Pismo Urzędu Skarbowego w Szczytnie z 12 lipca 2004 r. (nr USVIII/443-30/04/DK)
1) Czy przychody ze składek członkowskich należy doliczać do obrotu w celu ustalenia prawidłowych proporcji, o których mowa w art. 90 ust. 3 i 7 ustawy o VAT?
2) Czy od 1 maja 2004 r. świadczenie pieniężne otrzymywane przez Starszego Cechu z tytułu pełnionej przez niego funkcji na podstawie uchwały podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
(...)
Ad 1.
Regulacje zawarte w Rozdziale 2, art. 90 i 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) zawierają zasady obliczania podatku naliczonego do odliczenia od towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika jednocześnie do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.
W celu obliczenia tego podatku podatnik obowiązany jest do ustalenia proporcji, zgodnie z zasadami określonymi w art. 90 ust. 3–10 ustawy oraz przepisie przejściowym art. 163 ust. 1 powołanej ustawy.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 cytowanej ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.
Jednocześnie, w myśl art. 90 ust. 7 ustawy, do obrotu uzyskanego z czynności, w stosunku do których nie przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, wlicza się kwotę otrzymanych subwencji (dotacji), innych niż określone w art. 29 ust. 1.
Stosownie zaś do przepisu art. 29 tejże ustawy, (...) obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana z dostawą towarów lub świadczeniem usług.
Dodatkowo, art. 2 pkt 22 ustawy definiuje pojęcie sprzedaży. W świetle tejże definicji jest to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zdaniem tutejszego organu, składki członkowskie nie są sprzedażą czy obrotem w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Nie stanowią również dotacji, subwencji lub innej dopłaty o podobnym charakterze, zatem nie powinny być uwzględniane przy wyliczaniu proporcji, o których mowa w art. 90 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Ad 2.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (...), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.
W myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 cytowanej ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2–8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonywanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.
W art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione zostały przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powołania, należące do składu zarządu rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Starszy Cechu wybrany do Zarządu Cechu nie prowadzi w tym zakresie samodzielnej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Zdaniem tutejszego organu podatkowego, pomiędzy Starszym Cechu a Cechem istnieją prawne więzy tworzące stosunek prawny co do warunków wykonywania czynności i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności. Do tego stosunku prawnego stosuje się przepisy ustawy z dnia 22 marca 1989r. o rzemiośle (jedn. tekst – Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 979 ze zm.). Starszy Cechu, wchodzący w skład Zarządu, może bowiem podejmować tylko te czynności, do wykonywania których jest umocowany na podstawie przepisów ustawy o rzemiośle lub Statutu Cechu (§ 27–§ 33 Statutu).
Zgodnie z § 19 Statutu, wybór i odwoływanie Starszego Cechu i pozostałych członków Zarządu należy do zakresu działania Walnego Zgromadzenia.
Zatem, biorąc pod uwagę całokształt przytoczonych przepisów, należy uznać, iż pełnienie funkcji przez Starszego Cechu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.