ZMIANA PRAWA
W projekcie nowej ustawy o finansach publicznych, który obecnie znajduje się w Sejmie, pojawiły się przepisy wprowadzające kolejne elementy budżetowania zadaniowego. Wprowadzenie budżetu zadaniowego to jeden z głównych elementów reformy finansów publicznych.
Zgodnie z projektem ustawy nowo utworzone agencje wykonawcze będą miały obowiązek sporządzania planu zadaniowego na rok budżetowy i na kolejne dwa lata. Z kolei kierownicy jednostek (m.in. ministerstw, urzędów centralnych) będą sporządzali plan działalności zawierający cele zadań oraz określający podzadania oraz mierniki wykonania.
Projekt przewiduje również, że prognoza wydatków w wieloletnim planie finansowym państwa będzie miała układ funkcji państwa, zadań i podzadań. Identyczny układ mają mieć także programy wieloletnie w samorządach i skonsolidowany plan wydatków państwowych jednostek budżetowych, państwowych funduszy celowych, państwowych osób prawnych i agencji wykonawczych.
Resort finansów proponuje również wprowadzenie jednolitych zasad dotyczących sprawozdawczości w układzie zadaniowym. Chodzi o ujednolicenie sprawozdań tak, aby minister finansów nie miał problemów ze sporządzeniem zbiorczej informacji o zadaniowym wykonaniu wydatków. Minister będzie mógł także wydać rozporządzenie, w którym określi wytyczne oraz szczegółowy sposób i terminy sporządzania materiałów do informacji z wykonania zadaniowego planu wydatków.
Wprowadzenie rozwiązań opartych na zadaniowym charakterze wydatków publicznych ma przynieść poprawę celowości, efektywności i skuteczności gospodarki środkami publicznymi. Co więcej, dzięki nowoczesnej formie budżetowania ustawa budżetowa będzie czytelna nie tylko dla ministrów oraz ekspertów od finansów publicznych, lecz także dla obywateli.
Przepisy nowej ustawy o finansach publicznych, dotyczące budżetowania zadaniowego, mają zacząć obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2012 r. i 1 stycznia 2013 r. Doktor Marta Pustuła, dyrektor Departamentu Reformy Finansów Publicznych, zapowiadała na łamach GP, że pierwszy budżet zadaniowy jako budżet równoległy do tradycyjnego będzie w 2013 roku. Plany resortu zakładają przejście wyłącznie na budżetowanie zadaniowe w 2015 roku.
ŁUKASZ ZALEWSKI
lukasz.zalewski@infor.pl
OPINIE
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
DR TOMASZ STRĄK,
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Uniwersytet Szczeciński
Proponowane regulacje stanowią duży krok naprzód w porównaniu ze stanem obecnym. Projekt nowej ustawy o finansach, co prawda, w dużej mierze sankcjonuje obecną praktykę, daje jednak solidne ramy prawne do dalszych prac wdrożeniowych. Należy pozytywnie oceniać regulacje dotyczące trzech podstawowych etapów budżetowania: planowania, realizacji oraz kontroli. Dobrym rozwiązaniem jest wdrożenie planowania zadaniowego w agencjach wykonawczych i funduszach celowych. Niestety, plany zadaniowe tych jednostek mają mieć jedynie charakter memoriałowy, ich plan finansowy nie będzie zawierał planu wydatków. Proponowane zapisy nie pozwalają zatem na pełną konsolidację wydatków w budżecie zadaniowym, co było jednym z kluczowych elementów proponowanego systemu.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
DR MAGDALENA GODEK,
Katedra Finansów i Bankowości, Uniwersytet Łódzki
Z noty budżetowej na rok 2009 wynika, że dysponenci (m.in. ministrowie) określili cele i mierniki, a także wartość docelową mierników. Ponadto zgodnie z przepisem wybrany miernik miał posiadać wiarygodne i szybko dostępne źródło danych. Podczas analizy aktualnego budżetu zadaniowego wnioski nasuwają się więc same: dysponenci wybrali mierniki, które już mierzą, i ustalili wartość docelową na poziomie minimalnym, tzn. tak, aby mieć pewność ich realizacji. Jednak w niektórych wypadkach wartość docelowa miernika nie jest określona. Minister finansów będzie musiał określić w rozporządzeniu, czy w takiej sytuacji dysponenci zostaną zobligowani do rozpoczęcia mierzenia. I tu może pojawić się problem, gdyż niektórych danych po prostu może nie udać się zebrać w tym roku budżetowym.