlegać opodatkowaniu akcyzą. Brak takich postanowień dawałby pole do istotnych nadużyć - stwierdza Łukasz Postrzech.
Tomasz Rudyk dodaje, że należy zgodzić się z argumentami sądów we Wrocławiu, Kielcach i Rzeszowie, jednak trzeba pamiętać, że każdorazowo sąd rozpatruje inny stan faktyczny.
Zdaniem Łukasza Postrzecha, mając na uwadze rozbieżności w poglądach sądów dotyczących zakresu opodatkowania akcyzą, a będących rezultatem nieprecyzyjnej legislacji, należy postulować o dokonanie zmian w powyższej kwestii.
Niekorzystne stawki
Odrębną kwestią, na którą zwraca uwagę Radosław Belniak, jest wysokość stawki. Jego zdaniem stawka akcyzy powinna być adekwatna do wartości energetycznej produktu. W praktyce jednak tak nie jest, ponieważ stawka uzależniona jest od tego, czy wyrób spełnia jeden z dwóch parametrów określonych w rozporządzeniu ministra finansów w sprawie znakowania i barwienia paliw silnikowych i olejów opałowych dla celów kontroli obrotu. Chodzi o parametry destylacji lub gęstości. Jeśli produkt nie spełnia jednego z nich, podlega barwieniu i znakowaniu i ma do niego zastosowanie wyższa stawka akcyzy.
- W rezultacie produkt o niższej wartości energetycznej podlega opodatkowaniu wyższą stawką akcyzy - konkluduje Radosław Belniak.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Orzecznictwo w sprawie opodatkowania akcyzą
232 zł wynosi stawka akcyzy od 1000 litrów oleju opałowego przeznaczonego na cele opałowe
Łukasz Zalewski