Obowiązkowe uczestnictwo w PPK
Zgodnie z założeniami uczestnictwo w PPK ma być obligatoryjne, przy czym początkowo obowiązkiem mają być objęci więksi pracodawcy, a następnie sukcesywnie pozostali. W programie mają uczestniczyć automatycznie wszyscy pracownicy w wieku do 55 lat zatrudnieni w danym zakładzie pracy przez co najmniej 3 miesiące, chyba że podejmą wyraźną decyzję o nieuczestniczeniu w programie, którą trzeba będzie okresowo odnawiać, w przeciwnym wypadku zainteresowany będzie automatycznie włączany do programu (tzw. automatic enrollment).
Według doniesień, system może objąć także inne kategorie osób niż pracowników, w szczególności osoby współpracujące na podstawie umów cywilnoprawnych.
Zwiększenie kosztów zatrudnienia
Zgodnie z doniesieniami składki do PPK mają pochodzić po części od pracodawców i pracowników. Zakłada się, że składka podstawowa dla pracodawcy będzie wynosić 1,5% wynagrodzenia (z możliwością jej dobrowolnego zwiększenia o dodatkowe 2,5%). Pracownik będzie natomiast przekazywał do PPK 2% swojego wynagrodzenia (z możliwością zwiększenia o dodatkowe 2%).
Środki gromadzone w ramach PPK mają być zarządzane przez fundusze inwestycyjne, przy czym domyślnie (co najmniej w początkowym okresie) środkami ma gospodarować podmiot państwowy (Polski Fundusz Rozwoju).
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Zachęty fiskalne
Do pozostania w PPK mają skłaniać zachęty w formie jednorazowej składki powitalnej ze środków budżetowych w kwocie 250 zł oraz dopłat rocznych do kont w PPK. Przewiduje się także, że zarówno kwoty składek pracodawcy, jak i składek pracownika wpłacanych do PPK, będą wyłączone z podstawy wymiaru składek na ZUS.
PPK a PPE
Obecnie w ramach III filaru funkcjonują już dobrowolne pracownicze programy emerytalne (PPE). Według najnowszych doniesień pracodawcy, u których funkcjonują już PPE, zasadniczo nie będą mieli obowiązku wprowadzania PPK, przy czym warunkiem zwolnienia z tego obowiązku ma być funkcjonowanie PPE u danego pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy poprzedzających datę wejścia nowelizacji w życie oraz odprowadzanie przez ten okres składki podstawowej 3,5% wynagrodzenia. Wydaje się, że warunek ten ma przeciwdziałać zakładaniu PPE „na ostatnią chwilę” tylko po to, aby uniknąć obowiązku wprowadzenia PPK.
Oficjalne projekty ustaw wdrażających PPK nie zostały jeszcze ogłoszone i mogą ulegać zmianom. Rozważane daty wejścia w życie zmian to styczeń albo lipiec 2018 r.
Komentarz eksperta: Radca prawny Marcin Cetnarowicz, Senior Associate, zespół Prawa Pracy, kancelaria SSW Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy
„W założeniach zmiany mają przyczynić się do zwiększenia oszczędności oraz poprawić wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych. Rynek podchodzi jednak do zmian bardzo sceptycznie. Zwraca się uwagę na znacznie mniejszą elastyczność PPK w porównaniu do aktualnie funkcjonujących PPE, zwłaszcza w kontekście składki przypadającej na pracownika (PPK – obligatoryjna, PPE – dobrowolna) oraz możliwości dysponowania zgromadzonymi środkami po osiągnięciu wieku emerytalnego (PPK – jednorazowa wypłata tylko 25%, wypłata reszty odroczona w czasie; PPE – opcja jednorazowej wypłaty 100%). Planowane zmiany niewątpliwie będą skutkować nowymi obowiązkami oraz wzrostem kosztów zatrudnienia u większości pracodawców. Rekomendujemy monitorowanie procesu legislacyjnego oraz odpowiednie przygotowanie się do planowanych zmian”.