Czy należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od wypłat należności z tytułu usług prawnych i reklamowych świadczonych przez firmy zagraniczne na terytorium swych państw na rzecz spółki? - Postanowienie Naczelnika Podlaskiego Urzędu Skarbowego z 6 września 2006 r. (nr I/423/35/AMK/06)
Stan faktyczny:
(…)
Spółka świadczy usługi budowlane na terenie państw Unii Europejskiej. Posiada oddziały w Niemczech, Irlandii i Wielkiej Brytanii, które w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania spełniają definicję zakładu. Oddziały te prowadzą księgi rachunkowe i odprowadzają podatki wg lokalnych przepisów. Podatnik świadczy usługi budowlane również na terytorium innych państw, w których nie posiada oddziałów, m.in. w Austrii, Francji, Szwajcarii, Holandii. Spółka, ze względu na charakter wykonywanych przez siebie usług w tych państwach, dokonała rejestracji tylko na potrzeby VAT UE. W celu zdobycia na tych rynkach inwestorów promuje swoje wyroby w lokalnej prasie, bierze udział w licznych targach i wystawach. Korzysta także z usług przedstawicieli podatkowych, którzy na zlecenie firmy składają zeznania podatkowe VAT UE, reprezentują spółkę przed zagranicznym aparatem skarbowym oraz świadczą usługi doradcze.
Spółka, aby uczestniczyć w targach, zmuszona jest do dokonania przedpłaty w wysokości 100 proc. należności, w przeciwnym przypadku nie zostanie do nich dopuszczona. Po otrzymaniu całej należności firmy zagraniczne nie są zainteresowane przedkładaniem spółce certyfikatów rezydencji, tym bardziej że z przepisów wewnętrznych państw obcych nie wynikają takie uregulowania. Kontrahenci zagraniczni przysyłają dokumenty, które nie odpowiadają polskim wymogom. Zdarza się, że spółka dostaje poświadczenie wpisu do rejestru przedsiębiorstw, poświadczenie o rejestracji na potrzeby VAT, a nie dokument spełniający wymogi certyfikatu rezydencji. (…)
Stanowisko podatnika:
Zdaniem wnioskodawcy, w powyższej sprawie ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, iż podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy (podatnicy niemający na terytorium RP siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium RP), przychodów z tytułu usług: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze – ustala się w wysokości 20 proc. przychodów. Z przywołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż ma on zastosowanie tylko i wyłącznie do dochodów uzyskiwanych na terytorium RP. W przedstawionym stanie faktycznym przychody uzyskują nierezydenci mający siedzibę poza terytorium RP za czynności wykonane na terytorium swych krajów, wobec czego sytuacje te nie wypełniają dyspozycji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Stanowisko organu podatkowego:
Na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Naczelnik Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku stwierdza, co następuje:
Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Polski siedziby zarządu lub miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski (tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu). Zgodnie z powyższą zasadą ograniczonego obowiązku podatkowego państwo, na którego terytorium znajduje się źródło uzyskiwania dochodów, ma prawo do opodatkowania podmiotów będących nierezydentami podatkowymi, w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 (u.p.d.o.p.) oraz w art. 3 ust. 2a (u.p.d.o.f.), przychodów z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze – ustala się w wysokości 20 proc. przychodów.
Obowiązek podatkowy w Polsce dotyczy w tym przypadku nierezydentów uzyskujących przychody z ww. tytułów na terytorium Polski. O tym, na terytorium jakiego kraju uzyskany jest przychód, nie decyduje miejsce świadczenia usług. Istotne jest natomiast miejsce, w którym znajduje się źródło dochodu nierezydenta. Uważa się, że źródło dochodu powstaje w państwie, którego dłużnikiem jest osoba mająca w tym państwie siedzibę. Takie też stanowisko zostało zaprezentowane w Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD (lit. C pkt 19 we wstępie do Komentarza z czerwca 1998 r. – wersja skrócona). W celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania Konwencja ustala prawo do opodatkowania przez to państwo, w którym znajduje się źródło dochodu.
O tym, że źródło dochodu nierezydenta znajduje się na terytorium Polski, świadczą m.in. następujące fakty:
• zlecenie wykonania usług nierezydentowi dokonał polski przedsiębiorca,
• wypłata wynagrodzenia za wykonanie zlecenia dokonana została z majątku polskiego przedsiębiorcy,
• koszty zlecenia ujęte zostały w księgach polskiego przedsiębiorcy i obniżyły jego dochód do opodatkowania.
Stosownie do przepisu art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz odpowiednio art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p. (w art. 29 u.p.d.o.f.), są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby lub zamieszkania podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego zaświadczeniem (certyfikat rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.
Reasumując powyższe, należy uznać, iż fakt zlecenia przez polskiego przedsiębiorcę wykonania usług nierezydentowi, wypłaty na jego rzecz wynagrodzenia z majątku polskiej spółki oraz zaliczenie tych wydatków do kosztów polskiej spółki obniżających podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym świadczy o tym, iż źródło przychodów z tytułu świadczonych przez nierezydentów usług prawnych, doradczych czy reklamowych na rzecz polskiego przedsiębiorcy znajdowało się na terytorium Polski.
W związku z tym wypłacane przez spółkę firmom zagranicznym należności z tytułu świadczonych przez te firmy na terytorium swoich krajów usług podlegają opodatkowaniu w Polsce. Jeżeli nierezydent udokumentuje jednak miejsce zamieszkania lub siedziby dla celów podatkowych zaświadczeniem wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej obcego państwa (certyfikatem rezydencji), to polski płatnik zastosuje stawkę podatku wynikającą z właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu lub nie pobierze podatku zgodnie z tą umową. Końcowo informuje się, iż zastosowanie przez płatnika przepisów właściwej ustawy o podatku dochodowym zależy od tego, czy podatnik nierezydent jest osobą fizyczną czy też prawną, a więc od jego statusu prawnego. (…)