Tematyka nadchodzących zmian w podatkach dochodowych poruszona została podczas śniadania prasowego w dniu 20 listopada br., zorganizowanego przez Krajową Radę Doradców Podatkowych, w którym uczestniczyli przedstawiciele Prezydium Rady: prof. dr hab. Jadwiga Glumińska-Pawlic (przewodnicząca), Dariusz M. Malinowski (wiceprzewodniczący), dr Mariusz Cieśla (skarbnik) i Ryszard Małkiewicz (wiceprzewodniczący).
Przyjęta przez parlament ustawa, która wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r., zawiera zmiany w trzech aktach prawnych, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Niektóre z zaproponowanych rozwiązań w zakresie podatków dochodowych mają charakter uszczelniający. Zdaniem prof. Jadwigi Glumińskiej-Pawlic: „nie ulega wątpliwości, że zachodzi konieczność uszczelniania systemu podatkowego. O uszczelnianiu w podatkach dochodowych mówi się tak naprawdę od mniej więcej czterech, pięciu lat, od afery Luksemburg leaks, kiedy okazało się, że nawet członkowie Unii Europejskiej stosują wobec siebie szkodliwą konkurencję podatkową, wykorzystując możliwości zachęcania do płacenia niższych podatków”.
W opinii prof. Jadwigi Glumińskiej-Pawlic część uchwalonych zmian zmierza w dobrym kierunku, natomiast niektóre z nich budzą wątpliwości i mogą się pojawić problemy przy ich stosowaniu.
W podatku dochodowym od osób fizycznych zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące m.in. kwoty wolnej o podatku. Przewodnicząca Krajowej Rady Doradców Podatkowych (KRDP) uznała, że „zmiany dotyczące kwoty wolnej od opodatkowania, wbrew obietnicom, nie zostały zrealizowane, dlatego że nie wykonano wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który nakazywał waloryzację kwoty wolnej od opodatkowania. Zrobiono coś zupełnie innego, tzn. dokonano podziału podatników na trzy grupy. Na tych najbiedniejszych, osiągających dochody na poziomie do 6 600 zł (w 2018 r. wzrośnie do 8 000 zł). Potem mamy drugą grupę, dla której nic się nie zmieniło, a jest to największa grupa podatników, czyli tych którzy mieszczą się w pierwszym progu podatkowym, tj. osiągają dochody do poziomu 85 528 zł. Znalazła się też grupa tych najbardziej aktywnych zawodowo podatników, osiągających wysokie dochody, którzy jeśli przekroczą w roku podatkowym kwotę 127 tys. zł, wówczas tracą prawo do jakiejkolwiek kwoty wolnej od opodatkowania. Nie ma takich regulacji w innych krajach. Kwoty wolne od opodatkowania czasami dla nas są szokujące, bo np. w Niemczech jest to 8 650 euro w stosunku rocznym – to u nas przeważająca część podatników po prostu by podatku nie odprowadzała. Jeśli mówimy o sprawiedliwości podatkowej, to przynajmniej w tych spektakularnych działaniach władza powinna zachęcać podatników do osiągania coraz wyższych dochodów, a nie do powstrzymywania się od ich osiągania, bo to dla podatników staje się mniej korzystne”.
W nowych rozwiązaniach mamy przyjętą regulację dotyczącą kosztów uzyskania przychodów przez twórców, podwyższającą limit dotyczący stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów dla twórców. Przyjęto w ustawie podwyższenie tego progu o 100 proc., czyli do 85 528 zł. Jak podkreśliła przewodnicząca KRDP: „dotychczas ustawa pozbawiała przymiotu twórcy, jeśli przekroczony został określony poziom dochodów. Stanowisko organów podatkowych było takie, że po przekroczeniu połowy kwoty 85 528 zł twórca tracił prawo do jakichkolwiek kosztów uzyskania przychodów. Dla części twórców będzie to więc już jakaś konkretna ulga. Jest to krok w dobrą stronę”.
Pozytywnie oceniła także nowe regulacje w zakresie zmiany wartości środka trwałego i możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych: „Do tej pory mamy archaiczną regulację, tj. kwotę, która kiedyś została przyjęta, czyli 3 500 zł. Teraz będzie to 10 tys. i dotyczyć będzie wszystkich podatników prowadzących działalność gospodarczą, bez względu na formę organizacyjną w jakiej tę działalność prowadzą”.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Nowością, która będzie obowiązywać od przyszłego roku, jest także zwolnienie z wpłaty zaliczek na podatek dochodowy, jeśli kwota zaliczki nie przekracza 1 000 zł. Podatnik w takim przypadku będzie rozliczała się w stosunku rocznym. Prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic pozytywnie oceniła tę zmianę, wskazując że „ci, którzy niewiele zarabiają, a mieliby prawo do odzyskania wpłaconych zaliczek, będą z tego rozwiązania zadowoleni”.
Pojawi się także nowy przepis dotyczący podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Będzie miało miejsce zniesienie obowiązku zgłaszania prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Natomiast zmiana w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne polega na wprowadzeniu rocznego limitu kwotowego (100 tys. zł), który warunkowałby możliwość stosowania ryczałtu (8,5 proc.) od przychodów z tzw. najmu prywatnego. Przekroczenie limitu skutkowałoby zastosowaniem wyższej stawki podatku (12,5 proc.) w zakresie kwoty nadwyżki. Zdaniem przewodniczącej KRDP: „uderza to w tych, którzy kiedyś zainwestowali swoje opodatkowane pieniądze o znacznej wartości, dla których źródłem utrzymania jest pobieranie należności czynszowych. Tymczasem zmieniają się reguły gry, bo zryczałtowany podatek, który do tej pory obowiązywał, zostaje utrzymany na nieznacznym poziomie, natomiast dla pozostałych 8,5 proc. zostaje podwyższone do 12 proc. Być może część podatników po prostu zrezygnuje z ryczałtu i przejdzie na zasady ogóle, wykazując koszty związane z uzyskiwaniem tych przychodów”.
Przewodnicząca przypomniała także, że w związku ze zmianą Klasyfikacji Środków Trwałych zmianie uległy także załączniki do ustaw, zawierające wykazy rocznych stawek odpisów amortyzacyjnych.
Wskazała na podwyższenie wysokości zwolnień dotyczących świadczeń otrzymywanych przez osoby zatrudnione na umowę o pracę (niektóre świadczenia z ZFŚS, dopłaty do wypoczynku, do żłobka czy przedszkola), a także na pozytywne zmiany w zakresie ulg rehabilitacyjnych.
W przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zmiany zakładają modyfikację przepisów dotyczących ograniczenia kosztów finansowania dłużnego, kontrolowanej spółki zagranicznej i podatkowych grup kapitałowych. Jak podkreśliła prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic: „wiele dyskusji wywołało planowane i uchwalone ograniczenie kosztów uzyskania przychodów związanych z umowami o usługi niematerialne (np. umowy licencyjne, usługi doradcze, zarządzania i kontroli) oraz związanych z korzystaniem z wartości niematerialnych i prawnych”. Będzie obowiązywał limit w wysokości 3 mln zł. Nowe regulacje zakładają również wprowadzenie tzw. minimalnego podatku dochodowego dla podatników posiadających nieruchomości komercyjne (budynki handlowo-usługowe i biurowe), których wartość początkowa przekracza 10 mln zł, gdzie stawka podatku wynosić będzie 0,035 proc. miesięcznie.
Poza tym pojawiło się także szereg zmian doprecyzowujących dotychczas obowiązujące rozwiązania, które niejednokrotnie były przedmiotem sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, sporów rozstrzyganych często na korzyść podatników. W związku z tym, żeby rozwiać już istniejące wątpliwości i zapewnić pewność prawa, niektóre przepisy zostały doprecyzowane.